VU Magazine 1996 - pagina 132

andere doordat het aantal boeren afn e e m t en de overblijvers h u n grond minder intensief bewerken. Dat is in het voordeel van de weidevogels. Even later, pratend over het nut van wetenschappelijk onderzoek voor de praktijk van de vogelbescherming, komt Dijkstra terug op mijn uitdaging. Hij heeft de wetenschappelijke literatuur bijgehouden: "De wetenschap toont met cijfers aan dat dit werk zin heeft. Niet dat we de invloed van grootschalige ontwikkelingen kunnen tegenhouden, maar als we niets zouden doen, was het volgens iemand als Albert Beintema afgelopen met de weidevogels. Zo'n uitspraak, daar kun je moed uit putten. Van praktisch nut is het antwoord dat de wetenschap moet geven op de vraag of rovers als vossen en kraaien, en huisdieren als hond en kat, nu wel of niet grote hoeveelheden eieren van weidevogels verorberen en slachtingen aanrichten onder de jonge vogels. Dijkstra noemt een onderzoek in het Fochteloërveen op de Drents-Friese grens, waarin werd aangetoond, dat de vos zich voornamelijk voedt met muizen en vruchten. Geen reden dus om de vos in staat van beschuldiging te stellen en af te schieten. Maar de jagers waren niet tevreden met die conclusie. Ze lieten een eigen onderzoek uitvoeren, dat - niet onverwacht - tot tegengestelde resultaten leidde. Vooroordelen en eigenbelang, concluderen we, hebben veel te malcen met de lessen die we uit wetenschappelijk onderzoek trekken. Over een paar dagen mag de weten-

schap een andere rol vervullen ten behoeve van de weidevogel. Arends: "Op regionale bijeenkomsten blijven de vrijwilligers klagen over predatoren, zoals de rovers in vaktaal heten. Het is inmiddels al zo ver dat vrijwilligers er soms de brui aan geven, omdat de vogels die ze met moeite hebben gered van de landbouwmachines vervolgens slachtoffer worden van predatoren. lagers blijven pleiten voor het afschieten en krijgen steun van boeren die de toename van het aantal vossen met lede ogen aanzien. Natuurbeschermers zijn daar natuurlijk op tegen, met als gevolg dat er een scheiding van geesten dreigt. Ongewenst, noemt Arends die ontwikkeling: "We moeten ze bij elkaar houden. Daarom komen de mensen die op de bres staan voor de weidevogels binnenkort naar Westerbork om samen met wetenschappers verder te praten over de vraag of predatoren nu een reële bedreiging vormen of niet. De wetenschap moet daar de rol van scheidsrechter en vredestichter vervullen.

MoUenvangei Na de koffie met koek stapen we in de auto. De trip voert naar het bedrijf van Johan Wiegeis, die boert in de omgeving van Dwingelo. Arends kent Wiegers nog uit zijn tijd bij het Ministerie van Landbouw: "Hij heeft zestig bunder land in een vochtig beekdal aan de rand van het Nationaal Park Dwingelderveld. Een u i t s t e k e n d e plaats voor weidevogels. Wiegers houdt al sinds jaar en dag rekening met die

dieren. Hij heeft eigenlijk geen hulp van vrijwilligers nodig; je hoeft hem niet te vertellen wanneer hij de mestinjector moet optillen om een nest te sparen." Bij sommige boeren ligt dat anders. Die bellen Arends op en zeggen dat ze behoefte hebben aan hulp, omdat ze zelf onvoldoende oog hebben voor de vogels. Als het even kan, krijgen ze die. Arends: "We hebben op dit m o m e n t eerder gebrek aan vrijwillgers dan aan belangstelling van welwillende boeren. Inderdaad, dat zegt iets over die boeren. Ze komen slechter in de publiciteit dan ze verdienen. De meeste boeren willen best aandacht besteden aan het milieu, maar je moet bedenken dat ze het druk hebben met h u n bedrijf. Vandaar dat wij een handje helpen." We halen de laarzen uit de achterbal< van de auto en nemen een kijkje op het land. Grote zwermen kieviten vliegen rond of foerageren in h e t gras. "Alarm! Ze vliegen allemaal op", roept Dijkstra met de verrekijker in de aanslag. "Zeker van iets geschrokken, maar ik kan niet zien waarvan." En, even later: "De hormonen beginnen te werken; ze zijn met hun baltsvluchten begonnen. Daar zit er al één een holletje te draaien in het gras. Die is er vroeg bij; dat moet een nest worden." Even vlamt in mij de hoop op dat we het eerste kievitsei zullen vinden en ik zie mezelf al mijn opwachting maken bij de koningin. Maar dat gaat niet door. De koningin n e e m t allang geen kievitseieren meer aan en bovendien zou, volgens Arends en Dijkstra, het eerste ei al gevonden zijn. Ze zijn ook geen liefhebbers van het eierzoeken, dat veel verstoring en schade voor de weidevogels veroorzaakt. Wat die twee betreft mag het afgelopen zijn met het eierzoeken, dat nog tot 8 april is toegestaan, mits de eigenaar van het land toestemming geeft. Na enige tijd komt hoei Wiegeis naar buiten. Hij n e e m t ons inee zijn land op en wijst op een stel hazen dat in de verte rondrent. "Paartijd", zegt hij, "dan raken ze door het dolle heen. We zien ze trouwens minder de laatste tijd. De mollenvanger die hier kort geleden aan het werk was vond dat ook, ]an Arends (rechts),voorzittei van de provinciale werkgroep voor de bescherming van weidevogels, in gesprek met boer fohan Wiegers: "Je hoeft hem niet te vertellen wanneer hi) de mestinjector moet optillen om een nest te sparen."

WETENSCHAP,

CULTUUR

et) SAMENLEVING

6

- APRIL

1996

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen