VU Magazine 1996 - pagina 378

bangelijk, een compensatie voor gebrek aan inhoud. Ik vind dat je met zulke waardeoordelen weinig leert over de psychologie. Je moet uitzoeken waarom een vak is zoals het is. Tegenover wetenschapsonderzoekers verdedig ik ook die strenge methodologische gereguleerdheid van de psychologie." Maai toch vindt u zelf ook dat die standaardisering nadelen kent. "Jawel, een belangrijk nadeel van die standaardisering is dat er weinig ruimte voor creativiteit bestaat. Het publiceren van een psychologisch artikel lijkt op het invullen van een vragenlijst. Je hoeft niet zelf te bedenken hoe je een artikel zult opzetten. Dat heeft helaas ook weer te maken met mijn eigen strijd. Als mensen in onze onderzoeksgroep een artikel schrijven is het de kunst een stuk op te bouwen, een verrassende invalshoek te kiezen, een rode draad in het verhaal aan te brengen en die op de goede momenten naar voren te halen. Het schrijven van een dergelijk artikel is complexer dan het maken van een verslag van een experiment. Tegelijkertijd wordt theoretisch werk op dezelfde wijze beoordeeld als een verslag van een experiment. Wij moeten evenveel pagina's produceren als de mensen die vragenlijsten invullen." Hoeft voor het schrijven van een standaardartikel helemaal niet meer te worden nagedachtl "Niet wat het maken van het verslag betreft. Ik vind die standaardisering voor zulk experimenteel onderzoek overigens helemaal niet slecht. Je kunt de zaken snel en doelmatig afhandelen. Een vragenlijst is gewoon handig. Maar wie denkt het historisch onderzoek op dezelfde manier te kunnen behandelen, maakt het historisch onderzoek kapot. "Geschiedschrijving is een heel ander vak. Het belangrijkste van het vak is dat je een nieuw perspectief op een gebeurtenis of tijdvak zo consistent mogelijk probeert te onderbouwen. Het is een zaak van interpretatie en tegeninterpretatie, niet zozeer van feiten en getallen. Zo'n benadering moet je leren. Er komen soms studenten bij ons terecht die al een paar jaar psychologie heben gestudeerd en die beginnen werkstukken te schrijven; zulke studenten valt buitengewoon moeilijk aan te leren dat het herschrijven van een stuk een onderdeel van het schrijfproces is. Ze denken het dan helemaal fout gedaan te hebben, er niets van te kunnen, want zo'n stuk moet toch in een of twee keer goed zijn. Dat kan wel bij het model van het experiment maar bij ons ontstaat een stuk al herschrijvend. Ofwel men denkt zelf te falen, ofwel de staf bestaat uit zeurpieten. Soms levert een student een buitensporig rommelig stuk in en dan vraag ik: hoe vaak heb je het overgelezen? Overgelezen, zegt die dan verbaasd, ik heb het helemaal niet overgelezen. Je moet ze ervan bewust maken dat het nodig is een artikel te kneden." Het argeloze studentenbewustzijn? "Ik denk dat het te maken heeft met een andere benadering van wetenschap; een benadering waarbij het beantwoorden van multiple-choise-vragen volstaat. Ze zeggen het ook vreselijk

18

WCS SEPTEMBER

1996

te vinden om voor een tentamen drie boeken mee naar huis te nemen om een vraag te beantwoorden. Dat vinden ze onduidelijk. "Ik zeg dit niet als verwijt, ik wil alleen maar de cultuurverschillen schetsen. Het is heel interessant om tussen twee culturen te zitten, waarbij ik me realiseer onder psychologen tot een kleine minderheid te behoren. Ik ben een beetje een Turk in Nederland. Soms erger ik mij dood, maar vaak, vooral nu in de vakantieperiode, vind ik het heel leuk. Het IS interessant geworstel." Brengt de standaardisering van de wetenschap niet met zich mee dat belangrijke vragen niet aan de orde kunnen komen omdat ze niet experimenteel toetsbaar zijnl "Als je volgens strakke regels werkt, is niet alles onderzoekbaar. Veel psychologen zullen zeggen dat je je met belangrijke levensvragen maar in je vrije tijd moet bezighouden, dan kun je romans lezen of leunstoelpsychologie bedrijven. Er zijn er ook heel veel die dat doen. Vaak is door collega's tegen mij gezegd: ik doe ook geschiedenis, in de avonduren want het is natuurlijk geen wetenschap maar een leuke hobby. Daar zijn, eerlijk gezegd, dergelijke historische producten dan ook naar." U stelt in uw oratie dat in de psychologie de regels van het vak van eigen fabricaat zijn. "Psychologen menen doorgaans eenvoudig 'de' regels der wetenschap te volgen. Men veronderstelt dat de wetenschap-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen