VU Magazine 1994 - pagina 304

Humboldt - met prudentia worden aangebracht. Wie een bestaand systeem, vanwege enige gebleken tekortkomingen, als geheel v/enst te vervangen, kan de gevolgen van een dergelijke ingreep tenslotte niet overzien. Wat op de tekentafel fraai oogt, blijkt in de praktijk, door tal van onvoorziene problemen, misschien wel helemaal niet te werken. Geleidelijke hervorming is hier beter dan een complete revolutie." Rustig aan, zo luidde dus het devies van Labrie, in een reactie op een al te onstuimige veranderingsgezindheid aan bestuurlijke zijde. Hij laakte vooral de bestuurlijke en onderwijskundige neiging om ongeremd in te spelen op de behoefte aan hoger onderwijs voor de massa en zoveel mogelijk studenten te lokken. Maar is dat niet een wat elitair standpunt? Labrie: "Dit is uitdrukkelijk geen pleidooi voor een terugkeer naar de traditionele elite-universiteit van voor de jaren zestig. Daar was sprake van een academische elite die samenviel met de sociale elite; met andere v/oorden: een elite die •werd gerecruteerd uit de hogere inkomens-

groepen. In mijn visie is de universiteit slechts onderdeel van een stelsel van hoger onderwijs, dat inderdaad een hoger onderwijs voor velen is. "Dat de universiteit dan, onderwijskundig gesproken, een elite vormt is juist en onvermijdelijk. Maar dat is niet principieel anders bij de sportacademie, die tenslotte eveneens een specifieke elite creëert. In hoeverre de status van die opleidingen zal verschillen wordt bovendien niet zozeer bepaald door het onderwijs zelf, maar door de maatschappelijke waardering van de beroepen, waartoe deze opleidingen toegang verschaffen."

Het symposium 'De waarde van de universiteit', werd gehouden op 25 mei j . l . in De Rode Hoed in Amsterdam. Het werd georganiseerd als eerste 'dialoog-activiteit' van de Vereniging voor christelijk wetenschappelijk onderwijs, in samenwerking met het Bezinningscentrum van de Vrije Universiteit. De teksten van referaten en responsen, en van de discussie naar aanleiding daarvan, zullen integraal gepubliceerd worden in het nummer van Universiteit & Hogeschool dat het komend najaar verschijnt.

Studiekeuze ERIC-JANTUININGA Onze jongste zoon doet dit jaar eindexamen, maar hij weet eigenlijk niet wat Inij daarna wil gaan studeren. Serieus overwegen wij hem naar een Amerikaanse College te laten gaan. Immers, daar kan hij een soort 'snuffeljaar' volgen met een breed scala aan mogelijke vakken. Waarom bestaat zoiets niet in Nederland? En, zou een dergelijke mogelijkheid niet veel teleurstellende studiekeuzes kunnen voorkomen? Die vragen kwamen bij mij op toen ik recent twee conferenties bijwoonde over de toestand van het Nederlandse hoger onderwijs. In Zeist discussieerden ruim tweehonderd gemotiveerde studenten en docenten over de noodzaak van een veel bredere vorming. In Amsterdam organiseerden de Vereniging voor christelijk wetenschappelijk onderwijs en het Bezinningscentrum van de Vrije Universiteit een conferentie over 'De Waarde van de Universiteit'. Hier waren enkele tientallen bestuurders en deskundigen bij elkaar om weer eens flink stoom af te blazen over hun onvrede met het huidige hoger onderwijs. Moet ik mijn zoon eigenlijk nog wel aanraden om halfslachtig datzelfde hoger onderwijs op te zoeken? Het is daar immers kommer en kwel wat de klok

slaat: teveel studenten en steeds minder voorzieningen, strengere studiefinanciering, een twijfelachtig niveau van de opleidingen (volgens de arbeidsmarkt) en bovendien blijven veel afgestudeerden ook nog eens lang zonder baan. De bestuurlijk getinte dialoog in Amsterdam gaf mij niet veel hoop op echte veranderingen: veel slaapverwekkende en klagerige betogen over afnemende budgetten, theoretische oplossingen en vooral veel zorg over de afnemende opleidingskwaliteit. Aanmerkelijk spannender was het enkele weken eerder in de bossen bij Zeist. Onder de titel 'Hokjesgeest of brede vorming' stelden de honderden studenten (er was meer belangstelling dan er plaatsen waren!) van HBO's en universiteiten zich duidelijk teweer tegen de vele 'flutkundes' en de oceanen van modulen waarin ze dreigen te verdrinken. In een slotforum werd het idee van een 'basisjaar' geopperd - een idee dat door geen van de deskundigen in Amsterdam naar voren werd gebracht. Vanwege het ideaal van een hoger-onderwijs-voor-velen is 'selectie aan de poort' blijkbaar taboe in Nederland. Maar waarom niet een soort brugjaar, gericht op 'zelfselectie', zoals op de

Amerikaanse colleges? In Nederland kent alleen de Vrije Hogeschool een dergelijke mogelijkheid voor diegenen die nog geen studiekeuze kunnen maken. Er lijkt echter grote behoefte aan een Algemene Basis Propedeuse (ABP) met aandacht voor studievaardigheden en algemene en morele vorming. Waarom niet bewust gekozen voor zo'n 'hogere brugklas'? Veel twijfelaars (zoals mijn zoon) zouden dan bewuster kunnen kiezen en veel frustatie achteraf (ook bij docenten) zou zo voorkomen worden. In een onbewaakt ogenblik heb ik eens gehoopt dat een moedige universiteit gewoon het initiatief daartoe zou nemen, bijvoorbeeld door in overleg met een aantal regionale HBO-instellingen een gezamelijk propedeusejaar te starten. Waarom niet eindelijk eens een doorbraak geforceerd in dat dichtgemetselde hoger-onderwijssysteem van Nederland? De kwaliteitvan universiteit en HBO is gebaat bij een bezinning op de mogelijkheden van (zelf)selectie van onze aankomende studenten. Maar misschien heb ik wel teveel folders van Amerikaanse colleges gelezen, of ben ik gewoon aan vakantie toe.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen