De Vrije Universiteit en Zuid-Afrika 1880-2005 ([Deel 1]) - pagina 241

DE A N T H I T E S E

pagandist zag van 'another strand of nationalist thinking', te weten 'the neo-Calvinism of Potchefstroom'. Voor Stoker 'there were different social spheres, each grounded in the ordinances of Gods creation. One such sphere was the volk'.91 Stokers neocalvinistische 'wysbegeerte van die Skeppingsidee' ging uit van distinctly sovereign social spheres (such as family, school, church, state, and 240

so on), each under the absolute sovereignty of the Creator (...) a teaching frequently used to support apartheid

stelde de Amerikaanse kerkhistoricus Eugene M. Klaaren. 92 Het is niet moeilijk te zien, dat Koers in die krisis hoog opgaf van het calvinisme en zijn helende kwaliteiten voor de Zuid-Afrikaanse samenleving, en dat Stoker c.s. ook die volgens dat recept graag zou reformeren. Maar betekende dit dat Koers in die Krisis een routekaart naar de apartheidsstaat was? Dat is wat een kleine halve eeuw later alom geloofd werd: het neocalvinisme, van Potchefstroom en de v u , waarvan Koers in die Krisis een typisch product was, was de ideologische bakermat van de apartheid. Kennelijk om Dooyeweerd uit zijn tent te lokken, schreef Hexham hem in 1 9 6 9 : I am writing to ask for your advice on what is for me both a theoretical and intensely personal problem [zijn vrouw was Zuid-Afrikaanse] about the application of the insights of your philosophy. The problem concerns apartheid as it is practiced in South Africa, and its justification in terms of your philosophy. (...) I talked with many Christian leaders in South Africa. A lot of them justified apartheid in terms of your philosophy. 93

Maar, nogmaals, de vraag is reëel: was Koers in die Krisis bedoeld als de blauwdruk voor de apartheidssamenleving? En ook die tweede: hadden de 'neocalvinistische' nationalisten zoveel invloed, zoals hen achteraf toegeschreven werd? De recensenten hadden gewoonlijk veel kritiek. Koers in die Krisis verkondigt een 'super-Calvinisme', aldus A. H. Murray die glashelder het verschil in denken met de Schots-presbyteriaans-evangelische richting in Zuid-Afrika verwoordde in zijn uitvoerige bespreking. 94 Het staat voor 'die Kuyperistiese Calvinisme', dat echter 'vreemd is

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen