VU Magazine 1993 - pagina 165

Twm Gert J. Peelen

Mocht bij de uiteindelijke eenw^ording van Europa een soort Euro-engels tot lingua franca woorden uitgeroepen, zal dit dan de definitieve o n d e r g a n g van de Nederlandse taal betekenen? Of m a a k t de Nederlandssprekende Europeaan van straks dat zelf w^el uit? Van dialect tot spraakgebrek. Of: de w^aanzin van wettelijk b e s c h e r m d e talen.

TAAIRESERVMT NEDERLAND Volgens de jongste ramingen der taalgeleerden zou de met spraak behepte mensheid zich op dit moment bedienen van circa 6000 tot 6500 talen. En dat aantal v/ordt, als betrof het uitstervende diersoorten, steeds geringer. Een tragische taalsterfte is op handen als we bijvoorbeeld E.M. Uhlenbeck, taalkundige in ruste, m o gen geloven. Hij voorspelt, op grond van resultaten uit een Amerikaans onderzoek, in het tijdschrift 'Ons Erfdeel' een dramatische versneUing van dit - normaal gesproken natuurHjke uitstervingsproces. Maar liefst negentig procent van het huidige arsenaal aan talen zou de k o mende eeuw sneuvelen als de door Uhlenbeck aangehaalde taalexperts uit Fairbanks, Alaska, de lijn vanuit het verleden, via het heden, doortrekken naar de toekomst. N u keert bij dit soort processen de wal altijd wel een keer het schip: die

•^if

30 v u MAGAZINE APRIL 1993

ene enkele taal die alle aardbewoners uiteindelijk in theorie nog te spreken zou resten, is tenslotte niet anders dan een droom - nachtmerrie voor het merendeel der mensheid waarvan alleen de authentieke Esperantist opgewonden zal kunnen raken. De onrust knaagt, desniettemin. Want hoe groot is het risico dat - het hemd ook hier weer nader dan de rok - bijvoorbeeld ook de door relatief weinigen gesproken en geschreven Nederlandse taal het onderspit zal delven in het afnemende tumult der tongen? Wat dit betreft is U h lenbeck in 'Ons Erfdeel' gelukkig vooralsnog gematigd positief Z o lang nog zo'n twintig miljoen mensen in het Nederlands denken en zich uitdrukken, is er niet direct reden tot paniek, meent hij. Dat wil zeggen: onder voorwaarde dat de bevolking en haar overheid bereid zijn te investeren in meer en beter

onderricht in de moedertaal. Want daaraan zou het schorten, zoals U h lenbeck niet nalaat te benadrukken. Taalverlating De overheid (de kreet valt onvermijdehjk in dit soort kwesties) moet maatregelen nemen. Want dat is blijkbaar de oplossing als iets niet helemaal gaat zoals belanghebbenden gewild, gemeend of gehoopt hadden. Trouv/ens: wat heet maatregelen? Wettelijke bescherming! Dat is toch wel het minste dat de gebruikers van het bedreigde Nederlands verlangen mogen! Dit terwijl het nog helemaal de vraag is, wie of wat in staat geacht zou moeten worden de Nederlandstalige medemens, tegen de uitdrukkelijke wil van de betrokkene in, van zijn moedertaal te beroven. Z o als bij elke plotseling optredende commotie, is echter al snel de rede-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen