VU Magazine 1989 - pagina 189

De 'kritische wetenschapper' - baard en sandalen is uitgestorven. Tenonder gegaan aan eigen succes? Zijn idealen - wetenschapswinkels, en een vak als milieukunde - lijken grotendeels verwezenlijkt. Maar veertig jaar 'Wetenschap & Samenleving', roept méér op dan heimwee alleen. Het grote gelijk van de geitewollen sok. Maar de tijdbom tikt door.

KOOS NEUVEL

Het paradoxale succes van de kritische wetenschap "Het blad is nooit erg aanpasserig geweest", zei oud-redacteur prof. W.F. Wertheim bij de uitreiking van het eerste exemplaar van het jubileumnummer van Wetenschap & Samenleving. En inderdaad: als er iets is waarvan het blad onmogelijk beticht kan worden, is het wel gemakkelijk conformisme. Wetenschap & Samenleving is in zijn veertigjarig bestaan permanent een bolwerk geweest van wat met een vage term wel 'kritische' wetenschap genoemd wordt. Een jubileum is een mooie gelegenheid om eens na te denken over de variabelen en de constanten in de eigen geschiedenis, om eens flink naar de eigen navel te staren, ten einde de toekomstige levensvatbaarheid te VU-MAGAZINE~MEI 1989

kunnen vaststellen. Hoe zat dat ook weer met die vooruitgang - "het dwaallicht van de vooruitgang", zoals het in het eerste nummer van het tijdschrift genoemd werd - die onstuitbare vloedgolf van wetenschap en techniek? Heeft het nog wel zin om tegen de stroom op te roeien of kan men beter zich zachtjes laten meedrijven en proberen onderweg een paar beddingen wat te verleggen? Lucas Reijnders koos ervoor om flink tegen te sputteren. Op de jubileumviering die op 26 februari in De Brakke Grond werd gehouden toonde de nieuwbakken milieuprofessor zich ongemeen somber. De achttiende-eeuwse Verlichtingsfilosoof Condorcet, zo vertelde Reijnders, durfde

nog te beweren dat de ontwikkeling van de wetenschap automatisch zou leiden tot een betere mensheid, een gelukkiger mensheid zelfs, en tot uitroeiing van het bijgeloof. Lucas Reijnders heeft die durf verloren. Zo is voor hem het bijgeloof niet uitgeroeid, maar leeft het in verhulde wijze voort in een leuze als: 'innovatie moet!' Waarbij steevast het schrikbeeld wordt geschetst, dat ons land anders dreigt te vervallen tot het niveau van hongerend Afrika. Het is waar, zo moet ook Lucas Reijnders erkennen, wetenschap en technologie hebben geleid tot een hogere welstand. Daar staat echter weer tegenover dat er een zeer sterke speciahsatie heeft plaatsgevonden; 11

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen