VU Magazine 1998 - pagina 5

TÈÏ^ ÊÊkSTÉ rgaog no. i . januari/féfaruari t998 pVetenschap, Cultuur & Samenleving is een ^•^ uitgave van de Vereni^ng voor christelijk wetenschappelijk onderwijs en de VHje Universiteit Commissie van redactie

H.£S. Woidrjng (voorzitter) R Dondorp-Telkamp Vs F. Groenewoud-Van Zandbergen w ïTéTvan Harskamp ^ d r W . dejong • mevr.mr P.C. ixjdders-Eifferich dr G.W. Noomen dr C. van Rooden prof.ir E.j. Tuininga prof.dr PJ.I.M. de Waart mevr.drs H. Warns

Redactie

§Gert j . Peelen (hoofdredacteur) | K o o s Neuvel Mark Traa Anneke Wijngaarde (secretariaat) Tel. (020) 444 5288 l ^ x (020) 444 925!

Adres Post Bezoek

Vaste medewerkers

tie, administrade en uitgever) 5 74768 p" Amsterdam Eïlelaan liOS IS^msterdam-Buitenveldert (Brands Burger prene van EJzakker ^iStephen jay Gould Eric Le Gras Gert van Maanen Henk Maassen Paul Ophey D. Prinsen Rosamond Purcell Harm Visser Bart Voorzanger

Corien van Zweden Fotogr;

fRene Koster ^ n n y Oosterwijk ^^Imer Spaargaren Peter Wolters

Uitgever

iatdiijs A.M. de Neeve giO) 444 5285

h) 444 5295

Administratie ^^>onn e m e n t e p

Mvertenties

M,«arabonnement ƒ 69,50. losse nummers ƒ 12.50 Betaling uitsluitend per toe te zenden acceptgirokaart. ;^>onnementen worden afgesloten voor een jaar en stilzwijgend verlengd. Opzeg^ngen uitsluitend schrifKlijk en tot uiterlijk I maand vóór de expiratiedatum van het abonnement. Bij tussentijdse opze^ing w o r d t geen restitutie verleend. Bij onjuiste adressering of adreswijziging s.v.p. de verbeterde adresband ^terugsturen. |platt^ijs A,M. de Neeve Tel. (020) 444 5285 |ax (020) 444 9251

1 1 O n t w e r p en opmaak

, l o d e 96, Rotterdam | k,m. 'Hartzeer en Vreugc

A r t directie

1 ^ d e 96, Rotterdam

Druk Distributie

1 l i^ian Gorcum, Assen 1 Sètapress, GÜze © V c w o . 1998 Niets uit deze uitgave mag op enigerlei wijze worden overgenomen zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

Voor zover zijn herinnering reikt is 'Klein vogelijn op groenen tak' van f.P. Heije de eerste esthetische emotie geweest van de dichter Rutger Kopland. In de aulalezing die hij als gastschrijver van de Rijksuniversiteit Groningen begin november hield, en die integraal staat afgedrukt in deze editie van wcs, verhaalt hij hoe hij, zittend op moeders schoot, dit godvruchtige lied uit volle borst meezong, onder begeleiding van zijn vader op het harmonium. Het zullen de woorden geweest die deze gemoedsaandoening bij de jonge Kopland teweegbrachten; de kinderlijke logica van een geloof in God die een vogeltje zingen heeft geleerd, waarvan de dichter, opgroeiend en op zoek naar échte poëzie, later afstand zou nemen. Maar dit eerste esthetische moment moet vooral ook een muzikale ervaring zijn geweest. Kopland verhaalt hoe de terugkeer van dezelfde klanken op het juiste moment (het rijm dus|, de "verrukkelijke harmonieën" en vooral ook het pittige ritme (ta-tam, ta-tam, ta-tam, ta-tam), zijn jongenshart op een nog onbegrepen wijze sneller deden slaan. Meest opmerkelijk van deze persoonlijke ontboezeming is, dat ze nog eens bevestigt hoe nauw verwant muziek en poëzie zijn; hoe 'talig' laatstgenoemde kunstuiting ook mag lijken, met muziek heeft ze het doorslaggevend belang van klank en ritme gemeen. En er is zelfs poëzie denkbaar waarbij de woorden, ontdaan van hun alledaagse betekenis, alleen nog maar met muziek te vergelijken zijn; zie de aflevering van Academia Poëtica over Hans Faverey, achter in dit nummer. Thema in deze editie - het zal u bij het openslaan niet zijn ontgaan - is muziek; volgens deskundigen de kunstuiting die, wellicht samen met de poëzie, het best in staat is bij de luisteraar tranen van ontroering tevoorschijn te toveren. Hoe dat precies werkt, en waarom niemand zich aan de emotionerende werking van muziek kan onttrekken, is eigenlijk nog een raadsel en daarom een van de onderwerpen die in het themakatern aan bod komen. Misschien fascineert muziek nog wel het meest omdat zij als verschijnsel zo ongrijpbaar is. Dat geldt niet alleen voor de wetenschappelijk onderzoekers die vanuit uiteenlopende disciplines als de wiskunde, psychologie, informatica en uiteraard - de cultuurwetenschappen, de muziek als hun terrein beschouwen; het geldt evenzeer, zo niet meer, voor een hedendaags componist als de veelvuldig gelauwerde Haagse toonkunstenaar Otto Ketting die, m het uitvoerige vraaggesprek dat ik met hem had, zich verwondert over het feit dat in elke compositie van zijn hand, tegen alle bedoelingen in, toch steeds weer dat ene liedje is te horen.

Van werken van kunstenaars aangesloten bij een CISAC-or^nisatie zijn de publicatierechten geregeld met Beeldrecht te Amstelveen. © 1998 c/o Beeldrecht Amstelveen JSSN: 1381-6195

Gert J. Peelen

WCS

J A N U A R I / F E B R U A R I 15

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen