VU Magazine 1996 - pagina 110

die Lou de Jong hanteerde: waarom heb je de relatie niet afgebroken? Dat is gevaarlijk in zo'n situatie. Dat kun je niet meer doen. Je zit in de boot en als je afhaakt, vragen ze je waarom." U was hang voor wiaakl "Zo kun je dat noemen. Je moet geen reacties (jpwekken. Als je in de contraspionage zit, maak je geen lawaai. Je houdt je mond en laat alles op zijn beloop. Al het andere wat je doet, is gevaarlijk."

laar en Zwartsenberg kennelijk Duitsgezind warenl "Je bent veel te emotioneel. Het is helemaal niet triest." U zag van twee landgenoten, van wie er eentje een vermaard, hoogleraar was en de ander uw beste vriend, dat ze er nazi-sympathieën op na hielden. Dat moet u destijds toch iets hebben gedaan. "Ik zeg hier geen woord over."

Even teiugkomend op die aanwijzingen in Parijs... "Ja jongen, daar kan ik je geen mooi verhaal over vertellen." Het lioeft niet mooi te zijn. "Ik was er in de positie van pottekijker, om te zien wat er omging. Mijn belangrijkste informatiebron was Zwartsenberg. Hij werkte gewoon op dat kantoor aan alles wat voor zijn voeten kwam. Van hem hoorde ik wat er omging, en dat was wat mij feitelijk interesseerde. Wat hij me gezegd heeft, kan ik niet reproduceren. Het is zo lang geleden." Bent u na de oorlog eigenlij]< ooit nog eens met z'n vieren hij elkaar gekomenl "Nee. Je moet goed begrijpen: dat was mijn positie niet. Ketelaar en Zwartsenberg zaten daar niet als mijn collega's, al dachten ze van wel. Ik zat er op een heel andere manier, gelieerd met de lijn De HaasWiersma."

prof.dr E.C. Wiezsma: dekmantel voor De Haas en KistemakerI

Waarmee u dus eigenlijk zegt dat Ketelaar en Zwartsenberg andere motieven hadden om hij Cellastic te komen. "Het spijt me dat te moeten zeggen, maar dat is inderdaad zo. Ik kan daar niets aan veranderen. Het was zo en ik zag dat. Ja jongen, ik zeg het wéér: als je bij de contraspionage terecht komt, houd je je mond. Niets zeggen, alléén luisteren."

Er zaten ook Fransen die actief het Vichy-regime steunden. "Dat zal wel. Ik ben er nooit achtergekomen hoe die organisatie in elkaar stak. Tot mijn spijt, want ik was er kien op om het aan de weet te komen. Ik kon het alleen aan Zwartsenberg vragen. Met hem heb ik veel glazen wijn gedronken, maar ik kan niets reproduceren."

Vond u het niet triest dat Kete-

Zwartsenberg moet in elk geval hebben geweten dat een aantal mensen bij Cellastic Duitsgezind was. "Dat zal hij zeker geweten hebben. Ik kan dat niet reproduceren. Maar er zaten ook Fransen in dat gebouw die fervent anti-Duits waren."

Maar als u wist dat zelf ook fout was...

WETENSCHAP,

CULTUUR

Zwartsenberg

et) SAMENLEVING

40

- MAART

"Hij was niet fout. Zwartsenberg was beslist niet fout." U zei zojuist dat Zwartsenberg en Ketelaar tot uw spijt andere motieven hadden... "Ik heb niets over Zwartsenberg en Ketelaar gezegd. Het zijn oude vrinden van me en die zal ik op geen enkele wijze belasten. Het simpele motief van Zwartsenberg was naïveteit. Hij was francofiel en vond het gewoon zalig in Parijs te zijn. En Ketelaar wilde gewoon dik verdienen. "Maar Ketelaar is ook een groot man. Ik beoordeel hem op zijn wetenschappelijke kwaliteiten. Het is een fantastische vent, maar wel een opportunist. Dat moet je goed weten. Hij laat je vallen als het hem zo uitkomt. Samen zijn we wetenschapsmensen. Ik heb dit instituut gesticht, heb 88 mensen de doctorstitel bezorgd. Daarvan zijn er een stuk of tien bij Ketelaar en mij samen gepromoveerd. We hebben goed samengewerkt. Dat is ons leven. We praten niet over de vraag of hij goed of fout is geweest in de oorlog. Dat is bij een man als Ketelaar gewoon niet aan de orde." Was Cellastic een zwarte bladzijde in uw levenl "Absoluut niet. Het was een van de vele hoogtepunten. Jij bent typisch een jongeman die van het drama dat oorlog heet geen enkel benul heeft. Ik wil je wel zeggen dat ik blij ben dat ik in 1917 ben geboren en dat ik soldaat ben geweest. Dat iemand me nu in zo'n onderzoek van collaboratie beschuldigt, is bespottelijk. Het is heel dom van die onderzoeker dat hij dit niet begrijpt. Hetzelfde geldt voor die groep van Goudsmit. Dat ze me zo hebben afgeblaft, neem ik ze hoogst kwalijk. Na alles wat ik voor ze heb gedaan. Maar ik ben in Nederland gebleven, na de oorlog, terwijl ik overal terecht kon in de wereld. Mijn land is hier. Dit instituut is wat ik hier heb opgebouwd. Het beste bewijs voor de juistheid van wat ik zeg, is de rest van mijn leven."

1996

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen