VU Magazine 1996 - pagina 169

'Wk.^.

k IS^

i

meedraagt, en er voorzichtig mee speelt - is dat geen liefde? De dolfijn die ophoudt met eten en met gesloten ogen alleen maar rondjes zwemt als zijn maatje overlijdt - is dat geen verdriet? En het bevermannetje en zijn dochtertje dan, die rollend, springend, koppetjeduikelend, en tikkertje spelend rondzwemmen als het ijs op hun vijver na een lange winter eindelijk weer gesmolten is - hebben die geen plezier? Veel van zulke verhalen, over zeer uiteenlopende diersoorten heeft Masson verzameld, en hij vertelt ze met verve. Hij heeft gesproken met de onderzoekers uit wier werk zijn voorbeelden afkomstig zijn. Ook hen laat hij

aan het woord, met hun argumenten en jarenlange ervaring. Intussen geeft hij commentaar op evolutionisten die diergedrag bij voorkeur als aangepast en niet als emotioneel beschouwen, en op andere biologen die zo bang zijn zich schuldig te maken aan 'antropomorfisme' (projecties van menselijk gedrag op diergedrag) dat een beschrijving van dierlijke gedragingen ze niet afstandelijk genoeg kan zijn. Helaas is hij in zijn kritiek niet veel zorgvuldiger dan hij zijn tegenstanders verwijt te zijn. Enerzijds wil Masson ons graag laten inzien dat emoties zo functioneel zijn dat het raar wordt om te veronderstellen dat dieren ze niet zouden heb-

WETENSCHAP,

CULTUUR

e) SAMENLEVING

43

- APRIL

ben. Anderzijds wil hij graag dat we onhandigheid juist zien als een aanwijzing dat er emoties in het spel zijn. Het roofvogelmannetje dat bij het nest vergeefs wacht op zijn partner die voer voor het grut zoekt, en er dagenlang doelloos en klaaglijk roepend blijft rondhangen voor hij zich vermant en zelf de dan nog resterende kleintjes groot brengt, zou evolutionair beter af zijn als hij geen emoties kende. Emoties m o e t e n er wel zijn omdat ze zo handig zijn, èn ze moeten er wel zijn omdat ze onhandig gedrag kunnen verklaren. Dat riekt naar paradoxen. Wat er precies mis is met de antiantropomorfisten is ook niet helemaal duidelijk. Masson wil graag dat we die1996

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen