VU Magazine 1997 - pagina 119

Pijnpatiënt en partner kunnen dus maar het best hevig van mening verschillen over de aard en de ernst van de pijn. Er zijn nog andere, vergelijkbare experimenten uitgevoerd. Een aantal vrijwilligers kreeg pijn te verduren. Aan een andere vrijwilliger werd gevraagd zo'n proefpersoon met pijn bij te staan. Die tweede persoon was echter geen vrijwilliger, maar iemand die bij het onderzoek was betrokken en de opdracht had meegekregen op een bepaalde manier te reageren: ofwel met heel veel misbaar, ofwel met een zekere onverschilligheid. Het bleek dat wanneer die tweede aanwezige nauwelijks reageerde op de pijn van de vrijwilliger, de pijn beter te verdragen was. En omgekeerd: wanneer de tweede aanwezige uitriep hoe erg het allemaal was, werd het leed door de betrokkene ook ais buitengewoon ernstig ervaren.

Het is een groot gezondheidsvoordeel om een liefhebbende man of vrouw, om kinderen, huisdieren en vrienden te hebben. Zulke toch al gezegende mensen worden doorgaans minder snel door ziekte getroffen dan in eenzaamheid levende mensen en ze herstellen bij ziekte gemakkehjker. Er is echter één gebied waar dit gezondheidsvoordeel omslaat in een nadeel: bij chronische

.

-

^

••

-

-

.

-

-

•

•

-

.

-

_

Het nadeel pijn. Je zult maar een begrijpende, invoelende partner hebben. Grote kans dat je dan nauwelijks nog van je pijn af komt. Er is ooit een enquête gehouden onder patiënten voordat zij een behandeling ondergingen, over de aard en de beleving van hun pijn, medicijngebruik en dergelijke. Vervolgens is diezelfde enquête ook gehouden onder de partners van de patiënten. Het verrassende resultaat was dat de behandeling relatief weinig succes had wanneer de antwoorden tussen patiënt en partner in sterke mate overeenstemden. Als de antwoorden sterk verschilden, werd vaak wel een goed behandelingsresultaat aangetroffen.

Een hechte band tussen partners kan soms een probleem zijn. Dan zegt de gezonde partner bij ieder klusje: "ach, laat mij dat maar even doen", of, "let goed op dat je je rug niet belast". Voortdurend krijgt de patiënt een bevestiging van zijn ellende, .

-

-

.

.

-

^

va

d

huwelijk

van zijn status als zieke. De tegendruk ontbreekt geheel. En voor de patiënt is het misschien ook wel prettig om op zo'n liefdevolle, attente wijze bejegend te worden, om voortdurend in het middelpunt van de aandacht te staan. Alleen, zijn klachten worden er niet minder door. Maar misschien wil de patiënt op den duur ook nauwelijks nog van zijn klachten af als er op ziek, kwetsbaar gedrag zo'n aantrekkelijke premie staat. Een mens kan zich ook wentelen in zijn ellende. De meest zinvolle manier om een hechte band tot uitdrukking te laten komen is om een zieke partner te stimuleren weer normale, gezonde activiteiten aan te pakken en sociale contacten te onderhouden. Maar soms is die oplossing nauwelijks meer mogelijk. Als het pijnprobleem het cement is dat een relatie bijeenhoudt, is het niet mogelijk om die pijn weg te nemen zonder dat er iets aan de relatie verandert. De pijn is altijd de gemeenschappelijke vijand geweest, dankzij de strijd ertegen is een innige harmonie ontstaan. Niets schept zo'n hechte band als een gemeenschappelijke vijand. Wanneer die gemeenschappelijke vijand wegvak, staat ook de saamhorigheid op het spel. Medisch psycholoog pro/, tfr L.J. Menges heeft zelfs eens geschreven dat dit een enkele keer zover kan gaan dat een pijnbehandelingsprogramma moet worden onderbroken omdat de partner de nieuwe situatie - omgaan met een langzaam herstellende patiënt - niet langer aan kan. Want is zo'n genezen patiënt de eigenlijke partner nog wel? (KN)

WCS M A A R T / APRIL

1997

39

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen