Jaarboek 1974-1975 - pagina 38

ginds rijzende vragen ver te houden: zij moesten immers door hun onderwijs het bestaan dienen, zij kregen de leiders van morgen binnen hun zalen. Datgene wat zij boden kon daarom niet blijvend traditioneel zijn, het stempel van het verleden voor goed dragen. Naar vanzelf spreekt, voerde het intellect de boventoon, men onderrichtte met een bepaalde eenzijdigheid. Maar naast hen, die enkel omdat zij door geboorte er toe bestemd waren, en ook nevens een aantal weinig wetenschappelijk gestemde gelukzoekers - de studentenprohteurs zijn van oude datum - waren er die werkelijk wilden weten. De hogescholen trokken tevens de besten, wat bij het niet zo ver als later uiteenbuigen van studierichtingen, en bij dientengevolge zich sterk openbarende verscheidenheid in aanleg, tengevolge had een vrij krachtige gemeenschap. Aan de natuur - er was een traditionele band met de door jonge romeinen genoten scholing, welke de praktijk recht deed - werd niet voorbij gegaan. Kunstzinnige aanleg behoefde door wetenschap niet te worden verstikt. Algehele afwending van de maatschappij kon niet plaats vinden. Men wilde trouwens invloed oefenen, hield nauwe betrekkingen met paus, keizer, vorst, landsheer en stedelijk bestuur aan. Ofschoon een aristocratische inslag, omdat een universiteit voor de besten bestemd was, vertonend, was er bij de academies van isolement geen sprake. Een hogeschool als die van Parijs trok in de 13e eeuw duizenden leerlingen en Oxford kende toen jaren met evenveel stedelingen als „scholares". Er is in die vroegere periode niet geaarzeld de grote problemen aan de orde te stellen, het onderzoek zo ver als mogelijk was, uit te breiden. Het bleek nodig zich de rijkdom die lang voordien verworven maar in onbekendheid geraakt was, weer eigen te maken in eigentijdse vormen: Om de oudheid te verwerken was in de 13e eeuw geen kleinigheid. Karaktervastheid kon onmogelijk gemist, wanneer men als Willem van Sint Amour niet wilde wijken voor pauselijke druk. De studenten op nogal eens erbarmelijke kamertjes of in heel eenvoudige studentenhuizen van een appel en een ei levend, de docenten aanvankelijk geen vaste bezoldiging ontvangend, maar van hun slecht betalende leerlingen hun inkomsten „genietend" - er zijn treffende klachten over in gebreke blijvende juristen - hadden iets voor de wetenschap over, al beschouwden velen met name de in soberheid gesleten en door het bestuderen van geleende boeken vruchtbaar gemaakte leerjaren als een gouden tijd. De kracht der universiteiten vormde hun armoede; indien het niet zinde vanwege ondervonden druk, vond er een uittocht plaats naar elders, wat blijvende vestiging ten gevolge kan hebben en de graag verfraaiende geschiedschrijving heeft zo Cambridge tot dochter van Oxford verklaard. In elk tijdvak heeft de universiteit haar eigen moeilijkheden gekend. Zij maakte 36

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen