VU Magazine 1994 - pagina 277

Eric Le Gras

Hylk e Tromp Terwijl de w^ereld op tal van plaatsen in b r a n d staat en de oorlogen w^eliswaar kleinschaliger m a a r tegelijkertijd gruw^elijker lijken dan ooit, is, n a de val van D e Muur, de polemologie in snel t e m p o uit de gratie geraakt. In gesprek m e t een voormalige vredesw^etenschapper: "Polemologie had b e h o u d e n m o e t e n blijven, aan alle universiteiten."

B W W f f l l p ' z a t e r d a g o c h t e n d op de dijk langs het Reitdiep. Uitzicht over het weidse Groninger land, en koffie van het in Stad en O m m e land vermaarde café Hammingh. Vrediger kan niet, zou je zeggen. Maar met een polemoloog als Hylke Tromp praatje over oorlog, genocide en wat daartegen te doen is. De mensen aan belendende tafeltjes luisteren aanvankelijk mee, maar blijven niet lang zitten. De gespreksflarden die overwaaien passen niet bij appelgebak met slagroom. Nu even geen Joegoslavië, zie je ze denken. En misschien hebben ze wel gelijk. De wereld staat stijf van het geweld, de ene slachtpartij is nog niet afgelopen of de volgende dient zich alweer aan. Op den duur krijgt een gewoon mens de neiging om de andere kant op te kijken. De organisatoren van de Groningse universitaire vredesweek kwamen daar bijvoorbeeld achter. De serie bijeenkomsten over oorlog en vrede die zij belegd hadden, resulteerde slechts in een paar lege collegezalen. Zo liet staatssecretaris Frinking zich per helikopter naar Eelde vliegen om voor welgeteld acht belangstellenden te spreken over 'De Nederlandse krijgsmacht en de Nieuwe Wereldorde'. Een bijeenkomst rond de media als mede-veroorzakers van het geweld in Joegoslavië boekte tien toehoorders. Bovendien kwamen die niet voor de vrede, maar omdat ze vanwege hun studie geïnteresseerd waren in de oorzaken van oorlog, in de macht van de media, of gewoon omdat ze getrouwd waren met een van de sprekers. Zijn we echt moe van de oorlog? Waar is de vredesbeweging gebleven en wat voeren de p o lemologen tegenwoordig zoal uit? Polemoloog prof.dr. H. Tromp (Sneek, 1935) is niet optimistisch over de toekomst van zijn vakgebied: "Het gaat inderdaad niet goed met de polemologie in Nederland. Van gestructureerd onder-

zoek binnen een eigen instituut is eigenlijk geen sprake meer." Tromp zelf, begonnen als hoogleraar polemologie, heeft inmiddels een andere leeropdracht gekregen. Zijn visitekaartje vermeldt als vakgebied "International Security and Environmental Security"; vrij vertaald: de internationale veiligheid in relatie tot het milieu. Het Groninger Polemologisch Instituut waaraan hij als opvolger van de vermaarde polemoloog Röling leiding gaf is gesloten na een serie conflicten. Een paar vragen over dat onderwerp zijn voldoende om Tromp op gang te krijgen. Het volgende half uur is hij vrijwel constant aan het woord, onderbroken slechts door een nieuw rondje koffie. H Wat is er gebeurd met de polemologie? "Ons studieobject was altijd de Koude Oorlog. Een gerenommeerd onderzoeksinstituut als het SIPRI m Zweden hield zich vooral bezig met het uitgeven van boeken over de bewapening van Oost en West. Dat was destijds ook nodig; de dreiging van die wapens was groot. Maar het ging natuurlijk wel om gespecialiseerde kennis." •

Toen de Koude Oorlog tot een einde kwam stonden de polemologen dus met lege handen. "Ja, er kwam toen ruimte voor onderzoek naar een heel ander type oorlogen. Het ging niet langer om de grote, en tot op zekere hoogte redelijk overzichtelijke Oost-West tegenstelling, maar om een groot aantal kleinere conflicten. Niet dat die helemaal nieuw waren. Tussen 1945 en 1990 heeft de wereld een keer of driehonderd te maken gehad met geweld op massale schaal. Alleen werden dergelijke conflicten altijd beschouwd vanuit het perspectief van de Koude Oorlog. En wanneer ze daarmee van oorsprong niets te maken hadden, zoals met Vietnam het geval was, werden ze daar toch ingetrokken.

11

VU MAGAZINE JUlf/AUG 1994

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen