VU Magazine 1994 - pagina 321

honderd procent te reduceren en ijzertekorten bij vrouwen in de vruchtbare leeftijd met eenderde. Unicef; W H O en FAO ondersteunen deze actie. In v/ezen draaien zij de bewering om: "We hebben altijd gedacht dat het land zich eerst economisch moest ontwikkelen om van de gebreksziektes af te komen. N u realiseren we ons dat een deel van de onderontwikkeling door tekort aan micronutriënten wordt veroorzaakt. We kunnen niet wachten tot economische ontwikkeling dit probleem oplost, we moeten het nu aanpakken", vindt David Alnwick van U n i cef. De grote vraag is hoe de zaak aan te pakken. O p het Pamm-congres, waar zeventien Tweede- en DerdeWereldlanden waren vertegenwoordigd, werd erop aangedrongen de desbetreffende consumenten, gezondheidsorganisaties en overheid in eerste instantie wakker te schudden en te overtuigen van de ernst van de situatie. De meeste voedingsprogramma's in ontwikkelingslanden zijn meer gericht op een adequate hoeveelheid voedsel dan op het voorkomen van ondervoeding door gebrek aan micronutriënten. O o k in ontwikkelingslanden met economische groei is het probleem niet opgelost. Het feit dat zelfs het goed gevoede Europa met jodiumtekorten kampt, zegt genoeg, aldus Maberly. Volgens Alnwick van Unicef is het wereldwijde jodiumtekort eenvoudig op te heffen: al het zout op de wereld joderen. Deze methode is al in de jaren twintig en dertig een beproefde methode gebleken toen krop in Europa en Noord-Amerika een veel voorkomend verschijnsel was. Nederland was zelfs een van de eerste landen die het joderen van zout tot officieel beleid verhief. Over de kosten hoeven we ons geen zorgen te maken, meent Alnwick. Hij rekent voor dat het joderen van al het zout in de wereld slechts vijftig miljoen dollar kost. "Net zoveel als de aanleg van een nieuw vliegveld of belangrijke brug", schampert Alnwick. Unicef stelt zich dan ook ten doel het zout in de wereld al met ingang van eind 1995 te joderen.

Chocolademelk Voor de bestrijding van het vitamine A- of ijzertekort bestaat geen universele oplossing. O p het Pamm-congres adviseerden deskundigen dan

ook uiteenlopende strategieën. O p de korte termijn vindt men vitamine A-capsules en staaltabletten een geschikte remedie. Pillen slikken kan echter nooit een langdurige oplossing zijn, meent de Wageningse voedingsdeskundige West. "Je ziet dat men zoiets niet voor een lange periode volhoudt. In het begin gaat het goed, maar dan verdwijnt het enthousiasme. We moeten echt produkten zoeken die mensen zonder enige moeite consumeren." Het verhogen van het caroteen- en ijzergehalte in groentes is ook een mogelijke strategie. Verschillende onderzoekers lieten tijdens de Pamm-bij eenkomst zien dat hiervoor legio mogelijkheden zijn. Veredeling van planten neemt echter vijf tot twintig jaar in beslag, waardoor dit als een lange-termijnoplossing wordt gezien. Daarom denkt men de doelstelling na het jaar 2000 geen micronutriëntentekort - onder andere te realiseren door cruciale voedselprodukten te verrijken met vitamine A en ijzer. De gemiddelde Nederlander heeft de vitamine A-consumptie tenslotte ook voor vijftien procent te danken aan verrijkte margarine. Unilever en concurrent Procter & Gamble, multinationals die onlangs in de clinch lagen over O m o Power, waren gevraagd hierover hun licht te laten schijnen. Procter & Gamble heeft al twee produkten op de markt in ontwikkelingslanden. Starmargarine voor de Filipijnen, en chocolademelk voor Mexico. De margarine is verrijkt met vitamine A en de chocolademelk met ijzer en vitamine A. Met deze twee produkten denkt Procter & Gamble grote delen van de risicogroepen te bereiken. Unilever wil in de nabije toekomst spijsoHe die met vitamine A verrijkt is, produceren voor Afrikaanse landen als Zimbabwe, Kenia, Ghana en Nigeria. Niet iedereen is even enthousiast over deze samenwerking met multinationals. De FAO vindt samenwerking met de industrie prima. Maar de multinationals moeten geen al te grote vinger in de pap krijgen. "Het is belangrijk dat vooral de lokale industrie gestiumuleerd wordt", vindt voedingsspecialist Franz Simmersbach van de FAO. O o k de Zimbabwaanse Judith Mutamha van het Ministerie van Gezondheid bekijkt de ontwikkelingen met argusogen. "We m o e ten voorkomen dat de kleine industriën worden weggeconcurreerd."

Borstvoeding Maar verrijking van lokale produkten wordt niet als enige oplossing gezien voor het jaar 2000. Het verhogen van de beschikbaarheid van vitamine A en ijzer door het veranderen van eet- en kookgewoonten krijgt ook een belangrijke rol toebedeeld. O o k borstvoeding moet weer extra onder de aandacht gebracht. Veel vrouwen in ontwikkelingslanden hebben geen tijd om hun kinderen overdag te voeden, door werkzaamheden op het land of in de fabriek. Zij doen hun kinderen daarmee flink tekort. Sommige landen timmeren al flink aan de weg. In Indonesië heeft men enkele jaren vitamine A-capsules verstrekt aan schoolkinderen. Daar is dit micronutriënt nauwelijks meer een probleem. "As you know we're not a member of the Nato (No Action, Talk Only)", zegt dr Benny Kodyat van bet Indonesische Ministerie van Gezondheid trots. "Talk en Action should be balanced." Het volgende micronutriënt dat in Indonesië wordt aangepakt is jodium. Volgens Kodyat is de oplossing niet eenvoudig. Zeventig procent van het zout in Indonesië wordt gemaakt door kleine fabriekjes in landelijke gebieden. "Het zal een hele opgave zijn om al die fabriekjes zout te laten joderen. Vaak beschikken zij niet over de juiste technologie. Bovendien is het zout dat zij produceren van lage kwaliteit waardoor het joderen moeilijker gaat." Veel andere ontwikkelingslanden zijn net bezig met het in kaart brengen van het micronutriëntenprobleem. En weer andere, Europese landen bijvoorbeeld, moeten nog wakker geschud worden uit de diepe slaap waarin ze na de ondertekening in R o m e zijn gevallen. Het is maar de vraag of de doelstelling van de 158 landen gehaald wordt. De intenties zijn er, maar vaak ontbreekt de politieke wil om er echt aan te werken, meent West. "Na de ondertekening dringen blijkbaar weer andere zaken voor op de politieke agenda. O m dicht bij huis te blijven, de Nederlandse overheid heeft na die tijd weinig meer gedaan aan het jodiumprobleem. Dat geldt evenzeer voor andere landen."

v u MAGAZINE SEPTEMBER 1991

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen