VU Magazine 1994 - pagina 342

Engels, Nederlands, Portugees, Italiaans, Frans, Duits, Ivriet, H e breeuws, Aramees, Syrisch, Grieks, Latijn en Ethiopisch. O o k Garcia Martinez geeft volmondig toe dat het tijd werd dat de teksten voor iedereen bereikbaar werden. De Engelse onderzoeker die over het "het academische schandaal van de eeuw" sprak, overdreef misschien, maar helemaal ongelijk had hij nu ook weer niet.

Sekte

32 v u MAGAZINE SEPTEMBER 1994

"Afgaand op de geruchten", zegt Garcia Martinez, "staat er minder opzienbarends in de rollen dan beweerd werd. Vóór de geruchtenstroom op gang kwam, ^vas al een groot deel van de teksten openbaar gemaakt. Maar goed, je kunt beweren dat in het ongepubliceerde deel net de belangrijke dingen stonden. En de rollen komen uit de tijd van de bijbel en uit het land van Jodendom en Christendom; dat stimuleert de fantasie." Volgens een onderzoeker waren de rollen van later datum dan verondersteld werd door de wetenschappers die ze mochten bestuderen, en zouden ze verhalen uit het Nieuwe Testament vertellen. Jezus zou daarin dan dezelfde zijn als de Leraar der Gerechtigheid, die in de rollen een prominente rol speelt. Die Leraar was de leider van een sekte die zich volgens de Groningse onderzoekers afsplitste van de Essenen en zich uit de boze wereld terugtrok in de woestijn bij Qumran. Wanneer Jezus en de Leraar één en dezelfde persoon zijn, dan zou dat een geheel nieuw licht op het leven van Jezus werpen. Het verhaal is gebaseerd op een tekst, waarin sprake zou zijn van een Leraar van de Gemeente, die gedood moet worden. Deze figuur vertoont messiaanse trekken en zou aan Jezus doen denken. Maar volgens Van der Woude stoelt die interpretatie op een verkeerd begrip: "Het is precies andersom. Het is de Leraar van de Gemeente die iemand anders doodt. En dat kun je moeilijk in verband brengen met Jezus." Bovendien is de datering van de rollen volgens de Groningers wel degeHjk exact, namelijk uit de tijd voor en kort na Christus. De Leraar der Gerechtigheid is weliswaar een interessante persoonlijkheid, mogelijk passend in de traditie van messiaanse voorlopers, maar bepaald niet de

messias zelf. "Hij was de leider van een afsplitsing van de Essenen", zegt Van der Woude, "in onze huidige termen is dat te vergelijken met een afsplitsing van de gereformeerden zoals de 'vrijgemaakten'." Van een complot van het Vaticaan is ook al geen sprake. Garcia Martinez somt de geloofsovertuigingen op van de geleerden die van begin af aan betrokken waren bij het onderzoek van de rollen: "Daar waren drie rooms-katholieken bij, maar ook een lutheraan, een methodist en een anglicaan die zich later tot het katholicisme bekeerde. Van de Nederlanders was Van der Ploeg katholiek en Van der Woude protestant. Vergeet dat complot maar."

zichtig is hij in zijn antwoord op de vraag of hij persoonlijk last had van de traagheid van zijn collega's: "Ik vond het jammer en dat vonden er wel meer. Maar mijn werk was desondanks wel mogelijk."

Wat overbleef was de begrijpelijke frustratie van wetenschappers die geen toegang kregen tot een deel van de rollen, en het winstbejag van mensen die flink verdienden aan het lanceren van fantastische theorieën. Die vonden enig geloof vanwege de traagheid van de reguliere onderzoekers, die weer veroorzaakt werd door gebrek aan geld, tijd en gekwalificeerde onderzoekers. Zo af en toe kreeg een student de opdracht om een deel van de rollen voor publikatie gereed te maken, en daarbij bleef het jarenlang. O p de vraag of dat geen merkwaardige situatie was, de rollen leveren tenslotte bijzonder belangrijke gegevens voor het bestuderen van de geschiedenis van de periode tussen het Oude en het Nieuwe Testament, geeft Van der Woude een voorzichtig antwoord. Er waren andere vondsten die volgens hem even belangrijk waren en de inhoud van de rollen bleek minder opzienbarend dan wel gedacht werd. Even voor-

Rolfragmenten van het 'targoem' (de Aramese vertaling van de oorspronkelijke Hebreeuwse tekst) van Job

Tekstkritiek De volledige teksten kwamen pas naar buiten toen de directie van het Huntington Museum in San Marino (California) toegaf aan de constante druk van de buitengesloten onderzoekers. In de kluis van het museum lagen fotocopieën van de rollen; een voorzorgsmaatregel vanwege de voortdurende oorlogsdreiging in het

Midden Oosten. Het museum opende de kluizen en in 1993 waren de teksten op micro-fiche te koop. "Dat maakte een eind aan alle geruchten", aldus Van der Woude. Maar wat is dan de waarde van de vondsten van Qumran? Garcia Martinez: "Sinds we de rollen kennen begrijpen we beter hoeveel we niet wisten van het Jodendom uit de eerste eeuv/ van onze jaartelling. Ze hebben veel op z'n kop gezet. We maken tegenwoordig een onderscheid tussen de tekstkritiek van het Oude Testament van vóór en van na Qumran." De overlevering van het Oude Testament wordt door de vondsten van Qumran nader belicht. Garcia Martinez: "We begrijpen beter hoe de teksten in hun tijd pasten, hoe ze toen gebruikt werden. Van het bij-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen