VU Magazine 1996 - pagina 474

Als een kind niet kan spreken, hoe communiceert het dan met de omgeving? In Wijk aan Zee iets minder moeizaam dan voorheen, dankzij een nieuw behandelprogramma dat meer geduld vraagt

Eric Le Gras

van de toehoorders.

Sprakeloze gesprekken In de kantine is het rokerig en Margriet Heim en Vera Jonker zoeken een plekje in de late herfstzon op het terras van revalidatie-, onderzoeks- en onderwijscentrum Heliomare in Wijk aan Zee. Heim, medewerkster van het Instituut voor Algemene Taalwetenschap van de Universiteit van Amsterdam, en Jonker, orthopedagoge bij Heliomare, schreven een boek met als titel 'De implementatie van het cocp-programma'. Dat programma helpt niet-sprekende kinderen beter te communiceren met hun omgeving en de mensen die met hen omgaan beter te 'luisteren', als je dat zo mag noemen. De kinderen moeten zo meer kans krijgen om zelf initiatieven te nemen en uit hun afhankelijke rol te komen. Het boek van Heim en Jonker gaat over het invoeren van de behandelingsmethode in revalidatiecentra. Hoewel, het is ook de vraag of het woord 'behandeling' wel past. Want spreken en communiceren is niet zozeer een onderdeel van de behandeling, het is eerder een voorwaarde. Een voorwaarde om te leven zelfs. Het cocp-programma (de afkorting staat voor Communicatieve Ontwikkeling voor niet-sprekende kinderen en hun Communicatie Partners) geeft een stem aan kinderen die om wat voor reden dan ook niet kunnen praten. Het programma is gebaseerd op recente linguïstische inzichten over communicatiepatronen en het leren van taal.

10

WCS NOVEMBER

1996

Niet-sprekende kinderen communiceren bijvoorbeeld via afbeeldingen op speciaal vervaardigde borden. Als een kind naar een plaatje van een wc wijst, dan moet het naar de wc. Heim: "Vroeger stonden op de borden vooral herkenbare plaatjes, omdat kinderen die gemakkelijker leken te leren dan meer abstracte afbeeldingen. Maar niet-sprekende kinderen leren taal net als andere kinderen; spontaan en creatief. Ze leren taal in een context waarin abstracte symbolen een concrete

betekenis krijgen. Vandaar dat we op de borden ook abstracte tekens hebben gezet voor begrippen als 'stoppen', 'nog een keer' of 'anders'. Die begrippen hebben in de context waarin ze worden gebruikt een hele concrete betekenis en spelen een belangrijke rol in de beginnende woordenschat van jonge kinderen." In de auto op weg naar Wijk aan Zee had Heim een voorbeeld gegeven van de problemen waar een niet-sprekend kind

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen