De Vrije Universiteit in oorlogstijd - pagina 132

120 DE V.U. I N OORLOGSTIJD

weg hoorden, want de officieele Duitsche instanties namen een

houding aan, alsof de heele zaak der studenten hun niet aanging.

Veel monnikenwerk is door het comité'tje verricht, want elk ini-

tiatief, dat iets beloofde, werd doorkruist door maatregelen van

den S.D. of van andere Duitsche instanties. Medewerking uit ver-

schillende industrieele kringen, wier vertegenwoordigers nu en dan

de grens over mochten werd gul verleend, maar het was alles samen

niet meer dan een druppel op een gloeiende plaat.

De groep der „Ommengangers", die „vrijwillig" naar Duitschland

waren gegaan, was langzamerhand vergroot door een niet onaan-

zienlijk aantal van in Nederland gepakte onderduikers, die via het

kamp van Amersfoort alsnog naar Duitschland werden gezonden.

Van principieel belang (ik loop even vooruit) was de dappere,

prachtige clandestiene reis, die onze Rector Magnificus Professor

Oranje naar Duitschland maakte in het begin van 1944. Het was

een ware kruistocht, waarbij hij honderden studenten (van alle

Universiteiten en Hoogescholen) in hun „Lager" bezocht en hun

aanmaande naar Nederland terug te vluchten, hun daarbij tevens

de middelen aan de hand doend. Na zijn reis begon de groote

terugtocht der studenten uit Duitschland, langs allerlei clandestiene

wegen, zoowel in den trein als passagier, met valsche stempels, als

er onder, als verstekeling in de schadelijke ruimte, die zich onder

den bodem tusschen de assen van bepaalde D-wagens bevinden.

T o t zoover over de studenten in Duitschland. Wat onzen onder-

gedokenen in Nederland betreft, ze wisten, dat er door hun hoog-

leeraren alle gelegenheid werd geboden tot clandestiene tentamens

en verdere studiehulp, maar hoewel hiervan door velen werd ge-

bruik gemaakt, het aantal, dat werkelijk in staat bleek behoorlijk

door te studeeren, viel toch tegen. De meeste jongelui hadden an-

dere dingen aan hun hoofd dan studie. Bovendien bleken de om-

standigheden meest te moeilijk, de tijden te enerveerend voor rusti-

ge bezinning.

Zoo zag de Vrije Universiteit aan het einde van den cursus 1942/

1943 een bestaan tegemoet als nooit te voren: er waren officieel

g e e n studenten meer! Onder deze donkere omstandigheden wer-

den de Universiteitsdagen 1943 te Utrecht gehouden. Hoe geheel

anders was de spheer dan in 1940. Vergeleken bij toen waren de

uiterlijke omstandigheden zeer verslechterd; de druk van den be-

zetter was tot het ondraaglijke gestegen, maar inwendig waren wc

veel sterker en optimistischer. We geloofden, we voelden, dat de

invasie ging komen, dat Duitschland ging verliezen. We waren

E^^Ffe.'

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen