Een hoeksteen in het verzuild bestel. De Vrije Universiteit 1880-2005. - pagina 275

nieuws, iets anders, dat de Vrije Universiteit zin en betekenis kon geven buiten de oude

taakstelling om. Dat verlangen werd door velen gedeeld. Een weldoordachte theoreti-

sche onderbouwing viel niet zo gemakkelijk te geven. De socioloog G. Kuiper Hzn heeft

de nieuwe opvattingen mogen toelichten in een toespraak op de vu-dag van 1966. Hij

zocht het minder in het inhoudelijke dan in een beoordeling van de tegenstanders. Er

zijn mensen, zei Kuiper, die zich niet kunnen indenken dat je op grond van de bijbel op-

recht iets anders kunt willen dan zij. Ze kennen namelijk geen liefde. 'Ze verlangen terug

naar de heksenprocessen.' Dat wil niet zeggen dat we kritiekloos tegenover alle ver-

nieuwing moeten staan. Integendeel, kritiek is nodig. Maar ze moet opbouwend zijn.

Critici moeten zich afvragen of de ander misschien toch gelijk heeft, willen weten hoe hij

tot zijn mening is gekomen. Liefdeloze critici zijn als Petrus, die zijn eigen kijk had op

Jezus' toekomst. 'Zij lopen niet met ons mee, maar ons voor de voeten. Christus noemt

hen Satan.'^"t^ Anders gezegd, kritiek is welkom, mits zij ons gelijk bevestigt. Zo niet, dan

wordt de critici in de zwaarste termen het oordeel aangezegd. Christus noemt hen Satan.

Kuiper wist waar we naartoe moesten: er was slechts één goede weg. In dat opzicht

bleef hij zeer traditioneel. De Vrije Universiteit hield als taak het propageren van een-

richtingsverkeer. De studentenpredikant L. Ringnalda had in de bidstond van 1964 wel

meer wegen gezien, en ook bepaald niet bagatelliserend over de tegenstellingen gespro-

ken. Hij erkende volmondig dat de meningsverschillen binnen de Vrije Universiteit

'heus niet alleen de levenswijze, maar ook grondwaarheden betreffen'. Maar toch moe-

ten we samen verder. Als één lid lijdt, lijden allen mee. 'Als één lid geen plaats krijgt,

ontwricht dat de hele gemeenschap.'^t^ Achter dit pastorale vermaan schuilt een bepaal-

de opvatting over die gemeenschap. Toen ze gevormd werd in 1880, had ze duidelijke

grenzen getrokken. Ze nam niet iedereen in haar midden op, en ze besliste zelf wie in

haar kring thuishoorden. Ringnalda daarentegen sluit zich aan bij De Gaay Fortman, en

voert het pleit voor een pluriforme universiteit. Christen is ieder die zich christen

noemt. Dat was in 1964 nog niet het standpunt van de universitaire gemeenschap. Wel

kreeg zij steeds meer te maken met hen die deze opvatting voorstonden. En zij die Ring-

nalda voor het leiden van de bidstond uitnodigden, wisten wel wie zij dat vroegen.

In 1964 namelijk waren ook de besturende colleges allang tot de overtuiging gekomen

dat een algemene herbezinning op taken en plichten van de Vrije Universiteit noodzake-

lijk was. Daartoe stelden zij de zogenoemde commissie-Kruyswijk in. Haar taak was

tweeledig. Zij zou zich ten eerste nader bezinnen op de inhoud van de gereformeerde be-

ginselen en hun betekenis voor onderwijs en onderzoek. Ten tweede kon zij voorstellen

doen voor een herformulering van de grondslag 'in termen die zowel de tegenwoordige

generatie toespreken als de verbondenheid met de vroegere generaties doen blijken'.^'^

De samenstelling van de commissie - twee directeuren, twee curatoren en elf hooglera-

ren^^s - kan de verwachting wekken dat gezocht was naar het maximum aan expertise in

de praktische toepassing van de gereformeerde beginselen. Misschien is dat ook het ge-

val geweest, en hadden de meesten van hen zo negatieve ervaringen opgedaan, dat het

DIENENDE WETENSCHAP 1955-1968 271

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen