Starrentritsen - pagina 53

51

Mr. Heemskerk, de Voorzitter der Club, tot de crisis aanleiding gat, 't wel van zelf, dat bij nieuwe kabinetsformatie uitsluitend op den steun van Rechts, dat is op een zeer besliste minderheid, te rekenen viel. Vanzelf viel er op der Socialisten actie, voor den opbouw van een nieuw Kabinet geen peil te trekken. De uitkomst toonde dan ook, dat hier niet aan gedacht werd wat in Februari 1908 opkwam was een Kabinet van beslist rechtsche formatie. We zeggen niet, als

sprak

;

dat

ook

't

in

zijn

samenstelling

geheel

rechts

was.

Men weet

beter.

Maar een militair element van liberalen huize kon op het Kabinet geen gemengd stempel zetten. Van niet één kant is dan ook onder ons beweerd, dat het Kabinet dat zat van Februari 1908 geen Kabinet van Rechts zou geweest zijn.

En

was

bij

tot Januari 1913,

ongemak kwam in de tweede plaats, dat de crisis op een niet politiek votum. Het gold toch in hoofdanders dan het vraagstuk van het blijvend gedeelte. Nu

dit eerste

uitgelokt

zaak

niet

we dit vraagstuk allerminst licht. Ongetwijfeld moet erkend, dat de poging, van liberale zijde gewaagd, om het „blijvend gedeelte"' zoo goed als krachteloos te maken en tot een minimum te herleiden, tellen

haar gevaarlijken kant had.

hadden den moed gemist, met kloeke beslistheid in

Minister van Rappard en zijn voorganger

om te

tegen de radicale leden van hun groep

gaan.

Alleen maar, hieruit volgde nog geenszins, dat 't land verloren ware geweest, bijaldien de ongeredderde toestand tot Juni 1909 had voortgeduurd.

Dan stond tóch een generale stembus te komen. Bij die stembus men dus ook zelf met het Kabinet-de Meester afrekenen. En zonder zweem van twijfel mag geconstateerd, dat in Juni 1909 de zou

nederlaag zijn

van

het

liberale

geweest, als ze nu

Kabinet

nog wel zoo verpletterend zou

1909 gebleken is. Vóór alle dingen moest alzoo in overweging worden genomen, of de verhaasting van de crisis, die haar reeds in 1908, in plaats van eerst in 1909, haar werking zou doen erlangen, al het ongereede en al het ongelegene waard was, waarop de te vroeg ingetreden crisis ons thans te staan is Feitelijk

niet

één

in Juni

gekomen. is door het overhaaste karakter van deze

toch

enkel voordeel bezorgd, en zeer ernstige ongelegenheid geholpen.

is juist

crisis

ons

het liberale element uit

De

stand van zaken was nu eenmaal zoodanig, dat de Liberalen verkneukten dat ze er van af waren, en dat wie den stand van zaken doorzag, onzerzijds terstond gevoelde, in wat gevaarlijke zich

stroo-

ming wij verzeild waren geraakt. Een verschil van enkele maanden, of wilt ge een uitstel van een goed jaar, waarop het neer zou zijn gekomen, zoo men op 21 Dec.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen