VU Magazine 1994 - pagina 55

Koos Neuvel

CD. Andriesse Misschien is hij w^el naïef. D e n a t u u r k u n d i g e C D . Andriesse is er altijd vanuit gegaan dat m e n s e n vatbaar zijn voor redelijke a r g u m e n t e n . Maar af en toe krijgt hij de kous op de kop. Zijn w^erkgever p r o b e e r t h e m w^eg te w^erken o m d a t zijn s t a n d p u n t over k e r n e n e r g i e niet m e e r b i n n e n h e t bedrijf zou passen.

.{^^^^^WW»'' Midden in het gesprek haalt Andriesse

een kranteknipsel tevoorschijn. Hij wijst op de kop: "Kema: ontslagen professor moet zijn mond houden." Ik vraag hem of dat waar is. Zijn diplomatieke antwoord luidt dat het geen onzin is. O p het moment dat ik hem spreek is prof.dr.ir. CD. Andriesse (1939) pas in het nieuws geweest. Zijn werkgever, de KEMA in Arnhem, wil van hem af. Ooit stond Andriesse bekend als een pleitbezorger van kernenergie. N u is hij kritischer geworden en in zijn hoedanigheid van bijzonder hoogleraar aan de Rijksuniversiteit Utrecht, een baan van een dag per week, bracht hij zijn bezwaren naar buiten. Dat vond de werkgever niet leuk. Zo iemand kan maar beter snel ophoepelen. En hij dient zich bovendien stilletjes te schikken in zijn lot. Tegelijkertijd staat Andriesse om nog een andere reden in de belangstelling. Hij is de auteur van het pas verschenen boek 'Titan kan niet slapen' (Contact), een nu al veelgeprezen biografie over de grote Nederlandse natuurkundige Christiaan Huygens. Het oogt opvallend dat een natuurkundige het leven en het v/erk van een illustere voorganger beschrijft; zulke boeken worden doorgaans door historici geschreven. Maar wie het v/erk van Andriesse een beetje kent, kijkt niet vreemd op. Hij is al eerder de perken van het natuurkundig laboratorium te buiten gegaan en heeft zich 'bezondigd' aan essays en aan literair werk. Ooit stond Andriesse voor de keuze om musicus of fysicus te worden. Onder de zachte dwang van het nut heeft hij voor het laatste gekozen. Maar de belangstelling voor het kunstzinnige heeft hem nooit helemaal verlaten. We laten het hete hangijzer van zijn ontslag in eerste instantie even liggen en spreken over de Huygensbiografie, een boek dat hij volledig m zijn vrije tijd schreef. Waarom, luidt de eerste vraag, wilde hij die biografie eigenlijk schrijven? Andriesse: "Ik interesseerde mij voor hem in de mate waarin ik mij voor mijzelf interesseer. Het

klinkt wat gek, maar deze biografie is een soort autobiografie. Natuurlijk weet ik ook wel dat er grote verschillen bestaan. Hij was een geniale man terwijl ik zonder twijfel een middelmatig fysicus ben. Hij leefde ook m een tijd waarin de natuurkunde nog dicht bij het diletantisme stond, terwijl tegenwoordig alles sterk geprofessionaliseerd is. De natuurkunde was toen voor niet-ingewijden nog niet moeilijk te begrijpen. "Een overeenkomst is dat hij als persoon een zekere introversie heeft die mij niet vreemd is. Bovendien was hij Nederlander en daar ben ik wel trots op. Wat mij betreft is Huygens van hetzelfde niveau als Galilei, Descartes, Newton en Leibniz. Met zoiets als nationale trots moet je uitkijken, maar je kunt dat gevoel ook niet helemaal wegpoetsen. Ik ben in mijn leven heel wat m het buitenland geweest. Tijdens een sabbathsverlof in Californië was ik bereid mij volledig onder te dompelen in de internationale cultuur aldaar. Het feit dat ik Hollander - ik moet zeggen Nederlander, want ik ben een Fries - ben, wilde ik vergeten. Dat zie ik nu anders. Ik denk dat er iets kostbaars is in onze cultuur, in onze democratie en in onze taal." I

U heeft in een essay eens gezegd een monist te zijn, iemand die wil laten zien hoe natuurwetenschap en literatuur elkaar doordringen. Interesseerde u zich daarom ook voor Huygens? "Ik zie inderdaad een verwantschap in het vak dat hij beoefende en de kunst waarvoor hij zich interesseerde. Bij Christiaan Huygens, die een zoon was van de dichter Constantijn Huygens, kun je alfa-trekken aantreffen die je bij de gemiddelde natuurwetenschapper niet vindt. Dat vmd ik heel aantrekkelijk. Ik vind het belangrijk om te laten zien dat natuurwetenschap en literatuur bij elkaar horen. "De wetenschap is versplinterd. Zelfs zie je dat al in een overzichtelijk vakgebied als de natuurkunde. De theoretisch natuurkundigen denken op een heel andere manier dan de experimen-. teel gerichte mensen. Soms denk je dat ze het v u MAGAZINE FEBRUARI 1994

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen