VU Magazine 1994 - pagina 274

MUSEA VAN DE

Slappe bak of sterke kop, crèmekleurig of gitzw^art, de Nederlander is verslaafd aan het opwekkende middel. Hier geldt als w^et: vóór de koffie niet zeuren! Gert J. Peelen

8

Typisch Nederlands; onze kooplui verscheepten en verhandelden al koffiebonen, vóór iemand hier ooit ook maar één slok van het goedje gedronken had. Handel is handel nietwaar. En koffie was handel; is dat trouwens nog steeds. Naast edelmetalen heeft de termijnhandel in koffie altijd volop gelegenheid tot speculeren geboden. Dat de gegarandeerd vette winsten werden en worden opgestreken over de ruggen van de producenten - de talloze Juannen Valdez die ergens ver weg onder de hete tropenzon onze boontjes doppen - en ten koste van de portemonnee van de consument, is geen nieuws. Wij kennen onze pappenheimers èn klassieken, wij hebben de 'Max Havelaar' gelezen, en drinken als het zo uitkomt heel ideëel zelfs wel eens koffie van die naam. En uitgerekend op de dag dat

v u Fv!AGAZIME l U l l / A U G 5 994

dit stuk ter perse gaat, is de koffieprijs weer eens met tachtig cent per kilo omhoog gegaan. Protesteren tegen al dat gewoeker heeft geen zin. D e handel in koffie is nagenoeg gemonopoliseerd. En wij zijn verslaafd. Sinds een jaar of vierhonderd kunnen wij er niet meer buiten. Na de Scandinaviërs zijn wij Hollanders de grootste koffieleuten. De bakkies troost, de potten pleur en de spoelkommen koffie verkeerd zijn uit land- noch volksaard weg te denken. Kunnen wij ons een koffieloos verleden eigenlijk nog wel voorstellen? Niet? Denk u eens in: een tijd waarin alleen kooplieden, zeevarende avonturiers en een handjevol artsen, botanici en apothekers weet hebben van een van oorsprong Abbessijnse plant die vruchten draagt welke gekookt in water een aftreksel "swart als inkt" opleveren. Deze drank

wordt kawha genoemd - verbastering van de streek Kaffa in Abessinië, waar nog steeds in het wild groeiende koffiestruiken te vinden zijn - en is vooral in Arabisch-islamitische landen zeer geapprecieerd vanwege zijn opwekkende werking. Een Amsterdamse koopman ziet wel brood m die uitheemse consumptie. Hij is er als de kippen bij om als eerste Hollander in 1628 in Jemen een partij ruwe koffie te kopen, deze per VOC-schip naar Perzië te verschepen en daar weer van de hand te doen. Hierna zal het nog ruim dertig jaar duren vóór de voornamelijk in Azië handel drijvende koffiehandelaren bedenken dat het spul in eigen land ook wel eens heel gewild zou kunnen worden. Want daar is, als gevolg van de toegenomen scheepvaartbewegingen van Hollanders op de wereldzeeën, de vraag naar exotica inmiddels tot ongekende hoogte ge-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen