1959 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 77

KUNSTMATIGE RADIOACTIEVE STOFFEN IN DE BIOSFEER

57

strontium. We voeren daarom het verdere betoog aan de hand van een beschrijving van de processen die zich afspelen bij de verspreiding en de opname van radioactief strontium uit deze bron. Bij de kernsplijting komen 90Sr en 89Sr niet onmiddellijk vrij. De aanvankelijk gevormde splijtingsprodukten zijn namelijk de edelgassen 90Kr en S'-^Kr, waarvan de respectieve halveringstijden 33 seconden en 3,2 minuten bedragen. Dit heeft tot gevolg dat de strontiumisotopen wat later condenseren dan de overige bomprodukten en zich daardoor vermoedelijk aan de buitenkant van eventuele onoplosbare deeltjes bevinden, waardoor het feit dat het over de gehele aardbodem neergeslagen strontium vrijwel voor 100 % onoplosbaar is, verklaarbaar wordt. De verspreiding van de gevormde radioactiviteit vindt plaats langs twee routes. Een gedeelte blijft in de onderste laag van de atmosfeer, de troposfeer, wordt daarin door de heersende winden meegevoerd en door regen neergeslagen in betrekkelijk beperkte zones rondom de aardbol. De gemiddelde verblijftijd van stofdeeltjes in de troposfeer is door de sterke turbulentie en het optreden van neerslag uit de onderste laag slechts enige weken. Een gedeelte van het radioactieve stof wordt, althans bij de explosie van de zwaardere typen atoombommen, tot in de stratosfeer meegevoerd door de opstijgende explosiewolk. Nu is de uitwisseling tussen de stratosfeer en de troposfeer via de tropopauze, dat is de inversielaag die op 9 tot 15 km hoogte de scheiding tussen troposfeer en stratosfeer vormt, zeer gering, zodat de gemiddelde verblijftijd van stof in de stratosfeer verscheidene jaren bedraagt. Daar de meeste splijtingsprodukten een halveringstijd van minder dan een jaar hebben, is uit de stratosfeer afkomstig radioactief materiaal relatief rijk aan 90Sr. Eenmaal in de troposfeer aangeland, kan het neergeslagen worden ook op die plaatsen die buiten het directe bereik van luchtstromingen uit het gebied der proefexplosies liggen. Toch is de verspreiding over de aardbodem niet gelijkmatig, zoals men wellicht zou veronderstellen. Ten eerste speelt de grootte van de regenval een belangrijke rol. Ten tweede is er door allerlei oorzaken die nog niet volledig opgehelderd zijn, een geringe ^^Sr-neerslag aan de equator en een toename in de richting van de polen, terwijl het feit dat de meeste proefexplosies op het noordelijk halfrond plaats vinden, ook in de stratosferische neerslag nog duidelijk tot uiting komt in grotere depositie op het noordelijk halfrond. Door de vertraging in het transport van de radioactieve deeltjes via de stratosfeer is de verhouding tussen de 89Sr en soSr-activiteit,

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen