VU Magazine 1996 - pagina 428

plat van de Noordzee meer over de zeevaart in de Midden en Nieuwe Steentijd van Europa te weten kunnen komen. Zolang het ons aan dergelijke kennis ontbreekt, moeten we het doen met de inscripties die deze zeevaarders achterlieten op de menhirs van Bretagne, op 'heiligdommen' als dat van Stonehenge in Zuid-Engeland en op allerlei andere megalitische monumenten in Europa van Zuid-Italië tot Scandinavië."

"Ik wil niet in de hoek van Von Daniken worden geplaatst; hij heeft een hogere macht van buiten nodig. Ik houd mij liever aan de feiten."

Volgens de flaptekst van 'De stenen spreken' zal het boek "een verhitte discussie op gang brengen". Is dat er daadv/erkeliik van gekomenl "Ach, zo'n flaptekst is een compromis dat je sluit met je uitgever. En wat die discussie betreft: de archeologen hadden het boek vooraf al veroordeeld. Ze vroegen of we met harde bewijzen konden komen en dat lukt natuurlijk niet zomaar. Nadat het boek was verschenen hebben we geen enkele reactie meer gekregen uit die hoek. Toch kun je ook genoeg vraagtekens zetten bij de meer geaccepteerde opvattingen. De kalebas en de katoenplant horen bijvoorbeeld oorspronkelijk niet thuis in Amerika. Toch zijn er resten gevonden van gedomesticeerde katoen en kalebassen, die al een jaar of drieduizend voor de komst van Columbus op dat continent groeiden. "Thor Heyerdahl was degene die proefondervindelijk heeft laten zien, dat het heel goed mogelijk is om met een schip van papyrus over zee vanuit Noord-Afrika naar Amerika over te steken. Ook hij was aanhanger van de theorie dat Amerika al ver voor Columbus vanuit Afrika of Europa zou zijn ontdekt. Zijn eerste poging mislukte in het zicht van de kust van een Caraïbisch eiland, maar de tweede keer lukte het. We weten nu, dat je je in honderd dagen over de Atlantische Oceaan kunt laten drijven en dat je daarna keurig aanspoelt op een eiland van de Kleine Antillen. Terug gaat overigens een stuk moeilijker vanwege de heersende stromingen en windrichtingen. "Heyerdahl ging met zijn experimenten veel verder dan wat archeologen gewend waren te doen. Die hielden zich tot de jaren zestig bezig met diepgaande studies over de kenmerken van bijvoorbeeld de verschillende soorten Romeins glaswerk of van stenen bijlen. Later kwam daar de belangstelling bij voor de mensen die zulke voorwerpen hadden gemaakt, voor hun economische en sociale verbanden en voor de samenstelling

16

WCS OKTOBER

1996

van de populaties. Nu proberen we erachter te komen wat onze verre voorouders geestelijk bezig hield, hoe ze dachten. Je kunt de archeologie inmiddels beschouwen als een sociale wetenschap. Daarmee wil ik niet zeggen dat de oudere benaderingen geen waarde hebben; die blijven onmisbaar. Als we iets willen zeggen over de manier waarop Australië bevolkt raakte, dan doen we dat aan de hand van stenen bijlen. En dus moet je die precies weten te beschrijven en dateren. "Thor Heyerdahl was een pionier op de vakgebieden die ikzelf doceer, de experimentele en educatieve archeologie. Hij ging door waar de klassieke benadering ophield en probeerde zelf dingen uit. Toen het hem lukte met een papyrusschip van de Oude Wereld naar de Nieuwe te varen, was zijn idee dat Amerika vanuit Afrika is bevolkt ook niet meer zo vreemd. Het is weliswaar geen bewijs, maar hij toonde aan dat het mogelijk is. En dat geeft extra vertrouwen in zijn opvattingen. Andersom, wanneer het hem niet was gelukt, dan had men zijn ideeën minder serieus genomen. Om een andere aanwijzing voor de mogelijke juistheid van zijn stelling te noemen: op het Titicacameer in Peru gebruiken de Indianen bootjes, die sterk lijken op de vaartuigen die Heyerdahl heeft gebruikt, en die gebaseerd zijn op de nog steeds bestaande scheepjes uit het Nijl- en Eufraatgebied." Dat kan toeval zijn. "Natuurlijk, het kan allemaal toeval zijn. Maar er kleven net zo goed een hoop onduidelijkheden aan de gangbare theorieën. Waarom werden de eerste ontdekkingsreizigers uit Europa door de Indianen verwelkomd als oude bekenden? Als je oude Spaanse kronieken doorleest, dan blijkt dat ze verwacht werden, dat hun komst werd voorspeld in oude verhalen over goden die eens op bezoek waren geweest en die zouden terugkeren." De goden waren dus geen kosmonauten, maar zeevaarders uit het gebied rond de Middellandse Zeel "Ik wil niet in de hoek van Von Daniken geplaatst worden. Die gaat te ver, hij heeft een hogere macht van buiten nodig. Ik houd mij liever aan de feiten, ik geef daar alleen een andere interpretatie aan. Harde bewijzen zijn er inderdaad niet. En ik moet zeggen dat ik ook zeer sceptisch was, toen ik voor het eerst met de ideeën van Reinoud de Jonge werd geconfronteerd. Want voor de goede orde. De Jonge was degene die met het idee voor de nieuwe interpretatie van de inscripties op de megalieten kwam. Pas toen ik zag, dat zijn interpretatie niet alleen de eerste keer aardig paste, maar ook de tiende en eigenlijk elke volgende keer, begon ik er vertrouwen in te krijgen. En dan nog; als je niet ziet of wilt zien wat wij zien in een illustratie als die op pagina 43, dan wordt het lastig."

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen