VU Magazine 1989 - pagina 382

Warschau 1970. De Duitse Bondskanselier Willy Brandt maakt een knieval bij het monument ter nagedachtenis van de joden die door de nazi's vermoord zijn. Foto ANP

dien bood het economische succes van het Wirtschaftswunder een mogelijkheid voor identificatie met de nieuwe staat, onverschillig welke poHtieke kleur daar de dienst uitmaakte.

D

at de normalisering van de economische relaties sneller verliep dan de nuancering van de politiek-psychologische oordelen, wordt duidelijk uit de resultaten van een NIPO-enquete uit 1947. In de enquête werd gevraagd naar de opinie over het Duitse volk. Daaruit kwam tevoorschijn dat een meerderheid van 53 procent zichzelf als 'onvriendelijk' jegens Duitsland bestempelde. Opmerkelijk is dat in diezelfde enquête liefst 66 procent van degenen die negatief over de oosterburen dachten, toch meenden dat 'ons land net als voor de oorlog weer veel handel met Duitsland moet gaan drijven'. Blijkbaar lieten velen zich in die tijd leiden door de nuchtere koopmansmentaliteit dat vriendschap en handel niet samen hoeven te gaan, concludeert Wielenga. Van een hartelijke verstandhouding tussen Nederlanders en Duitsers was na de oorlog inderdaad geen sprake. Daarvoor was het wederzijdse onbegrip te groot. Bekend zijn de pijnlijke incidenten waarbij argeloze Duitsers tot ver na de oorlog Nederlanders complimenteerden met de schoonheid van hun land, dat zij damals zo hadden leren waarderen. Duitsers die aan ons land een toeristisch bezoek brachten, vroegen bijOostfront, de bombardementen op de Duitse steden, het naoorlogse gebrek aan levensmiddelen en woningen. Ook het probleem van de gigantische stroom Duitse vluchtelingen uit Midden- en Oost-Europa eiste meer hun aandacht op dan de 'harmlose' bezetting van Nederland. voorbeeld zonder gêne of ze de zo- De vluchtelingenstroom, ten gevolge juist gerestaureerde havens konden van inter-geallieerde afspraken bekijken. Dat leek de bezoeker wel (Potsdam), zou tot in de jaren vijftig leuk, want hij was hier een aantal ja- voortduren. Hierbij voegden zich ren terug met zijn Sprengkommando vanaf 1948 in toenemende mate ook geweest... vluchtehngen uit de Russische bezetDuitsers hadden in het algemeen tingszone en de latere DDR. In 1953 weinig besef van de wonden die hier telde Duitsland maar liefst 8,4 milgeslagen waren. Hun herinneringen joen Vertriebenen en vluchtelingen, aan de oorlog waren vooral ge- die daarmee 17 procent van de totavormd door de ervaringen aan het le bevolking uitmaakten.

Duitsers hadden in het algemeen weinig besef van de wonden die hier geslagen waren.

28

O

ok op regeringsniveau waren de verhoudingen tussen Duitsland en Nederland buitengewoon stug. Nederland, dat zich naar de woorden van ministerpresident De Geer een 'lichttoren in een duistere wereld' waande, verlangde van Duitsland schuld en boete voor de begane daden. Deze moralistische en calvinistische benadering botste met de Duitse wijze van opereren. Bondskanselier Adenauer was op de eerste plaats een koele analyticus in het internationale schaakspel. Hij was als Realpolitiker vooral geïnteresseerd in verzoening en zaken doen met de Grote Drie, de Verenigde Staten, Engeland en Frankrijk. Tot grote Haagse woede VU-MAGAZINE—OKTOBER 19

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen