Leven en arbeid van Dr. A. Kuyper - pagina 54

32

KUYPER PREDIKANT.

DR.

„Confidentie'.

De volgende bescliouwingen

daaraan ontleend.

zijn

Buiten gezag kan niemand, vooral niet in den Godsdienst. Nooit

kwam

iemand op het

terrein der religie tot

wat overtuiging ook,

alleen door eigen inzicht, zelfs niet de moderne, de positivist of scepticus.

Hun komt de openbaring

den orthodoxe,

niet gelijk bij

van boven, maar langs de horizontale

door de drijving des

lijn

geestes uit de diepte der historische oudheid. Voor het geestelijk

proces dat de orthodoxie

in Israël eert, stelt

de moderne het geestes-

proces in de geschiedenis der menschheid. Er een godsdienstig leven, en met zich dit

is,

dit

stellen

zij,

menschen ontwikkeling ontwikkelde ook. Allengs werd het klaarder, zich beter van zijn inhoud 's

bewust. Vergelijkende genealogie der verschillende godsdienstvor-

men

daarom hun geliefkoosd thema, maar geen hunner, heeft documenten van alle volken der oudheid, zelfstandig onderzocht, onafhankelijk van anderer voorgang en leiding getoetst. is

alle religieuze

Is

de gedachte niet lachwekkend, dat elk hunner op het gebied der

geschiedenis, zielkunde en leer der denkwetten tot dat verfijnde inzicht,

die

alomvattende kennis, vooral

oorspronkelijke

die

tot

opvatting ware geraakt, zonder dat op een enkel punt anderer inzicht

en verklaring voor eigen resultaat had dienst gedaan? Aan niet één der overige religiën

is tot

hiertoe één duizendste deel ten koste

gelegd van den reusachtigen arbeid die aan den Godsdienst van Israël en den Bijbel besteed werd. Met alle overige religiën is men nog zoover niet voortgeschreden, als ten opzichte van Israëls Godsdienst de Kerkvaders waren. Van zelfstandig inzicht in het religieuse leven aller volken kan geen sprake zijn. Als men wijst op de minder historisch, meer bespiegelend, gevormde geesten, dan wordt men óf door beginsellooze koppeling van heterogene denkbeelden geërgerd, óf vondt ge eenheid, dan is de invloed van Hegel, of Schelling,

of Rénan, of Strausz onmiskenbaar, wier denkresultaten ze

slechts nadachten

om

zich aan den buit te

goed

te

doen, die deze

helden op het gebied des geestes veroverden. Niemand doet het buiten gezag.

Sommigen

slechts

kunnen het gezag, waarvoor

zij

buigen, zelf kiezen, terwijl voor de groote meerderheid reeds door

geboorte, opvoeding en levenskring het gezag

hen beheerschen

zal.

Al

wat men doen

kan,

is

is

aangewezen, dat

de vrucht van het

gezag genieten en toch den stam te vloeken, waarvan die vrucht werd geplukt. Dit wenscht Dr. K u y p e r niet

kostelijke te

doen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen