VU Magazine 1994 - pagina 371

^^Hoogleraren deden geen onderzoek maar ^bovenzoek\ die zaten thuis en dachten na. Keynes heeft ook nooit stelselmatig empirisch onderzoek gedaan en zelf hen ik er ook niet geschikt voor. Ik kan niet rekenen. ^^ oren lieten hangen. Het waren niet alleen in politiek opzicht slechte mensen, maar ze waren ook onvoorstelbaar stom. Ik heb altijd problemen met mensen die ongerijmde dingen geloven, of het nu communisten, gereformeerden of moslims zijn. "Het ging hard tegen hard in die tijd. In Tilburg wilden ze de Karl Marx-universiteit stichten en in Groningen werd ik voor fascist uitgemaakt. Ik kon daar wel tegen, maar een collega als de socioloog Gadourek, die vanwege het communisme uit Tsjecho-Slowakije was gevlucht, had het er erg moeilijk mee. Die wist hoe snel een land door de communisten kon worden overgenomen. Ik heb toen 'De rioolgeur van het marxisme' geschreven onder het doorzichtige pseudoniem Jan Velmer. Als je dat snel uitspreekt klinkt het als Jan van Lemmer en ik ben in Lemmer geboren. Daarin beschrijf ik in marxistisch jargon wie de handlangers waren van het kapitalisme. De sociaal-democraten voorop, dat waren de gevaarlijkste. "Verbazend toch, hoe redelijk intelligente mensen tot zoiets kunnen komen. Alle informatie lag op tafel, tot met de verhalen over de Gulagarchipel. Nu zeggen ze dat de schellen ze van de ogen zijn gevallen, maar ze wisten het al, of ze hadden het in ieder geval behoren te weten. Dat kan je ze nog steeds kwalijk nemen. Ik word zenuwachtig van het idee, dat je mensen ideologisch alles kunt wijsmaken. Maar ja, ik was toen eenjaar of veertig, vijftig en ik heb er maar een spelletje van gemaakt."

Daarin had het wetenschappelijk personeel twee fracties, een rechtse en een linkse. Ik voelde me links, dus toen ik moest zeggen waar ik bijhoorde, meldde ik me aan bij de progressieve fractie. Maar je moest eerst een soort examen doen voor je werd aangenomen. Ik zag niets in hun programma en ze moesten mij niet. Dus heb ik uiteindelijk een éénmans-fractie gevormd, de fractie-Pen. Dat beviel me goed, ik kon met mezelf overleggen en inconsistent zijn wanneer me dat zo uitkwam. Ik had trouwens ook de positie om me redelijk vrijblijvend op te stellen, anders dan collega's die een veel grotere verantwoordelijkheid moesten dragen. Ja, ik heb altijd met plezier bestuurd." Over Pen deden in Groningen onder de studenten allerlei gruwelverhalen de ronde. De bekendste is, dat hij thuis mondeling tentamens afnam en eens op een warme dag een student in zwembroek ontving. "Ga maar even naar huis, \vat makkelijkers aantrekken", zou hij gezegd hebben. Student dus blij naar huis - de professor is in een goed humeur! - en belt gemakkelijk gekleed opnieuw aan bij Pen. Waarop deze gekleed in driedelig kostuum de deur opent en de student boos toevoegt dat hij in die onbehoorlijke kledij natuurlijk geen tentamen kan doen. Ik vraag Pen of deze anekdote thuishoort in de categorie 'broodje-aapverhalen', of dat er een grond van waarheid in zit. "Die verhalen ken ik. Maar het is onzin, er is niets van waar. Ik nam wel eens tentamens afin een trui en ik droeg sandalen, ook op college trouwens. Daarover is nog door corps-studenten geklaagd. Maar van dit verhaal klopt niets." M

Ander verhaal. Student meldt zich voor tentamen hij huize Pen en krijgt te horen dat u voor een vergadering naar Den Haag moet. Student moet mee in de trein en krijgt al bij Zwolle te horen dat hij terug kan gaan. Hij is gezakt. Het ergste van het verhaal is, dat hij een kaartje eerste klas had moeten kopen. " O o k dat is onzin. Het is misschien wel eens gebeurd, dat een student bij me kwam om een afspraak voor een tentamen te maken en dat ik hem vroeg of we dat niet meteen even konden doen. D e meeste studenten schrokken daarvan, dat was niet hun bedoeling. En het is gebeurd dat een student op weg naar de stad met me opH Maar toen uw collega's, hoogleraren dus, de- gefietst is, al converserend. Aan het eind van de zelfde dingen gingen beweren, toen was de lol rit zei ik dan dat dit nog geen echt tentamen was en dat hij even in de faculteitskamer moest eraf. komen om het gesprek formeel af te ronden." "Ja, die gingen vaak half mee, zoals Harmsen in Groningen of die vreselijke Wertheim in Amsterdam. Die ging China verheerlijken, terwijl hij I. • Waaromfigureerdejuist ü in dat soort legenop de hoogte was van de massaslachtingen daar. des? Het is verbazend hoeveel informatie mensen "Ze deden in Groningen ook de ronde over kunnen wegdrukken. Je kan ze alles wijsmaken, mijn collega Scheltema; in andere steden waren vooral als ze in een milieu verkeren dat ze colweer andere hoogleraren de hoofdfiguren. En lectief één kant uitdrukt. Alleen, in Nederland een verklaring? Ja, ik had een zekere koketterie was dat niet zo, hier hebben we een pluriforme en ging heel ver om mijn studenten te behagen. maatschappij. Grappen en grollen, op college voor Wim Kan "Later ben ik in de universiteitsraad gekozen. spelen, populair doen in de koffiekamer, malle

17

v u MAGAZINE OKTOBER 1994

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen