VU Magazine 1996 - pagina 505

neemt Aad voortdurend pogingen de therapeut het initiatief te ontnemen. Een aantal sessies later neemt Aad plotseling een fluit uit de kast, en begint erop te spelen. De therapeut begeleidt hem zachtjes en met veel pedaal, waardoor de akkoorden een omhullende werking krijgen. Meer en meer geeft Aad zich nu over aan een gezamenlijke improvisatie, waarbij hij zich tijdens het spel laat omhullen door de volle piano-akkoorden. Met enige terughoudendheid laat hij na de improvisatie waardering voor het samenspel blijken. Kennelijk kon, aldus de muziektherapeut, Aad zich tijdens de improvisatie afhankelijk en bescheiden spel toestaan en zich muzikaal laten koesteren. Daarmee, luidt een mogelijke interpretatie, dienden zich thema's aan die verwijzen naar 'het kwetsbare kind in hem'. Deze duiding komt overeen met de opvatting dat de muziektherapeutische dialoog een regressieve communicatievorm is, communicatie die lijkt op de manier waarop moeder en kind zonder woorden met elkaar kunnen 'praten'. Muziek als medicijn ter behandeling of bestrijding van psychische aandoeningen, pijn en verdriet, heeft al een lange geschiedenis; eentje die teruggaat

tot ver voor het begin van de jaartelling. Zo werd het gebruik van muziek om het menselijk lichaam te beïnvloeden, voor het eerst vermeld in Egyptische medische papyrusrollen uit ongeveer 1500 voor Christus. Van de Grieken is bekend dat zij vanuit de denkbeelden van Pythagoras , die muziek als de Volmaakte Orde beschouwde, muziek aanwendden om allerlei zieken te bestrijden. De Grieken kunnen zelfs beschouwd worden als de grondleggers van de hedendaagse muziektherapie. ApoUo, de god van de rationele orde, gold zowel als god van de geneeskunde als van de muziek. Bij zijn tegenhanger, Dionysus, ging het er wat minder rationeel aan toe, zoals blijkt uit het woest musiceren, dat verbonden is met de riten van deze god. De tegenstelling tussen ratio (Apollo) en emotie (Dionysus), en het spanningsveld tussen deze 'bewegingen van het gemoed' spelen nog altijd een rol in de hedendaagse muziektherapie als een poging tot synthese tussen vrijheid en gebondenheid. Na wat eerste en voorzichtige pogingen tijdens de Tweede Wereldoorlog om het revalidatieproces van oorlogsveteranen met behulp van muziek te versnellen, ontstond al gauw behoefte aan een meer

medisch-wetenschappelijke onderbouwing van de heilzame effecten van muziek. In 1946 werd aan de Kansas University, Texas, de eerste volledig academische opleiding gegeven. Een paar jaar later, in 1950, werd de National Association of Music Therapy (NAMT) opgericht. Gelijksoortige ontwikkelingen voltrokken zich kort daarna in Engeland, en weer wat later ook in Nederland. In 1969 werd hier de eerste stichting voor muziektherapeuten opgericht, die in 1978 opging in de Nederlandse Vereniging voor Kreatieve Therapie. Nederland telt inmiddels vier muziektherapeutische opleidingen, die allemaal aan Hogescholen worden gegeven en waarvan de duur vier jaar bedraagt. De gebieden waarmee muziektherapie zich bezighoudt, zijn onder meer leer- en gedragsproblemen, psychiatrische aandoeningen, lichamelijke en verstandelijke handicaps. Tamelijk recent wordt muziektherapie ook toegepast bij stress, bij mensen met een terminale ziekte, Alzheimerpatiënten, bij kinderen en volwassenen die gebukt gaan onder seksueel misbruik en bij mensen met aids. Houseparties Een breed werkgebied dus. Alleen - helpt het ook? Van 'gewone' psychotherapie is immers al nauwelijks te zeggen wat die precies bij de patiënt doet. Niettemin is het een feit dat muziek emoties kan losmaken, of dat er juist een appèl wordt gedaan op de cognitieve vermogens.

WCS NOVEMBER

I996

41

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen