1959 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 52

36

A. C. DROGENDIJK

chisch contact tussen patiënt en arts is door de eeuwen heen als een belangrijk onderdeel van de geneeskunst beschouwd en de onbewuste attributen, welke iedere medicus-practicus gebruikt ter ondersteuning van zijn therapie, bestaan in een rustig gesprek, waarbij de patiënt de gelegenheid krijgt zich te uiten, het sympathiserend luisteren naar zijn klachten en het spreken van een woord van troost of bemoediging. De hoop, zegt B i l l r o t h ^ 6) js het beste middel ter verzachting van lijden, is balsem voor het gekweld gemoed, verkwikking voor de vertwijfelde ziel. Want hoop doet leven en hoop behoedt voor inzinkingen en vernietiging. Van grote therapeutische betekenis hierbij is de geruststelling, die van één en ander hierbij uit gaat. „Geruststelling", aldus C a r p , „gegeven door een drager van magisch prestige, is in staat angst en schuldgevoelens, welke er in het bewustzijn zijn, te verminderen en zelfs op te heffen. Ook als zodanig niet bewuste gevoelens van angst en schuld kunnen onder invloed van geruststelling tijdelijk worden opgeheven, zodat geruststelling in haar uitwerking enigszins kan worden gelijk gesteld met die van opium. De suggestieve kracht der geruststelling berust dan ook voornamelijk op een tot rust brengen van angst- en schuldgevoelens; rationele motieven en logische argumenten, welke de onredelijkheid van deze gevoelens zouden moeten aantonen, hebben bij de geruststelling een ondergeschikte betekenis. De geruststelling ontvouwt haar invloed geheel en al in de sfeer van gevoelsbetrekkingen, welke in de verhouding: patiënt-geneesheer gepraeformeerd zijn en door geneeskundig handelen kunnen worden versterkt". Hieruit volgt, dat het irrationele te allen tijde een grote rol in de geneeskunst heeft gespeeld en dat de magisch-priesterlijke invloed van de geneesheer op de zieke mens veel groter is dan men oppervlakkig geneigd is aan te nemen. In dit verband moge tenslotte gewezen worden op nog een belang • rijke irrationele factor in de geneeskunde en dat is de persoonlijkheid van de behandelende arts ^''). Die persoonlijkheid van de geneesheer wordt door veel en velerlei dingen bepaald: zijn houding, zijn manieren, zijn stem, zijn wijze van entree, de belangstelling, waarmede hij de klachten van de patiënt aanhoort, de nauwkeurigheid van het onderzoek, de beslistheid, waarmede hij zijn voorschriften geeft, kortom heel zijn optreden van het ogenblik af, dat hij binnenkomt tot het moment, waarop hij weggaat. Wanneer een patiënt nu voelt een medicus te hebben, die naar zijn moeilijkheden luistert, die notitie neemt van zijn lichamelijke toestand, die begrijpt, waarom hij zich ongerust

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen