Aardwetenschappen aan de Vrije Universiteit 1960-2001 - pagina 159
onderzoeksresultaten en, mede door de introductie van het instituut van AIO's en
O I O ' S , van een intensiever functionerende en beleefde onderzoeksomgeving Of er
werkelijk sprake is geweest van een toegenomen relatieve onderzoeksproductie is
onduidelijk, tenminste voor een deel is er sprake geweest van een virtueel effect
Een toenemende overheidsinvloed op de onderzoeksagenda
Hoewel de invoering van het stelsel van voorwaardelijk gefinancierd onderzoek met
los gezien kan worden van de noodzaak om te bezuinigen op de kosten van het
wetenschappelijk onderwijs, speelt bij het departement een andere, meer structure
Ie, overweging een rol Inhoudelijk heeft de overheid maar m zeer beperkte mate
greep op het universitaire onderzoek, waaraan, ondanks alles, nog steeds grote
sommen belastinggeld worden gespendeerd Bij de instellingen, die m deze fase
nog sterk het klassieke Duitse universitaire model voor ogen hebben, overheerst
veelal nog de perceptie dat ongebreidelde academische vrijheid kenmerkend zou
moeten zijn voor het universitaire onderzoek Met de hand aan de geldkraan beij-
vert de overheid zich echter o m , via economisch en maatschappelijk onderbouwd
wetenschapsbeleid, invloed te krijgen op de inhoud van dat onderzoek Het VF stel-
sel biedt beoordelmgs- en reallocatiemogelijkheden, maar de beïnvloeding van de
onderzoeksagenda vraagt om een eigen benadering Het principe van die benade-
ring IS eenvoudig Biedt instellingen, faculteiten en individuen op tijdelijke basis
additionele financiering voor onderzoek op prioritair geachte
terreinen Maar verbindt aan die extra financiering de eis dat het betreffende onder-
zoek na verloop van tijd zal worden voortgezet met 1 "-geldstroom middelen, dan
wel dat het subsidie "gematcht" zal worden vanuit de 1" geldstroom Voor een deel
wordt dit type interventies over de korte band gespeeld Via gerichte stimulermgs-
subsidies van Wetenschapsbeleid worden instellingen en (sub)faculteiten
verleid te investeren in relevant geachte onderzoeksdomeinen De ontwikkeling van
de mariene geologie m Amsterdam is daarvan een voorbeeld
Voor een ander deel verloopt het proces meer indirect, via de 2" geldstroom organi
satie ZWO en, m mindere mate, via de KNAW ZWO is ontstaan m het verlengde van
de, kort na de Tweede Wereldoorlog opgerichte succesvolle, op additionele financie
ring van het fysisch onderzoek gerichte, stichting voor Fundamenteel Onderzoek
der Materie (FOM) Van oorsprong vormt ZWO met veel meer dan een, grotendeels
op natuurwetenschappelijk onderzoek gerichte, universitaire mantelorganisatie
Ook hier is de academische onderzoeksvrijheid richtinggevend De meerwaarde van
ZWO wordt geacht te zijn gelegen m het feit dat middelenverdeling gerelateerd
wordt aan de internationale onderzoeksagenda en dat, met uitsluiting van lokale
belangen, kwaliteitsargumenten daarbij doorslaggevend zijn Voor de overheid is
ZWO een interessant vehikel om meer greep te krijgen op de besteding van onder
zoeksgelden De organisatie, die een aanzienlijk ruimere financiering wordt voorge
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van zaterdag 1 januari 2005
Publicaties VU-geschiedenis | 268 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van zaterdag 1 januari 2005
Publicaties VU-geschiedenis | 268 Pagina's