VU Magazine 1996 - pagina 496

Het nut van geluk Niet zozeer het IQ, de rationele

Koos Neuvel

intelligentie, als wel het EQ, de emotionele intelligentie, zou bepalen Wat is intelligentie en wie of wat zouden we intelligent kunnen noemen? Is intelligentie ook te meten en in een getal vast te leggen? Over zulke vragen hebben psychologen zich eindeloos het hoofd gebroken. Maar eigenlijk is het allemaal heel simpel en subjectief. Iedereen heeft een vast omlijnd idee - ook al is het misschien maar een intuïtie of een vaag gevoel over wie of wat intelligent is. Ik ook. Ik weet het precies. Guido, die was intelligent! In mijn studietijd was Guido een medebewoner op een studentenflat, die geneeskunde studeerde. Hij was geestig en spitsvondig, iemand die scherp kon redeneren, over van alles en nog wat een origineel en goed doortimmerd standpunt had. Over de geneeskunde was hij heel relativerend. Met veel ironie kon hij over talrijke medische missers en onzekerheden praten. Met zijn analytische talenten leek hij zowat een ideale student. Helaas was Guido dat niet. Hij was meer een liefhebber. Met de nodige verwondering kon hij zijn studieboeken lezen; hij schoot snel door wat voor hem weinig nieuws bevatte heen. De meer verrassende passages las hij met een mengeling van instemming en kritische zin: zo is het wel ongeveer; allemaal machtig interessant. En daarna snel weer even de kroeg in, een paar pilsjes drinken. Door die houding wilde het met zijn studie niet zo vlotten. Als hij eenmaal een passage gelezen had en die begreep, verloor hij zijn interesse. De verveling sloeg snel toe. Aan het in het hoofd stampen van studiestof vlak voor een tentamen, deed hij niet. Met als gevolg dat hij voor vrijwel al zijn tentamens zakte. Zijn doctoraal heeft Guido nooit gehaald. Later kwam hij nog als verkoper in een kledingzaak te staan. Niet echt een baan waarvoor hoogstaande intellectuele vaardigheden vereist zijn. Niettemin ging ik, hoe matig het met Guido in maatschappelijk opzicht ook ging, steeds meer benadrukken hoe intelligent hij was. Eigenlijk legde ik een omgekeerd verband. Bij mensen die in maatschappelijk opzicht succesvol zijn, overvalt me die neiging zelden. Ze zijn arts, advocaat of weten-

32

WCS NOVEMBER

I996

of iemand succes heeft in de samenleving. Aardige mensen zouden het daarbij beter doen dan onaardige. Maar is dat wel zo'n prettige gedachte?

schapper geworden, ze doen het goed, maar om ze nu ook nog eens een keer intelligent te noemen, dat gaat echt een tikje te ver. Nee, Guido, degene die maar een beetje aan rommelde in de marge, was de werkelijk intelligente. Voor mij in ieder geval wel. Puzzel vaardigheid Voor de testpsychologie ligt dat anders. Daar kan men met iemand als Guido niet zo goed uit de voeten. Hij is een stoorzender in de statistieken. Hij logenstraft het idee dat iemand met een hoog iQ - ik veronderstel tenminste dat hij dat had gemakkelijk door een hoge opleiding zal heenlopen. Het belang van een intelligentietest ligt zogezegd in de voorspellende waarde ervan. Wie hoog scoort op een intelligentietest, zal het goed doen op school, zal in staat zijn de hogere opleidingen te volgen en zal uiteindelijk een van de betere banen in de samenleving kunnen bemachtigen. Zo luidt de voorspelling. Als iemand op twaalfjarige leeftijd getest wordt, kun je al een beetje uittekenen hoe het hem later zal vergaan.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen