VU Magazine 1992 - pagina 15

^^Is het niet toevallig dat, terwijl vroeger bijna alle kinderen doodgingen, uitgerekend onze voorvaders en -moeders in leven bleven?^^

wel; ik ben daarna alles gaan lezen wat ik erover te pakken kon krijgen. Het was een openbaring voor me; ik kon mijn ogen niet geloven toen ik zag wat over dit onderwerp allemaal al bekend was. Achteraf bekeken was het eigenlijk nog niks. "De fundamentalisten - met name die in Amerika - zijn naderhand met de term 'creationisme' aan de haal gegaan, als kapstok voor hun anti-evolutionistische gedachtengoed. Ik had die term verzonnen. Ik heb hem nadien nooit meer gebruikt. Misschien was het verstandiger geweest als ik mijn ideeën nooit zo had genoemd." I

mijn benadering van de kwestie 'Schepping en evolutie' een betere is dan de traditioneel-orthodoxe. Ik zie dat inmiddels veel mensen de kerk de rug toe hebben gekeerd. Maar ik betwijfel of dat überhaupt iets met dit soort kwesties te maken heeft. Ik denk dat andere, maatschappelijke, veranderingen daaraan debet zijn. Mijn vrouw en ik zijn in ieder geval nog altijd trouwe kerkgangers."

Ik citeer nog even uit uw rede van '52: 'Volgens de Bijbel en dus volgens het creationisme heeft God deze wereld geschapen, gevormd, vervormd en ontwikkeld, terwijl nog dagelijks alle processen geschieden volgens de door Hem ingestelde wetten.' U had dus in ieder geval één ding gemeen met uw orthodoxe tegenstanders: u beriep zich in 'Het Creationisme' op de bijbel als een bron van wetenschappelijke kennis. Zou u dat nu nog doen? "Niet in deze bewoordingen. Ik zou me, denk ik, nu iets bescheidener uitdrukken."

B

De bekende rede - 'Het Creationisme' waarmee u in 1952 het hoogleraarsambt aan- • Hoe? vaardde, en die zoveel opschudding verwekte "Van één ding raak ik hoe langer hoe meer in gereformeerd Nederland, is bij herlezing, overtuigd: wij leven in een ontzagwekkend veertig jaar later, eigenlijk helemaal niet groot heelal, op een zeer geïsoleerd klein bolleschokkend meer. tje; een fantastisch mooie wereld die zich heeft "Je moet dat in het kader van die tijd plaatsen. ontwikkeld in een proces dat miljarden jaren Toen ik die rede uitsprak was het nog maar zesheeft geduurd. Wij zijn kleine poppetjes daarop entwintig jaar geleden, dat Geelkerken uit de die pas ontstonden toen de aarde al miljarden gereformeerde kerk werd gezet. (Geelkerken jaren oud was. D e periode daarvóór, en de ontwas een predikant die openlijk betwijfelde of de wikkeling daarin van planten en dieren, heeft slang in het paradijs daadwerkelijk gesproken zo lang geduurd dat we ons die tijdspanne nauhad en om die opvatting door de synode werd welijks kunnen voorstellen. Pas op het laatste verketterd - gjp). Wat is nou zesentwintig jaar? ogenblik komt de mens en dus ook de religie. En dan staat er opeens weer iemand op uit eiDie Schepping had dus al ongelooflijk lang begen kring, die, in de ogen van de gereformeerstaan, zonder dat iemand er zelfs maar over had den, de historiciteit van Genesis aanvecht." kunnen nadenken. Als dat allemaal zo groot, zo langdurig, zo onvoorstelbaar is, dan moet dat H Het nieuwe in die rede uit '52 was, meen ik, tot een zekere bescheidenheid voeren, ook in dat u de evolutietheorie van haar materialisti- wetenschappelijk opzicht. sche, atheïstische lading ontdeed en tegelijker- "Een wetenschappelijk handboek van honderd tijd de absolutistische uitleg van het bijbelse of zelfs nog maar vijftig jaar geleden, vinden wij Scheppingsverhaal relativeerde. U bracht dus vaak hopeloos verouderd. Ik denk dat dat over in feite twee elkaar uitsluitende theorieën over honderd jaar weer het geval zal zijn. Dat besef het ontstaan van de wereld nader tot elkaar. leidt tot relativering van je eigen opvattingen "Dat was de kern van mijn betoog, ja. Die rede en, in soms nog sterkere mate, van die van anging weliswaar over de evolutietheorie, maar deren. Dat geldt voor iedereen die zich daarvan was heel voorzichtig getoonzet. De mens bewust is. Ik ben er enorm van doordrongen kwam daarin nog helemaal niet voor. Daar wist dat ik maar heel kort leef, in een voorlopig laatik toen ook nog niks van; niemand uit onze ste fase van een gigantisch proces dat bepaalde kring eigenlijk. Als er bij T r o u w op de telex regels volgt en in hoge mate planmatig is. een bericht binnenkwam over bijvoorbeeld een Zoiets geweldigs, daar zit iets achter; dat moet fossiel van een miljoen jaar oud, dan werd dat het werk van God zijn." gewoon niet opgenomen. Z o ' n bericht kon niet juist zijn, en als je het opnam dan verloor je Wk In die gedachte zit een omlijnd godsbeeld verabonnees. Dat gebrek aan kennis over het ontweven; dat van de Grote Ingenieur. Is dat staan van de mens stimuleerde me overigens godsbeeld niet verouderd?

13

vu MAGAZINE JANUARI 1992

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen