Ad Valvas 2002-2003 - pagina 273

AD VALVAS 9 JANUARI 2 0 0 3

PAGINA 5

Langstzittende VU­rector bedenkt zijn 'spontane' acties aan de keukentafel

Op de rand

Het tomeloze positivisme van 'mister VU'

Typmiep met

academisch denkvermogen

;j>S»*J9«?^s

VV'/

Christiaan Krouwels

Voor goede plannen is volgens Taede Sminia (56) altijd geld beschikbaar

In het oplaten van proefbal­ lonnen is hij bedrevener dan de (oud­)ministers Nawijn en Heinsbroek. En als college­ voorzitter Noomen zijn ^enthousiasme soms niet ytemperde, zou de VU allang failliet zijn. Een portret van rector Taede Sminia. Peter Breedve d Amsterdam in de jaren '50. Uren ach­ tereen horen de buren van de familie Sminia in een aan hun huis grenzende kamer iemand in zichzelf praten. Onvermoeibaar, van 's middags tot ' s avonds laat, alsmaar die monotone stem. De buurvrouw stuurt op een gegeven ogenblik een van haar kinde­ en om te vragen wat dat in hemels­ laam voor herrie is, en of het niet wat achter kon. "Dat was onze zoon aede. Die zat altijd hardop te leren", »"ertelt mevrouw Sminia. aede Sminia (1946), onlangs voor de derde keer benoemd als rector nagnificus van de Vrije Universiteit, was een ijverige leerling, die zich altijd Poor de volle honderd procent gaf, rertelt zijn moeder. "Een ontzettende ioorzetter ook." De Sminia's hadden het thuis niet sreed. Vader verdiende de kost als banketbakker, eerst zelfstandig, na de oorlog in loondienst. Vader en moe­ Mr Sminia hebben er alles aan gedaan orn al hun zoons en dochters te kun­ nen laten studeren. "We hebben ze 'oorgehouden: we betalen jullie stu­ die, maar wij hebben nooit gestu­ deerd, dus we kunnen jullie nergens meehelpen."

secretaresse Weimoed Kuipers. "Altijd belangstellend, altijd bereid om mij te ontlasten wanneer ik dreig om te komen in mijn werk. En hij is oprecht geïnteresseerd in anderen. Het is wer­ kelijk ongelooflijk wat daar allemaal in dat hoofd zit. Van iemand die hij twintig jaar niet heeft gezien weet hij nog precies waar die indertijd mee bezig was en wat dat voor iemand is, zonder een seconde na te denken. Ik heb daar een waanzinnige bewonde­ ring voor." "Hij is wel eens een beetje té goed", meent Peter Brasik, als medewerker van de bestuursstaf een naaste collega van de rector. "Hij zegt wel eens te gemakkelijk 'ja'. Studenten die een congres organiseren, onderzoekers die steun zoeken, iedereen kan bij hem terecht en daarbij gaat hij wel eens voorbij aan de officiële procedures. Dat wil onder de bureaucraten op de vu wel eens wat irritatie wekken." Ook collegevoorzitter Wim Noomen moet Sminia's enthousiasme soms iets temperen. "Tijdens een moeilijk gesprek over de financiering van een of ander duur project riep hij eens vrolijk uit: 'Voor goede plannen is altijd geld beschikbaar'", herinnert Noomen zich. "Zijn enthousiasme moet af en toe 'bestuurlijk worden

[irritatie "S nummer drie in een serie van feven broers en twee zussen, moet J aede al vroeg de smaak van gezellig­ heid en saamhorigheid te pakken heb­ Pen gefoegen. Iedereen die hem kent weert hem als een sociaal en betrok­ p n mens, die erg op harmonie is psteld. f Hoe druk het ook is, Taede heeft pijd voor iedereen tijd", zegt zijn

<

%

.

Taede als schooljongen

«""V">1»"'',

genormeerd' en daar ben ik dan weer goed voor." 'Mr. vu' noemt Noomen Sminia, wegens zijn inspirerendheid, zijn ver­ nieuwendheid en zijn betrokkenheid bij de universiteit. "Als het voor de vu is, is niks hem te veel", beaamt Bra­ sik. "Deze universiteit heeft duidelijk een warme plek in zijn hart." Sminia zei het zelf in een interview met Ad Valvas, toen hij in 1997 aantrad als rector magnificus: "Wie aan de vu komt, komt aan mij." "De vu zit hem aan het lijf gebakken", zegt zijn vrouw Wietske.

Vakantiehuis j e Toch leek het er het afgelopen voor­ jaar even op dat Sminia de VU achter zich zou laten voor een carrière in de politiek. De Telegraaf notmAe de rec­ tor toen als mogelijke minister van Onderwijs. Dat de politiek hem wel ligt, hoeft niet te worden betwijfeld. Sminia is een fervent oplater van 'proefballonnen'. Wat dat betreft zou hij in het huidige demissionaire kabi­ net ministers als Nawijn en Heins­ broek het nakijken hebben gegeven. Maar wie denkt dat Sminia een spon­ tane flapuit is die alles zegt wat hij denkt, heeft het mis. Hij heeft zelf eens verklaard dat hij zijn wilde plan­ nen lanceert (zoals zijn plan om brede bètabacheloropleidingen in te voeren) om discussies los te maken. Zijn aan­ staande schoonzoon, Bret Baas, ont­ hult dat Sminia thuis aan de keuken­ tafel vantevoren uitdoktert welke 'spontane' geste hij nu weer zal gaan maken om aandacht te trekken. Zijn vrije tijd brengt de rector graag door in Friesland, waar de familie van de ras­Amsterdammer haar roots heeft. Daar vermaakt hij zich met zeilen en schaatsen, of klussen aan zijn vakan­ tiehuisje, een jeugddroom van hem die sinds enige jaren is vervuld. "Hij vroeg ons vroeger altijd al: 'Wanneer krijgen wij een vakantiehuisje?'", ver­ telt zijn moeder. Opgewektheid en tomeloos enthou­ siasme zijn zonder twijfel Sminia's opvallendste karaktertrekken. "Hij ziet overal de positieve kant van", vertelt zijn vrouw. "Een zeer prettige man om mee samen te leven." Al overdrijft Sminia zijn positivisme wel eens. "Ik zie wel eens beren op de weg en dan

Curriculum vitae Geboren: 23 februari 1946 te Amsterdam Opleiding: 1958­1963: hbs­b op het Christe­ lijk Lyceum West in Amsterdam 1963­1970: medische biologie aan de vu (doctoraal cum laude) 1975: promotie Werk: 1967­1975: student­assistent en promotiemedewerker aan de facul­ teit Biologie 1975­1980: wetenschappelijk (hoofd) medewerker 1980­1997: hoogleraar histologie, celbiologie en immunologie aan de faculteit Geneeskunde 1987­1992: vice­decaan 1992­1997: Decaan, tevens weten­ schappelijk directeur van het onderzoeksinstituut Immunologie en Onstekingsprocessen 1997 ­ nu: rector magnificus Nevenactiviteiten: ­ voorzitter van de vsNU­stuur­ groep internationalisering ­ commissaris bij de Stichting Topsport Amsterdam ­ voorzitter van de vsNU­werk­ groep convenanten natuurweten­ schappen ­ voorzitter van de adviescommis­ sie technische geneeskunde blijft hij maar optimistisch. Dan denk ik wel eens: 'Kom zeg, het is allemaal niet zo leuk en zonnig'." 'Hyperac­ tief, noemt Bret Baas hem. "Altijd bezig, nooit eens rust in z'n kont. Ik vraag me wel eens af waar hij al die energie vandaan haalt. Ga toch eens rustig op de bank zitten!"

'Parool­jochie' Maar kwaad wordt nooit iemand op hem. En andersom wordt Sminia nooit kwaad op anderen. "Als je met hém ruzie krijgt, moet je het wel héél erg bont hebben gemaakt", meent secretaresse Kuipers. "Ik heb nog nooit meegemaakt dat er woorden zijn

Het onderwijs op de vu schiet, tekort. Eerstejaarsstudenten worden op verschillende manieren klaarge­ stoomd om zo snel mogelijk hun weg in de academische wereld te vinden. Zij leren een presentatie houden, informatie opzoeken en een goede paper schrijven. Maar bij al deze vaardigheden die worden aan­ geleerd, wordt voorbijgegaan aan die simpele vaardigheid die studen­ ten het meeste nodig zullen hebben: typen. Zestig procent van de studenten zit voor hun studie tussen de één en de tien uur per week achter de compu­ ter te werken. Vijfendertig procent van de vu­studenten zegt last te hebben van RSl­achtige klachten. Dat is een groot probleem, vindt de vu. Daarom wordt er flink geïnves­ teerd in meubilair in computerzalen. Stoelen horen verstelbaar te'zijn en voor te kleine studenten zijn er voe­ tenbankjes. Daarnaast probeert de universiteit studenten op allerlei manieren voor te lichten over de oorzaken van RSI. Erg lovenswaar­ dig, maar dit plan houdt in het geheel geen rekening met een van de oorzaken van RSi, namelijk een verkeerde manier van tikken. Studenten kunnen niet typen. Ze denken van wel, maar dat zien ze verkeerd. Ga maar eens op een wil­ lekeurige computerzaal op de vu kij­ ken. Het duidelijkst te herkennen zijn de eerstejaars. Een beetje onwennig zoeken zij met twee vin­ gers hun weg over het toetsenbord. Ouderejaars en ervaren chatters pakken het anders aan. Zij hebben na een tijdje van tweevingerig prut­ sen hun eigen unieke manier ont­ wikkeld. Met vier, zeven of acht vin­ gers zwoegen zij zich door hun tek­ sten. De duim wordt als een roer om de rest van de hand in balans te houden of wordt gebruikt om snel de z te typen. Geeft allemaal niks, vinden zij. H u n eigen manier is net zo snel en efficiënt als het traditio­ nele systeem van blind typen. Den­ ken ze. Totdat de eerste RSl­klach­ ten de kop opsteken. En de fysio­ therapeut een typcursus aanbeveelt. Naast alle andere maatregelen tegen RSI, is het verstandig om te zorgen dat elke student kan typen. Stel een online cursus beschikbaar die elke eerstejaars verplicht (bijvoorbeeld voor één studiepunt) moet halen. Heel simpel, en elke student veran­ dert van een klungel in een typmiep. Ééntje met academisch denkvermo­ gen, dat wel. Floor Bal In Op de rand staan voorvallen in de marge van het universitaire nieuws

gevallen tussen hem en anderen", zegt ook Brasik. Kuipers: "Mensen die als water en vuur zijn, kan hij laten samenwerken." Sminia slaat nooit met z'n vuist op tafel. "Hij houdt wel voet bij stuk", aldus Kuipers. "Hij kan behoorlijk koppig zijn", doet zijn moeder er een schepje bovenop. "Hij voelde zich een keer verschrikkelijk beledigd door een leraar, die noemde hem 'Parool­ jochie'. Taede bezorgde namelijk Het Parool om wat bij te verdienen en dat wist die leraar. Taede voelde zich door hem zo geschoffeerd dat hij nooit meer een voet bij hem in de klas heeft gezet. Van ons hoefde dat ook niet. We gaven hem groot gelijk." Sminia's jeugdvriend T o n Bennink herinnert zich daar niks meer van. Wel weet hij dat Taede door zijn bio­ logieleraar een keer 'rund' werd genoemd. Sminia reageerde heel ad rem door op te merken dat hij de leraar 'een hele goede biologieleraar' vond. Dat is volgens Bennink Sminia ten voeten uit. "Hij kan de dingen altijd op een hele prettige manier zeg­ gen." Koppig? Bennink vindt van niet. "Principieel zou ik het willen noemen. Principieel en uiterst betrouwbaar. Ik zou hem als vriend niet willen missen."

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen