VU Magazine 1996 - pagina 329

vertalen

iooioo

Hïtii

AL:

mmm mmtm fliCtlUUtl

mom mmm mm Ai.»

aanleg een onafhankelijk vermogen. Maar het gaat wel een huwelijk aan met de intelligentie die iemand heeft. Dat zie je ook als iemand door een hersenbeschadiging afasie krijgt: dat is een soort echtscheiding. Een afasiepatiënt scoort niet dramatisch veel slechter op de niet-talige delen van een intelligentietest, maar je kunt wel zien dat hij eronder lijdt dat zijn partner vertrokken is." Paspop

Een zin provisorisch vertalen vergt kennis van de brontaal en van de doeltaal. Niet zo vreselijk veel - een paar jaar middelbare school is voor de meeste Nederlanders voldoende om een Franse krant te kunnen lezen, althans het weerbericht en de koppen. Maar echt vertalen houdt oneindig meer in dan 'kraaltjes rijgen', het omzetten van een rij Franse woorden in een rij Nederlandse woorden met behulp van een woordenboek. (Fiier en daar verwisselen we wat kraaltjes, want we

nomomomtmi)

hebben op school geleerd dat de woordvolgorde in het Frans vaak anders is dan in het Nederlands]. Voor een echte vertaling moet de vertaler begrijpen wat er staat en dat opnieuw vertellen in een andere taal. Soms door letterlijk te vertalen, soms door te interpreteren. Dat vergt intelligentie: het vermogen om in de encyclopedie in ons hoofd de combinatie aan indrukken, ervaringen, beelden en feiten te vinden die het best bij de situatie in de zin past. ledere zin opnieuw, telkens een nieuwe combinatie. Correct vertalen is een uiterst complex proces. Vreemd genoeg zag men in de jaren vijftig geen verschil tussen kraaltjes rijgen en vertalen, of misschien wilde men het niet zien. Een van de eerste taalkundige opdrachten waaraan de net uitgevonden computer werd gezet, betrof het volledig automatisch vertalen van teksten uit de ene naar de andere natuurlijke taal, in casu van het Russisch naar het Engels. Dat juist dit talenpaar werd uitgekozen, lag voor de hand: in die tijd.

WCS JULI - AUGUSTUS I996

45

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen