Geen duimbreed?! - pagina 294
De Vrije Universiteit tijdens de Duitse bezetting
HISTORISCHE
R E E K S VU
Tijdens de Duitse bezetting k w a m de Vrije Universiteit in Amsterdam al snel te staan voor een principiële keuze voor of tegen het nationaal-socialisme. De toon werd gezet toen in de eerste bezettingsmaanden de historicus Van Schelven zich aansloot bij het fascistische Nationaal Front. Het vubestuur besloot onmiddellijk tot krachtig optreden en dwong de hoogleraar zijn lidmaatschap op te zeggen. En zo zou gedurende de oorlogsjaren de Vrije Universiteit stelling blijven n e m e n tegen de Duitse bezetters. Bijvoorbeeld door joodse studenten aan wie het elders onmogelijk werd gemaakt te studeren, toe te laten en door begin 1943 de universiteit uit protest te sluiten, nadat van studenten een loyaliteitsverklaring werd geëist door de bezetter. Honderden, onder wie zowel studenten als talrijke hoogleraren, raakten bij het actieve verzet betrokken. S o m m i g e n van hen k w a m e n in Duitse gevangenschap, de hoogleraar Rutgers k w a m daarbij o m het leven. De v u - g e m e e n s c h a p zou uiteindelijk bij de bevrijding bijna honderd slachtoffers te betreuren hebben. Ondertussen ging het wetenschappelijk bedrijf, zo goed en zo kwaad als dat ging, wel door. In het g e h e i m werden na de sluiting tentamens afg e n o m e n en werkstukken beoordeeld. Nog tijdens de bezetting werden grootse uitbreidingsplannen voor na de oorlog op touw gezet. Op een voor de v u belangrijk terrein werd echter fel onderling strijd geleverd: de kerkscheuring van 1944 hield heel de universiteit tijdens dat ergste oorlogsjaar voortdurend in haar ban. Ook toen ging het op het scherp van de snede. Dr. G. R. Zondergeld (1937) is docent Nieuwste Geschiedenis aan de Vrije Universiteit en is gespecialiseerd in de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog, fascisme en nationaal-socialisme.
jffP vrije Universiteit
amsterdam
ISBN 9 0 - 2 1 1 - 3 8 6 7 - 0
UITGEVERIJ /
I
I OOD/ I
1^110113
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van dinsdag 1 januari 2002
Historische Reeks | 294 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van dinsdag 1 januari 2002
Historische Reeks | 294 Pagina's