Een hoeksteen in het verzuild bestel. De Vrije Universiteit 1880-2005. - pagina 103

taald. De problemen van een nieuwe tijd had hij opzijgeschoven. 'Kwam niet vooruit, en

ging niet door, greep naar 't verleden terug, maar zorgde niet voor de toekomst, werd

conservatief'^ Van dat woord heeft Bavinck altijd een afkeer gehad^"', en dat moet hem

het leven als gereformeerd theoloog wel eens moeilijk gemaakt hebben. Hij heeft ernstig

overwogen over te stappen naar een andere faculteit, en zich geheel te wijden aan de ont-

wikkeling van een gereformeerde filosofie.^^ Zijn denken was aan het einde van zijn

aardse loopbaan nog volop in beweging, en zijn vriend Anema zag in Bavincks overlijden

een groot verlies. 'Juist in de laatste jaren begon hij veel vrijmoediger zich te bewegen,

nog het vorig jaar besprak hij met mij allerlei plannen, om op verschillende punten te po-

gen een wat andere geest ingang te doen vinden dan de laatste jaren vaak overheerscht.'^"^

Aan allen die hem kenden had hij genoeg blijken van twijfel gegeven, om hun inspirator

te blijven bij hun streven naar verandering.

RECHTEN

De juridische faculteit liet aan de eigenlijke rechtenstudie een algemene propedeuse

voorafgaan die elders onbekend was. Ze nam een jaar in beslag, maar voegde volgens het

bestuur van de faculteitsvereniging weinig aan de schoolkennis toe. De studenten stel-

den daarom in 1906 aan curatoren voor, deze verplichting te laten vallen.^""* Curatoren

beslisten anders. De universiteit had altijd gestaan 'voor grondige studie en algemeene

ontwikkeling, tegenover de africhtings- en examendressuur van de openbare univer-

siteiten'. Zo moest het blijven, want juist juristen werden later geroepen tot leiden en

handelen op velerlei gebied.' Anema en Diepenhorst echter hadden zich achter de stu-

denten opgesteld, en daarmee werd de afschaffing een belangrijke stap dichterbij ge-

bracht. In 1912 kwam ze tot stand^^, zeer tot ongenoegen van de twee Woltjers, die niet

begrepen hoe verslapping en concessies de bloei van de wetenschap vermochten te be-

vorderen.7

De faculteit bestond sedert 1904 uit drie hoogleraren, die met elkaar leefden in per-

manente disharmonie. Fabius had zich indertijd tegen de benoeming van Anema ver-

klaard, en die had op zijn beurt weinig respect voor de manier waarop de senior zijn

onderwijs verzorgde: 'Met Fabius is het chronisch misère, zijn colleges zijn meer dan

slecht.'^"** Tussen Fabius en Diepenhorst kwam het herhaaldelijk tot kleine botsingen,

met name bij promoties, als Diepenhorst in zijn opposities over het hoofd van de promo-

vendus heen de aanval eigenlijk op zijn oudere ambtgenoot richtte.^9 In zekere zin was

het een uitkomst dat Fabius in 1919 benoemd werd tot lid van de Raad van State. Direc-

teuren gaven hem te kennen dat hij op grond van de statuten geen bezoldigde neven-

functies mocht aannemen. Ze waren bereid de combinatie te accepteren tot de voleinding

van zijn zeventigste levensjaar in 1921, maar dan moest hij onherroepelijk verdwijnen.^'"

Hun ware motief was ongetwijfeld, dat zij de eeuwig contraire en aartsconservatieve Fa-

bius moe waren, en hij voelde zich dan ook slachtoffer. Waarom moest hij weg, terwijl er

ERVEN OF LENEN 1905-1926 99

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen