VU Magazine 1996 - pagina 457

Ivan Wolffers. 'Bewegen is Contact, f. 10,-.

leven',

Leven is bewegen. En wie het eerste zo lang mogelijk wil blijven volhouden doet er goed aan voor het laatste regelmatig wat tijd uit te trekken. Volgens de titel van het jongste boek van schrijvermedicus Ivan Wolffers, is echter ook het omgekeerde waar: bewegen is leven. Maar of die stelling houdbaar is, en veel urgenter nog, wat de auteur daar nu precies mee wil beweren, blijft na lezing van het nog geen honderd bladzijden tellende boekje onduidelijk. Het is uiteindelijk niet veel meer dan een slordig m elkaar gestoken samenraapsel van losse invallen, algemeen bekende feiten en open deuren; een gelegenheidsbundeltje dus. En dat zal dan ook wel de bedoeling zijn geweest. Wolffers werkje dat de komende dagen a raison van slechts een tientje over de toonbank zal gaan is niet bestemd voor de eeuwigheid; het dient als de promotie-uitgave van de Wetenschap- &. Techniekweek die van 5 tot en met 12 oktober zal duren. De week heeft dit jaar beweging als thema. Vandaar. De W&T-week is het publiciteitsoffensief van de gelijknamige stichting die in opdracht van onder meer de ministeries van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen en Economische Zaken, en in samenwerking met onder meer universiteiten, laboratoria, musea, sterrenwachten, bibliotheken en onderzoeksinstellingen, de bekendheid met het werk van wetenschappers en technici poogt te vergroten. De activiteiten zijn gericht op "een breed publiek" dat bestaat uit "jong en oud". Iedereen dus. In het geval van dit promotioneel bedoelde boekje betekent dit dat de auteur een ongespecificeerde middelmaat als doelgroep voor ogen moet hebben gehad. Het gevolg is dat het voor de jongste

Wat beweegt Wolffers? en/of laagst opgeleide lezerscategorie te ondoorgrondelijk is, terwijl lezers die al geïnteresseerd en enigszins ingewijd zijn in wat wetenschap zoal behelst er absoluut niets nieuws in zullen vinden. De inhoud valt eigenlijk nog het best te karakteriseren als Oom Ivan die zijn neefje dat straks gaat studeren wijst waar m de wetenschap de valkuilen en de struikelblokken zitten, en die daarbij de wijze levensles niet uit de weg gaat. Het boekje gaat over bewegen, dat valt niet te ontkennen. Maar het gaat ook over het verschil tussen geloven en weten en over de wijze waarop dogma's en andere schijnzekerheden (niet alleen religieuze, maar vooral ook wetenschappelijke) de dynamica van de wetenschappelijke ontwikkeling kunnen dwarsbomen. Naast het leven, bestaat vooral ook de wetenschap bij de gratie van de beweging, wil Wolffers duidelijk maken. Die beweging wordt echter voortdurend gehinderd door de fnuikende, algemeen menselijke neiging alles bij het oude te laten, de klok stil te zetten en bij de pakken neer te zitten. Dat gebeurt niet alleen op grond van religieuze motieven, of burgerlijk bekrompen maatschappelijke opvattingen, maar vindt vooral ook plaats doordat juist in de wetenschap het heel gebruikelijk is baanbrekende ideeën en grensverleggende inzichten in eerste instantie en op voorhand af te wijzen. De wetenschapper, zo doceert Wolffers in een afsluitende paragraaf, is soms een ziener, dan weer een boekhouder, die mensen moet laten zien dat alles beweegt en zijzelf vermoedelijk het

minst. Dat de westerse wereld inmiddels vergeven is van de joggende neonpakken, doet aan die laatste constatering niets af. Al dat gehol, gehouse en gelijn past in de strijd tegen de tijd, en is alleen maar be-

foto: Bram de Hollander

doeld om een vermeend jeugdige uitstraling zolang mogelijk op peil te houden. Schijnbewegingen zijn het. Want niet de beweging is ten slotte de essentie van het leven, aldus de auteur, maar het feit dat na dit leven, dat geheel in het teken van de voortplanting staat, er onvermijdelijk gestorven zal moeten worden. "Dat is het geheim van het leven, dat de dood erop volgt", schrijft Wolffers. Het is niet eens de grootste platitude die er in dit boekje te vinden is. Leeft alles wat beweegt? Niet per se. Beweegt alles wat leeft? Dat lijkt waarschijnlijker. Meest prangende vraag blijft: wat heeft Wolffers in 's hemelsnaam tot het neerschrijven van zijn flinterdunne flutfilosofietjes bewogen? (GIP)

WCS OKTOBER

1996

45

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen