Ad Valvas 1976-1977 - pagina 111

AD VALVAS — 5 NOVEMBER 1976

Wie wil nederlands geven aan

3

Marokkanen?

'Belangrijk, dat Marokkanen voor hun rechten kunnen opkomen' „Veel Marokkanen offeren na afloop van een vermoeiende werkdag hun slaap- of ontspanningsuren op om naar de Nederlandse lessen te komen. Ze willen ontzaglijk graag de taal leren van dit land waar ze wonen en werken. Helaas hebben w e niet genoeg mensen die hen daarmee kunnen helpen." Dit zegt Belfqih Mohamed, lid van de kulturele kommissie van het KMAN (Komité van Marokkaanse Arbeiders in Nederland) en organisator van de lessen in Amsterdam. Het is duidelijk w a t hij bedoelt: het KMAN zoekt vrijwilligers, die zich één avond p e r w e e k willen inzetten voor h e t lesgeven a a n Marokkaanse gastarbeiders. Ervaring als leraar is niet no,dig, kennis v a n de Arabische t a a l evenmin; wel is het handig als j e een woordje F r a n s k u n t spreken. De eerste vier w e k e n gaat m e n mee met een e r v a r e n „leraar" om de kunst af te kijken. D a a r n a bebegint h e t lesgeven zelf. Eén keer per m a a n d k o m e n alle vrijwilligers bij elkaar om de p r o b l e m e n te bespreken. De lessen w o r d e n gegeven op vijf plaatsen in Amsterdam, te weten in de Dapperbuurt, in de J o r d a a n , in de Mozes en Aaronkerk, in Zuid en in gebouw De Witte Brug. Tot n u toe draaien een tiental VUstudenten in deze v o r m van onderwijs mee. Ze v o r m e n ongeveer twintig procent van alle vrijwilligers. T w e e van hen vroegen w e naar h u n ervaringen: Tilly Grosheide en Margreet Bouma. H u n ervaringen zijn positief. Wel noemen ze het w e r k „moeilijk". Tilly (studente psychologie) geeft al drie j a a r les. Vaak is het erg gezellig. „Maar j e moet niet al te snel resultaat v e r w a c h t e n omdat je met veelal ongeschoolde mensen bezig bent. J e k u n t niet uitleggen hoe de s t r u k t u u r van een taal in e l k a a r zit, ze moeten gewoon praktische zinnetjes uit het hoofd leren. Sommigen kennen zelfs het alfabet nog niet." De lessituatie is totaal anders dan wij op school gewend zijn. Om te beginnen sta j e niet voor een klas, maar zit j e met een klein groepje rond een tafel. Bovendien zijn de „leerlingen" niet verplicht om te komen noch om op te letten. Vaak is er een groep, die regelmatig komt en heel geïnteresseerd is en een aantal, dat zich meer vrijblijvend opstelt.

Bijzonder

enthousiast

„In het begin vond ik h e t erg verwarrend," zegt Tilly. „Er lopen aldoor mensen naar b i n n e n en n a a r buiten. Veel M a r o k k a n e n k o m e n

Door Johan de Groot namelijk n a a r de lesgebouwen toe m e t bepaalde problemen of om k o n t a k t e n te leggen. Daarom is er ook altijd een landgenoot bij, speciaal om hen te helpen. Maar degenen, die komen om t e leren zijn bijzonder enthousiast. Het liefst zouden ze uitsluitend met de lessen bezig willen zijn." De lessen d u r e n ongeveer t w e e uur, de voorbereiding kost iets m i n d e r tijd. Een koffie- of t h e e pauze is vaste prik. De voorkennis v a n de M a r o k k a n e n loopt uiteen. Er zijn analfabeten onder, m a a r ook (vooral jongeren) die goed F r a n s k u n n e n spreken en schrijven. Zowel Tilly als Margreet legt er de n a d r u k op dat het voor degene die les geeft, erg moeilijk is alles 20 eenvoudig mogelijk te zeggen. Maar het beetje Nederlands dat de M a r o k k a n e n spreken biedt de enige mogelijkheid om hen te begrijpen of iets uit te leggen. Het is zeer belangrijk voor het verloop van de lessen om toch goed k o n t a k t met e l k a a r t e krijgen. Meestal l u k t dat ook wel. Tilly gaat zelfs af en toe na afloop m e e nog ergens een pilsje drinken. Hoe is het nu om als v r o u w of meisje alleen tegenover zo'n groepj e m a n n e n te staan? Tilly: „De m a n n e n zijn weliswaar niet gew e n d aan zulke zelfstandige vrouwen, m a a r ze zien je in de eerste plaats als lerares. Het ligt n a t u u r lijk ook erg aan jezelf." Overigens zijn er p l a n n e n om een speciaal vrbuwengroepje op te richten, m a a r dat lukt nog niet zo. De inhoud van de lessen is zoveel mogelijk afgestemd op de huidige situatie van de gastarbeiders. Organisator van de lessen Mohamed laat mij tijdens ons (in het F r a n s gevoerde) gesprek diktees en vertaaloefeningen zien, w a a r i n de m e n i n g van de belangrijkste Nederlandse politieke partijen over de „illegalen" w o r d t gegeven en over de strijd van ons land met h e t w a t e r w o r d t verteld.

Muziekgroepje

VU-cursus In Ad Valvas van 24 september werd geschreven over de taallessen aan buitenlandse werknemers aan de VU door de afdeling toegepaste taalwetenschappen. Omdat hieraan ook veel Marokkanen meedoen (ongeveer vijftig procent) vroegen wij ons af: doet het KMAN de VU geen „concurrentie" aan? „Nee, beslist niet," zegt Marijke Schellart. van TTW, „je kunt zeggen dat w e naast elkaar werken. Op de VU wor-v den andere metbodes gebruikt, de lessen worden ten dele in werktijd gegeven en gedeeltelijk door de werkgever (de VU) betaald. Ooki dragen ze een minder vrijblijvend karakter dan bij het KMAN. Marijke weet verder nog te vertellen dat enkele Marokkanen, die op de VU werken, ook wel de lessen van het KMAN bezoeken en dat sommige docenten aan beide cursussen meewerken. Ze heeft bovendien de vijf vrijwilligers teveel, die zich voor de VU-lessen hadden aangemeld, naar het KMAN verwezen.

Als het gesprek op het K M A N komt, w o r d t hij enthousiast. Het komité heeft h e m geholpen toen hij (pas in Nederland) moeilijkh e d e n met zijn werkgever, een koppelbaas, kreeg. N u is hij alv lange tijd „full-time" m e d e w e r k e r v a n de organisatie, omdat hij h e t e n o r m belangrijk vindt d a t zijn landgenoten hier de Nederlandse taal leren beheersen en voor h u n rechten k u n n e n opkomen. Hij legt uit dat h e t K M A N drie j a a r geleden is opgericht ^ n in verschillende grote plaatsen in ons land w e r k z a a m is. Het gaat om de ontwikkeling en organisatie

Europese steun aan jonge onderzoekers Tussen 1973 en 1976 heeft de E u r o pese Commissie meer dan tweehonderd beurzen toegekend voor dissertaties, specialisaties en postuniversitair fundamenteel onderzoek. Tevens zijn in die j a r e n ongeveer t w e e h o n d e r d stages georganiseerd voor studenten plus

v a n de M a r o k k a n e n . Dit gebeurt onder andere door hulpverlening en h e t geven v a n onderwijs. Ook w o r d e n er Marokkaanse feesten op t o u w gezet en is er een eigen muziekgroepje opgericht. Mohamed: „Het KMAN is geen politieke partij, m a a r een organisatie van en voor de M a r o k k a nen." Er is pas nog aktie gevoerd voor de legalisatie van ongeveer honderdtachtig Marokkanen, die vreesden bij t e r u g k e e r naar M a r o k k o opgepakt te zullen worden vanwege h u n aktiviteiten in Nederland. Belfqih Mohamed is één van die honderdtachtig. Bijna poëtisch is zijn woordgeb r u i k als hij over de sfeer tijdens de lessen praat. Meermalen bezigt hij de u i t d r u k k i n g e n „tous des amis" en „tous des frères". Op mijn vraag of er geen arbeiders waren, die uit teleurstelling over h u n geringe vorderingen h e t bijltje er bij neergooiden, reageert hij heftig: „ils ont une a m o u r d'app r e n d r e la langue hoUandais". E n nogmaals legt hij uit van hoeveel belang hij het vindt dat de M a r o k k a n e n in ons land Nederlands leren. Wie er voor voelt om lessen te geven k a n zich opgeven bij het KMAN. in het Mozeshuis, Waterlooplein 56, (tel. 221305) n a 16.00 uur, ook 's avonds, niet op zondag en bij v o o r k e u r op donderdagavond). Voor inlichtingen van iemand, die zelf les geeft, k a n m e n bellen n a a r Tilly Grosheide (tel. 732668) of Margreet Bouma (tel. 456382).

Mozaïek voor aulaivanden Volgens het ontwerp van de Haagse kunstenaar Jan Snoek wordt deze dagen een kleurig mozaïek aangebracht op de wanden van de aula in het VU-hoofdgebouw. Het kunstwerk is een van de twee door het college van bestuur van de commissie milieu-verrijking en aankleding (MVA) overgenomen adviezen. Tot eind februari ongeveer had de universitaire bevolking de gelegenheid met kommentaar te komen over een vijftal schetsopdrachten. De ontwerpen voor de kunstwerken werden daartoe op een minitentoonstelling in de hal van het hoofdgebouw geëxposeerd. Het andere kunstwerk waarover een besluit is gevallen is het VUraam, dat naar ontwerp van de Amstelveense kunstenaar Joost van Santen zal worden aangebracht aan de zuidzijde van het restaurant in het VU-hoofdgebouw. Daarmee is nog niet begonnen.

Prikaktie over herprogrammering Vorige week vrijdag hebben vertegenwoordigers van de verschillende faculteitsverenigingen middels een prikaktie in de vergadering van de kommissie onderwijs en onderzoek krachtig gepleit voor uitstel van de termijnen bij de herprogrammering om discussie erover mogelijk te maken en versoepeling van de richtlijnen. „De problemen moeten niet onder de ur-tafel blijven maar er bovenop komen," zo luidde één van de leuzen op de meegevoerde spandoeken. Toen de kommissievoorzitter opm e r k t e zich af te vragen of de m e n m g van de d e m o n s t r a n t e n w e l voldoende tot u i t d r u k k i n g is gekomen in de faculteiten, reageerde srvu-voorzitter P r o n k p r o m p t met t e zeggen, d a t d a t juist h e t p u n t is: de problemen zijn onvoldoende op tafel gekomen op de faculteiten! En pkv-kommissielid Wesseling voegde daar aan toe dat de herprogrammeringsproblemen op de faculteiten m e t zijn doorgedrongen tot de kommissie, die de u r moet adviseren over de v e r d e r e a a n p a k van de h e r p r o g r a m m e r i n g . Voorzitter Stahlie stelde echter vast, dat er aan de kommissie geen moeilijkheden zijn gemeld, w a t zijn inziens verband h o u d t met het feit, dat in de praktijk geen enkele faculteit zich houdt aan de wensen van staatssecretaris Klein. „Als de faculteiten niet zelf met problemen bij ons komen gaan

studiedagen en nascholmgscursus.-sen. In het n i e u w e p r o g r a m m a voor de j a r e n 1977-1980 richt de Commissie zich allereerst op de onderzoekers Doel van het programma, w a a r mee vijf miljoen r e k e n e e n h e d e n zijn gemoeid, is het b e v o r d e r e n v a n de onderlinge contacten tussen de jonge onderzoekers, hen bij gemeenschappelijk onderzoekw e r k te b e t r e k k e n en de Gemeenschap langs een omweg van h u n speciale kennis laten profiteren. Tot dusver w a r e n alle p r o g r a m ma's van deze aard op de kernenergie gericht, m a a r nu gaat het ook om niet-nucleaire onderzoekterreinen.

w e ze er ook niet speciaal om vragen, vond hij. Ook m e e n d e hij, dat de kommissie de normale besluitvorming v a n de faculteiten niet moet doorkruisen door aandacht te gaan schenken aan k o m m e n t a r e n van groepjes studenten. Hij deelde mee, d a t met uitzondering van de faculteiten geneeskunde en t a n d h e e l k u n de nu alle programma's b i n n e n zijn. De srvu is v a n mening, dat de ur, die op 9 november het tussentijds verslag van de kommissie O. en O gaat bespreken, moet b e kijken of er in de faculteitsraden consensus bestaat over deze zaak.

'Een weekje op de hei' De r a a d moet d e problemen, die door m i n d e r h e d e n in de raden zijn gesignaleerd, niet uit de weg gaan. Aan het slot van de p r i k a k t i e overhandigden de vertegenwoordigers van de faculteitsverenigingen h u n k o m m e n t a r e n op de herp r o g r a m m e r i n g in h u n faculteit, zodat er uiteindelijk toch nog w a t aanvullende informatie kon doorstromen vanuit groepen, die wel degelijk moeilijkheden signaleren. In een persverklaring, die door de srvu namens het log is uitgegeven, schrijft Lia Randsdorp van de onderwijsgroep srvu, dat het log m e t grote ontsteltenis heeft kennis genomen van de uitlatingen van staatssecretaris Klein in een interview met Folia Civitatis (zie Ad Valvas van 22 oktober): „Duidelijker dan ooit is nu geworden wat de intenties van de w e t ' h e r structurering zijn: bezuinigingen op de universiteiten en aanpassing van de opleidingen aan de aktuele situatie op de arbeidsmarkt."

Nu na r u i m een j a a r h e r p r o g r a m meren, zo vervolgt de verklaring, gooit de staatssecretaris nog eens olie op de golven. Geen enkel middel gaat hem te ver om de u n i versiteiten te dwingen zich geheel n a a r zijn wensen t e voegen. Zo meent hij, dat er voor het w.o. niet meer geld en personeel b e schikbaar gesteld hoeft te worden. Integendeel, als er zaken gerealiseerd moeten w o r d e n als postacademisch onderwijs, plaatsen voor assistent-onderzoekers en research-assistenten en de vermindering van kapaciteitsproblemen, dan moet dat m a a r uit het onderwijsprogramma komen. E n dat terwijl de universiteiten al jaren, getroffen als zij zijn door bezuinigingen, juist meer geld en meer personeel keihard nodig hebben om de k n e l p u n t e n in onderwijs en onderzoek op te lossen. Ook v i n d t hij, d a t er niet demokratisch g e h e r p r o g r a m m e e r d hoeft te worden. Een p r o g r a m m a is snel gemaakt door de wetenschappelijke staf' één weekje op de hei. Een onderwijsprogramma behoort echter op grond van evaluaties van het p r o g r a m m a en inhoudelijke diskussies vastgesteld te worden door de b e t r o k k e n e n zelf. E n d a t zijn in eerste instantie de faculteiten en niet Klein. En in de faculteiten zijn dat niet alleen de hoogleraren m a a r ook de wetenschappelijke m e d e w e r k e r s en juist ook de studenten als onderwij svolgenden.' Aldus de verklaring van h e t landelijk overleg grondraden. (J. K.)

Op 11 november zal het middaggebed worden verzorgd door dr. John van Baars. Plaats: kerkzaal, 16e verdieping VU-hoofdgebouw. Tijd: 13 uur.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen