De Vrije Universiteit en Zuid-Afrika 1880-2005 ([Deel 1]) - pagina 390

A F S C H E I D VAN

PENNING

Dooyeweerd begon zijn voordracht met de intrekking van het stemrecht van de Kaapse Kleurlingen en de discriminatiewetgeving, begin 1951 - hij had persoonlijk een deel van de discussie erover in de Volksraad bijgewoond. Anders dan de Zuid-Afrikaanse oppositie meende Dooyeweerd dat de regering-Malan daartoe juridisch het recht had. Maar politiek gezien 'mag men niet uit het oog verliezen, dat de bestaande politieke rechtsongelijkheid in de positie der niet-blanken op geen enkel standpunt te verdedigen valt', voegde hij eraan toe.327 Dooyeweerd erkende, dat de nationalisten een verdergaande doelstelling hadden: Het zgn. apartheidsbeleid, gelijk dit althans door de nationalistische leidslieden wordt opgevat, is niet op duurzame overheersing van het blanke ras gebaseerd, maar op uiteindelijke volledige emancipatie van naturellen en kleurlingen door aparte staatsvorming. (...) Men wil daarbij de bantoeculturen beschermen tegen volledige vernietiging door den invloed der westerse beschaving.

Ik geloof echter niet dat dit uitvoerbaar is, aldus Dooyeweerd, 'en daarom dreigt de politiek van tijdelijke voogdijschap in een politiek van blijvende overheersing te ontaarden, die door de niet-blanke bevolkingsgroepen niet kan worden aanvaard'. De 'versterking van de primitieve en ongedifferentieerde stamverbanden' zal ook niet tot staatsvorming leiden, bovendien verhindert de economische structuur van Zuid-Afrika die. Aan de andere kant vond Dooyeweerd de vrees voor 'zwarte overheersing' verstaanbaar en was de tot nu toe gevoerde liberale politiek volgens hem ook niet helder. Kortom: Dooyeweerd wist ook niet hoe het moest. Interessant is in dat kader echter zijn opmerking dat wijlen minister Hofmeyr 'vanuit een oprecht christelijke overtuiging de uitspraak heeft gedaan, dat een christelijke politiek zich met betrekking tot het rassenvraagstuk niet door vrees, maar door geloof moet laten leiden'. In zijn artikel in Zuid-Afrika was Dooyeweerd zelfs nog een stapje verdergegaan: 'De bijbelse gronden, die men voor deze [apartheidspolitiek vaak vindt aangevoerd, komen mij aanvechtbaar voor'.328 Ook ging Dooyeweerd hier uitvoerig in op een belangrijke voorvraag: 'Hoe denkt men zich de zelfstandige ontwikkeling, met name van de Bari-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen