VU Magazine 1989 - pagina 464

geving? Wat waren zijn ervaringen met eerdere projecten? Heeft de hulpvragende een directe manier van communiceren of gebruikt hij metaforen om iets duidelijk te maken? Inzicht in de culturele dimensie is een voorwaarde voor het welslagen van een project. Dat inzicht kan worden verkregen door een respectvolle benadering van de doelgroep, door scherpe waarneming en door het stellen van de juiste vragen. Je zou deze benadering de journalistieke methode van het diepte-interview kunnen noemen: de interviewer maakt zijn eigen bedoelingen duidelijk en toont zich wezenlijk geïnteresseerd in de wereld van de geïnterviewde. Niet om hem 'te pakken' op zijn uitspraken, maar om inzicht te krijgen in zijn benadering van de werkelijkheid. Manipulatie? Inderdaad, maar elke vorm van communicatie is manipulatief. Dat hindert niet als de beweegredenen.van de manipulator zichtbaar en bespreekbaar zijn. Het vrijwel onvermijdelijke wantrouwen van de geïnterviewde zal eerst moeten worden weggenomen doordat de interviewer laat merken dat hij in principe aan diens kant staat. Dat vraagt in de eerste plaats inzicht in de eigen bedoelingen van de interviewer. Verder zal de interviewer zich bewust moeten zijn van de wijze waarop hij wordt bekeken; als een vertegenwoordiger van de macht waar de geïnterviewde geen toegang toe heeft. Mensen uit de doelgroep hebben ieder voor zich vaak al ervaringen met machtsuitoefening. De eerder onderscheiden dimensies dragen alle een machtsaspect in zich. Dat kan variëren van ongelijke toegang tot economische hulpbronnen, via etnische en sekseverschillen, tot regelgeving. Omdat deze mensen formeel geen invloed kunnen uitoefenen op de machtsmachinaties, heb-

22

ben ze vaak een inventieve strategie van ontduiking, ontwijking en manipulatie ontwikkeld. Denk daarbij aan demontering van projecten, aan het opzetten van informele netwerken van onderlinge bijstand en controle, aan belastingontduiking en aan cliëntilisme, dat wil zeggen; profiteren van familie of vrienden die een meer formele machtspositie bekleden,

B

ij het eerder genoemde Delsilife-project wordt gewerkt vanuit de eigen cultuur. Met behulp van werk- en theatergroepen worden bedoelingen, visies en mogelijkheden over en weer boven tafel gehaald. Delsilife is relatief succesvol gebleken en kan, samen met methoden die binnen Nederland in het onderwijs aan allochtonen worden ontwikkeld, wellicht als uitgangspunt dienen voor een betere benadering van projecten. Het is tenslotte onbeschaafd en ook niet in ons eigen belang om werkloos toe te zien hoe steeds grotere groepen mensen er niet meer in slagen het hoofd boven water te houden. De politieke, sociale, economische en ecologische gevolgen raken op den duur ons allen. Interventie, via grootschalige betalingsbalanssteun en al of niet kleinschalige projecten, is noodzakelijk. Met als uitgangspunt dat bij de hulpgever een concrete hulpvraag op tafel ligt, stelt dr. L.J. de Haan in zijn proefschrift 'Overheid en regionale integratie van de savanne in Togo 1885-1985'; "Voor een goed begrip van de houding van de totale lokale bevolking ten aanzien van een ontwikkelingsproject, dienen bij de projectvoorbereiding alle voorgaande overheidsactiviteiten in het projectgebied te worden onderzocht." Kortom, in-

VU-MAGAZINE—DECEMBER 1989

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen