VU Magazine 1993 - pagina 213

in een boek niet boeit als hij geen slechte eigenschappen heeft, al is dat een weinig bevredigende conclusie. Maar hij is vertederend, de held uit deze reisbrieven, wanneer hij beschrijft hoe hij, als hij zijn schoenen weer aantrekt na een bezoek aan een tempel, zélf zijn schoenveters moet vaststrikken. Hij durft het niemand te vragen "in deze dagen, dat het demo cratisme en eigen-b e wustzijn zegeviert, zelfs in de nederigste harten". Ontzet aanschouwt Couperus hoe zelfs de Gouverneur ("nog jong, maar reeds ietwat gezet"), in wiens gezelschap hij is, zich moet bukken naar zijn losse veters. "Ik begreep den toestand in eens; ik begreep, dat er - o democratisme! - op dat oogenblik niemand daar was, noch onder zijn of mijn chauffeurs, noch onder de Inlandsche politie, die daar stond, noch onder de kleine, gitoogige gapertjes, die den Tengkoe wenschte te helpen met zijn veters!" Wie na 'Oostwaarts' verder leest in 'Nippon', is natuurlijk razend benieuwd naar de volksaard der Japanners. Ze hebben iets poëtisch, vindt Couperus, maar het zijn ook viespeuken. Die kimono's, zo slordig als ze die dragen! "Meestal piept een Europeesche borstrok of onderbroek met sokhouders te voorschijn." O p iedere straathoek ziet Couperus Japanners met huidziekten. Hij gruwt van hen. "Hun wijze van spreken, schraperig

Japanners, Couperus vond ze vies en slordig.

met vele keelgeluiden - zij het Japansch, zij het Engelsch - is eenvoudig onbeschaafd en onsmakelijk."

Vos Een liefhebberij van de Japanners die hem wel roert is hun aandacht voor de bloeiende kersenbomen. Die paar dagen dat de kersenbomen bloeien in het licht der Rijzende Z o n waren het belangrijkste doel van Couperus' reis. Als hij voor het zover is ziek wordt, wijt hij dat aan zijn te hevige verlangen naar de bloesems. "Ik geloof dat ik om mijn agitatie om de kersenbloesems ziek ben geworden." De Japanners houden een soort 'Na-

Louis Couperus aan liet

Toba-meer.

tionale feestweek' tijdens de bloei van de kersenbomen, dat vindt C o u perus wel aandoenlijk. Onder de b o men zitten ze te picknicken en sake te drinken. "Zij houden natuurlijk veel van sake, te veel, maar zij houden óók veel van kersenbloesem. Zij staan soms stil voor de boomen in bloei. (...) Maar minder artistiek in zulk een artistiek volk is het, dat zij afschuwelijke roode woUen dekens spreiden op de bamboe-banken onder de bloesems - dekens die vloeken van je jawèlste, al is het dan ook maar in kleur - en dat zij zeer slordig en vuil met al hun papieren, schillen - et Ie reste! - zijn." 'Nippon' is een nog leuker boek dan 'Oostwaarts', omdat Couperus Japan en de Japanners eigenlijk maar niets vindt. Dat levert amusantere literatuur op dan de lyrische natuurbeschrijvingen in 'Oostwaarts'. De lucht in Japan was grauw - voor Couperus was zon een van zijn eerste levensbehoeften - en overal stonk het naar mest. "Laat mij het nu maar ronduit bekennen: ik heb sedert korten tijd prachtige dingen gezien in Japan maar... ik ben niet meer enthouziast. Het spijt mij. Ik ben het gaarne. Maar het is mij hier o n m o gelijk. (...) deze vreemde cultuur, die visch noch vleesch is, deze menschen - waarover ik u méér hoop te vertellen - staan mij tegen." Couperus werd in mei, na de kersenbloesemfeestweek, ernstig ziek.

35 v u MAGAZINE MEI 1 993

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen