VU Magazine 1994 - pagina 269

E Z o proefschrift 'Ander ondernemerschap', waarin hij de omgekeerde stelling verdedigt. Het v^esters systeem komt er bij hem slecht af. Dat systeem heeft weliswaar grote bedrijven mogelijk gemaakt, maar heeft ook het gevaar met zich meegebracht dat er minder resultaatgericht wordt gewerkt. Wanneer de resultaten tegenvallen, kunnen grote bedrijven toch gemakkelijk geld blijven lenen. Veelal vinden de noodzakelijke reorganisaties pas plaats wanneer banken geen geld meer aan de ondernemingen uitlenen. Bovendien, vindt Van der Rijst, is het gevaar van het westerse systeem dat de eigenaars, de aandeelhouders, geen emotionele betrokkenheid met de onderneming hebben.

Van der Rijst prijst de orthodox-joodse benadering. In dat systeem worden de overheidsbestedingen tot een minimum beperkt omdat de overheid geen geld kan lenen. De bedrijven blijven klein maar kunnen daardoor snel op een veranderende vraag inspelen. Bovendien is er een grote betrokkenheid van de eigenaars met het personeel. Het lijkt bijna alsof Van der Rijst de wereld op zijn kop zet. De succesvollen zijn eigenlijk de achtergeblevenen en vice versa. Dat er in de westerse landen een hoge welstand bestaat en een krachtige verzorgingsstaat, mede mogelijk gemaakt door het vragen van rente en het gebruik van anoniem aandelen, is voor hem geen doorslaggevend argument. Voor

veel economen is het duidelijk dat islamitische landen zich door dogma's inzake rente in het eigen vlees snijden. Van der Rijst ziet dat anders. Het is een visie die je in ieder geval de nodige originaliteit niet kunt ontzeggen, (KN)

Stress Varkens die voor het slachten minder stress hebben, leveren vaak beter vlees. Dat concludeert de diergeneeskundige ir. R.E. Klont in een onderzoek waarop hij aan de Rijks Universiteit Utrecht gepromoveerd is. Het blijkt dat vooral de rit naar het slachthuis veel stress veroorzaakt. Altijd hebben de varkens met broertjes en zusjes in kleine hokjes bij elkaar gelegen, maar in de vrachtwagens, op weg naar het slachthuis, staan ze opeens tussen vreemde soortgenoten. Dat levert vechtpartijen op. Ook het lopen van en naar de vrachtauto, hetgeen voor de varkens een grote inspanning vraagt, leidt tot stress. Klont heeft in zijn onderzoek die stress nagebootst. De spieren van de onder narcose gebrachte varkens diende hij met electroden kleine stroompulsen toe. Ook verhoogde hij de lichaamstemperatuur. Zowel spierarbeid als een verhoogde lichaamstemperatuur blijken te lelden tot een slechtere vleeskwaliteit.

Klont vindt dat er in slachthuizen wel eens een wat minder hoog tempo gehanteerd zou mogen worden.

C H T Nu worden er soms zeshonderd varkens in het uur doorheen gejaagd. Het zou wat hem betreft al schelen als de varkens na een rit naar het slachthuis de tijd krijgen om bij te komen en te wennen aan de nieuwe omgeving. Dat leidt tot een vermindering van de stress. Heel diervriendelijk dus. Maar wel wat wrang dat zulke maatregelen pas bedacht worden als de belangen van de mens in het geding zijn. Die is immers gesteld op een goed stuk vlees. (KN)

is stelselmatig onderschat wat er allemaal komt kijken om de macht der medici te breken als het om de portemonnee gaat. En in plaats van tactisch te manoeuvreren gooide de overheid de beuk erin, aldus de promovendus. Zonder een vooraf diplomatiek afgedwongen medewerking van de betrokken beroepsgroep, waren de Tijdelijke Wet Normering Inkomens Vrije Beroepen en de Wet Inkomens Vrije Beroepsbeoefenaren al bij voorbaat gedoemd tot onvruchtbaarheid.

I Specialist Dat de kosten van de gezondheidszorg de pan uit rijzen heeft niet alleen te maken met de inventieve, maar tegelijk ook kostbare ontwikkelingen op medisch-technisch gebied; het is voor een niet onbelangrijk deel ook het gevolg van het feit dat de medisch specialist beter dan welke beroepsbeoefenaar ook weet hoe een vette declaratie uitte schrijven. De overheid heeft in het verleden talloze malen getracht greep te krijgen op de inkomensvorming van dat soort vrije jongens, maar steeds zonder veel succes. De specialisten wisten in de jaren tachtig - met of zonder patiënt-onvriendelijke akties zich de overheid aardig van het lijf te houden. En dat is ook eigenlijk niet zo'n kunst voor een beroepsgroep die de feitelijke machtsmiddelen zelf stevig in handen heeft en houdt. Maar de overheid ging bepaald niet vrijuit bij het falen van haar pogen om de recalcitrante specialisten onder de duim te krijgen. Die laatste bewering is van de organisatie-socioloog G.R.M. Scholten, die eind mei van dit jaar aan de Rotterdamse Erasmusuniversiteit promoveerde op het proefschhft 'De omsingeling van de medisch specialisten'. Van hogerhand

Het blijft desondanks een frustrerende zaak als zo'n maatschappelijk belangrijke beroepscategorie als de medisch specialisten volstrekt autonoom de hoogte van het eigen inkomen mag blijven bepalen en daarmee de samenleving als geheel op kosten jaagt. Maar daaraan komt, ondanks een falende overheid, binnenkort dan toch een eind, meent Scholten. Het gekrakeel tussen de politiek en de vrij gevestigde specialisten heeft inmiddels de aandacht getrokken van een andere machtige groepering: de gezamenlijke zorgverzekeraars. Zij zijn degenen die in feite de specialisten-inkomens uit het totaal van de geïnde premies moeten bekostigen. Zij beschikken wèl over machtsmiddelen waarmee de specialisten onder druk te zetten zijn. En zij zullen zich minder gemakkelijk de kaas van het brood laten eten. Eindelijk gerechtigheid! (GJP) ILLUSTRATIES AAD MEIJER

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen