VU Magazine 1994 - pagina 171

FILOSOOF: N CARRIÈRE BEGELEIDER te werken, zoals psychotherapeuten doen. Hij beoefent de kunst van het uitvragen om de ondervraagde zelf tot helderder inzicht te brengen. Filosofen spreken dan ook niet over behandelingen, maar over dialogen.

Noodlot Van Leeuwen studeerde filosofie met als hoofdvak wijsgerige antropologie. Behalve filosofie heeft hij ook hidische talen en klinische psychologie gestudeerd. De laatste studie heeft hij echter niet afgerond. "Juist omdat ik zo uitvoerig geschoold ben, heb ik geleerd los te laten. Geen regeltjes of geleerde methodes toepassen, maar de intuïtie een belangrijke rol laten spelen. Begrijp je een beetje wat ik bedoel?", vraagt hij vriendelijk. Jawel, maar bestaat dan niet het gevaar dat het gesprek verzandt in een misschien wel gezellig, maar oeverloos gekeuvel? "Nee, juist niet", is het gedecideerde antwoord. "Juist door verder te vragen kun je het basisprobleem blootleggen. Samen met de cliënt 'wil ik meedenken. Het is soms echt ontroerend om te zien hoe mensen zelf tot een oplossing komen." Ter verduidelijking haalt Van Leeuwen Socrates aan. Deze oervader van de wijsbegeerte (469-399 v. Chr.) was de zoon van een vroedvrouw. Hij vergeleek filosofie met haar beroep omdat een filosoof niet zelf de wijsheid voortbrengt, maar anderen

helpt bij de 'geboorte van de wijsheid'. ledere dag was de grote denker Socrates op de pleinen en straten van Athene te vinden waar hij, omringd door zijn volgelingen, kosteloos onderricht gaf. Dat bestond louter uit gesprekken; een spel van vragen en antwoorden. Met zijn voortdurend vragen naar het waarom der dingen richtte hij zich niet alleen tot zijn leerlingen, maar ook tot iedere toevallige passant. In tegenstelling tot Socrates is het 'spel der vragen' bij de moderne filosofen niet meer kosteloos. De prijzen liggen tussen de 75 en 150 gulden per uur. Van toevallige passanten is al helemaal geen sprake meer. De meeste cliënten zijn over het algemeen goed opgeleide veertigers en vijftigers die alles hebben wat hun hartje begeert, goede baan, eigen huis, video, maar toch vastlopen in hun leven. Van Leeuwen: "Je zou kunnen zeggen dat het om luxeproblemen gaat. Mensen hoeven niet echt meer te overleven. En dan kun je je diepzinnige overpeinzingen veroorloven. Ik herinner mij nog goed hoe ik als student op een boot leefde. Het was ijskoud en het enige waar ik aan dacht, was hoe ik mezelf warm moest houden. Andere diepgaande gedachten kwamen niet in mij op. Pas wanneer onderdak en eten voorhanden zijn, is het mogelijk je op andere zaken te richten."

Hachelijk Slechts een klein groepje van Van Leeuwens cliënten zijn jongeren die het niet kunnen vinden in het leven en daarom suïcidaal zijn. De moeilijkste groep om te helpen, vindt de filosoof "Als ik merk dat de problemen te fors worden, dan verwijs ik mensen door. Dat is een hachelijk moment, maar ik ben geen psychiater of psychotherapeut." Maar waarom gaan mensen met psychische problemen niet meteen naar een psycholoog? "Therapeuten zijn niet in staat iedereen te helpen. Er blijft altijd een restant mensen over dat wars is van al dat gepsychologiseer. En in Nederland is psychotherapie niet zo populair als in bij voorbeeld de Verenigde Staten. Voor veel mensen ligt de drempel om naar de psychotherapeut te gaan erg hoog, bij een filosoof ligt deze lager." De Haagse filosoof benadrukt dat er niet alleen maar mensen met problemen komen. Regelmatig wordt zijn praktijk bezocht door lieden die alleen maar geestelijk gestimuleerd willen worden, zodat ze op hun werk weer nieuwe ideeën kunnen produceren. Zelf heeft Theo van Leeuwen ook jarenlang een psychoanalyse gevolgd om zichzelf en anderen beter te doorgronden. Lachend vertelt hij: "Maar liefst vijf dagen in de week, een aantal jaren lang, lag ik op de bank. Hierdoor heb ik wel een indruk gekregen van de psycho-ana-

37 v u MAGAZINE APRIL 1994

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen