VU Magazine 1996 - pagina 263

DUBBELE

De moderne tijd Een feest der herkenning moet het zijn. Oud en jong komen aan hun trekken, zo luidt de belofte, in de tentoonstelling 'Een kind van je tijd'. De tentoonstelling is ingericht als een straat. Op het eind van de straat heb je een hele eeuw doorlopen en ben je in het heden, in de moderne tijd aangekomen. In ieder stukje straat staat een woonkamer of schoolklas die typerend is voor een bepaalde periode. Een feest der herkenning is de tentoonstelling inderdaad. Maar misschien ietsje té herkenbaar. Eén tienerkamer heet typerend te zijn voor het begin van de jaren zeventig. Ik kijk er met belangstelling naar omdat ik zelf in die tijd in mijn tienerjaren terechtkwam. Wat valt er te zien? Posters van Che Guevara en Mao, een donkerbruin interieur, een hasje-pijpje, het boek 'Zen and the art of motorcycle-maintenance', rondslingerende elpees van The Rolling Stones en The Velvet Underground en een beeldscherm waarop Bob Dylan en sitarmuziek te zien valt, gadegeslagen door een meisje in een wijde India-jurk. Ik herken veel en weinig. Die attributen in de woonkamer zijn bekend. Alle clichés over die tijd zijn bij elkaar geveegd en in een tienerkamertje gepropt. Het is akelig modern allemaal, extreem alternatief en antiburgerlijk. Voor de meeste jongeren, herinner ik mij in ieder geval, was het leven veel alledaagser, niet zo heel erg alternatief. Natuurlijk zijn de clichés niet helemaal uit de lucht gegrepen. Een beetje alternatief wilden velen wel graag zijn. De meeste jongens lieten hun haar groeien en soms zag je inderdaad een rare gast die een t-shirt aan had met de beeltenis van Che

iVlECCANO ^V'^.n

»MA,!^^

I m%- n&»,t:^

Werktuigkunde lilt

,,..,»r K vakantie is ook veel te lang. Iets van de veranderende tijden valt wel te zien in een na-oorlogs winkeltje. De winkelier legt uit dat zijn winkel zal veranderen. Voortaan mogen de klanten zelf hun spulletjes gaan pakken. Het wordt een zelfbedieningswinkel. Hoef je dan ook niet meer te betalen, vraagt een kind. Domoor, zegt de winkelier, natuurlijk moet je betalen. Vindt de winkelier het leuk om een zelfbedieningswinkel te hebben? Dat is nu eenmaal de moderne tijd, antwoordt hij gelaten. Ach ja, de moderne tijd. (KN)

Guevara. Maar dat t-shirt droeg zo iemand zelden vanuit een direct politiek engagement met de Zuid-Amerikaanse guerillastrijd - was die Che Guevara nu al dood of leefde hij nog? - maar meer omdat het zo'n mooie, wildromantische kop was. Grappige gimmicks waren die revolutionaire koppen. Die tienerkamer uit het begin van de jaren zeventig vind ik het zwakste deel van de tentoonstelling. De rest is leuker. Maar misschien komt dat omdat ik de overige tijdperken minder goed kan overzien. Het kan zijn dat die woonkamer uit de jaren twintig evenmin recht doet aan hoe het toen was. De waarheidsgetrouwheid ervan kan ik niet beoordelen, en misschien gelukkig maar. Gebrek aan kennis bevordert soms tentoonstellingsgenot. In een woonkamer uit het begin van deze eeuw is de moderne tijd nog allerminst doorgedrongen. Daar staat moeder in de keuken het eten klaar te maken, en spreekt zij - via een geluidsbandje - haar dochtertje streng toe als die klaagt over honger. Dat mag ze niet zeggen, ze heeft geen honger maar trek; ze moet ook niet zo zeuren, vindt moeder; en ze zal blij zijn als haar dochter weer naar school toe zal gaan, drie weken WETENSCHAP,

CULTUUR

De tentoonstelling 'Een kind van je tijd: het kind in de twintigste eeuw' is nog te zien tot 17 november in het Museon, Stadhoudetslaan 41, Den Haag. Openingstijden: dinsdag t/m vrijdag van 10.00 tot 17.00 uur, op zaterdag, zon- en feestdagen van 12.00 tot 17.00 uur.

PUNT

"Toen ik vroeger in de gemeenteraad van Leiden zat viel me altijd op dat de berichtgeving in de krant volledig juist was, behalve op de gebieden waar ik verstand van had - daar klopte er nooit iets van. Collega-raadsleden met andere specialismen hadden overigens hetzelfde gevoel. Zo ook in Brussel: de Europese besluitvorming werkt ongetwijfeld perfect, maar op het terrein waar ik enige kijk op heb, de wetenschap, is het een knoeierige boel waar een nare putlucht uit opstijgt. Elke cent die we via Brussel aan Nederlandse wetenschap besteden, had beter direct in Nederland kunnen worden besteed." Ronald Plasterk in Intermediair, 10 mei. "Onverdraaglijkheid van een beeld of een gebeurtenis is wat ons tot medelijden beweegt. En uit medelijden, alsdus Rousseau, spruiten de deugden voort van edelmoedigheid en vergevingsgezindheid. (...) Het klinkt ons nu anachronistisch in de oren. Deze tijd heeft meer affiniteit met Machiavelli. Hij prees de deugd als de virtuositeit van de prins die bondgenoot en vijand weet te bedwingen. Zijn voortreffelijkheid bestaat er uiteindelijk in de anderen van zijn voortreffelijkheid te overtuigen. (...) Solidariteit begint met het afzwakken van verschillen. De vraag is opnieuw: wie zijn 'wij'? Wat hebben we met elkaar gemeen? Zijn verschillen van ras, cultuur, traditie of godsdienst, maar ook van opleiding en maatschappelijke status onoverkomelijk? Of spruiten ze voort uit een manier van spreken? (...) Zijn we niet allen gelijk in pijn en vernedering? Het is een hooggestemde gedachte, die helaas bij weinigen opkomt. En als ze opkomt, wordt ze verdrongen. Want pijn en vernedering is wel het laatste waarmee we geconfronteerd willen worden." Jos de Man in HP/De Tijd, 26 april.

&) SAMENLEVING

25

~ IUNI

1996

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen