1947 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 101

95 lezer, waarin het begrip (of zeg ik beter, de voorstelling?) „gelijktijdigheid" te voorschijn komt. Hij wil thans den lezer dwingen een definitie van dat begrip te geven, waarmede in physisch opzicht wat te beginnen valt en die niet slechts een weergave is van een of ander vaag besef. In dat gesprek dan onderzoekt hij de inhoud van de constatering, dat langs zekere spoorbaan op twee verschillende plaatsen de bliksem gelijktijdig is ingeslagen en vraagt nu den Jezer rekenschap af te leggen van wat precies met dat ,,gelijktijdig" bedoeld wordt. Aan die definitie wordt dan een principiële eis gesteld : „Es bedarf also einer solcher Definition der Gleichzeitigkeit, dasz diese Definition die Methode an die Hand gibt, nach welcher im vorliegenden Falie aus Experimenten entschieden werden kann, ob beide Blitzschlage gleichzeitig erfolgt sind oder nicht. Solange diese Forderung nicht erfüllt ist, gebe ich mich als Physiker (allerdings auch als Nichtphysiker!) einer Taüschung hin, wenn ich glaube, mit der Aussage der Gleichzeitigkeit einen Sinn verbinden zu können. (Bevor du mir dies mit Überzeugung zugegeben hast, lieber Leser, lies nicht weiter)". Ik moet eerlijk bekennen, wèl te hebben doorgelezen, voordat ik dit uit volle overtuiging kon toegeven. Moét Einstein's bewering inderdaad met overtuiging toegegeven worden? Voor wie zonder meer ,,ja" zegt, heb ik niets te zeggen. Hij kan dit artikeltje gerust ongelezen laten. Maar zo eenvoudig staat de zaak toch niet. Mij komt het voor, dat een nadere bezinning vóór deze toestemming allerminst overbodig is. En blijkbaar — psychologisch geoordeeld — voelt Einstein zelf, tenminste bij een deel van zijn lezers, een zekere weerstand opkomen. Anders behoefde hij niet zo aan te dringen op een welbewust aanvaarden. Maar wat is de betekenis van die weerstand? Is dit alleen de reactie van de trage, conservatieve, naieve menigte, die tot iedere prijs met rust gelaten wil worden en een instinctieve afkeer heeft, ook van alle intellectuele soesah? Of zit er meer achter? Het komt mij voor, dat er inderdaad wel iets meer achter zit. Niet voor niets koos ik in de titel het woord „dreiging". Men vreest de consequenties en men vertrouwt ook niet helemaal het uitgangspunt. Men is inderdaad bereid, ten einde verder te kunnen komen, een voorstel aan de hand te doen om die gelijktijdigheid te kunnen constateren. Men voelt wel dat men moet werken met klokken, of iets precieser gezegd, met tijdmeters, en met signalen, waardoor men verband brengt tussen de aanwijzingen der klokken op verschillende plaatsen. Men begrijpt, dat het in dit stadium van het onderzoek niet dienstig is na te gaan en zich te verdiepen in wat eigenlijk een klok is en wat men met een klok meet. Men aanvaardt ook, dat men voorshands niet beter weet te doen dan lichtsignalen te gebruiken

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen