Een hoeksteen in het verzuild bestel. De Vrije Universiteit 1880-2005. - pagina 167
De Vrije Universiteit 1880-2005
Wille maakte indruk op leerlingen die enerzijds ijver paarden aan intelligentie, ander-
zijds bij het volwassen worden groeiden in hun van huis uit meegekregen calvinistische
levensovertuiging, in dezelfde geest als hun leermeester. Was die combinatie van eigen-
schappen alledaags geweest, dan zou Willes onderwijs de studenten grote voldoening
gegeven hebben. Er waren er ook die afhaakten. Ze vonden de studie te zwaar, of erger-
den zich aan Willes eenzijdigheid.^^'' Begeleiding kregen ze niet. Wille stond op grote af-
stand van zijn studenten. Zijn onderwijs was inhoudelijk van hoog niveau, geheel geba-
seerd op eigen onderzoek, maar didactisch beneden peil. Met gebogen hoofd stond hij
vijftig minuten lang zijn dictaat voor te lezen, en slechts zelden ging de blik voor een kort
moment de zaal in.^^7 Teleurstelling zal het zeker ook gegeven hebben dat hij weten-
schappelijke bestudering van de hedendaagse letterkunde onmogelijk achtte.^^* Hij ken-
de de nieuwe letteren wel, maar stopte zijn onderwijs consequent bij 1880. Reden ge-
noeg om te begrijpen waarom ook over hem klachten binnenkwamen bij de besturende
colleges.^^9 Tot maatregelen leidde dat alles niet.
Willes beginselvastheid openbaarde zich niet alleen bij de studie van de litteratuur.
Zijn vak kreeg politieke actualiteit toen minister Marchant in 1934 voorstelde de gang-
bare spelling van De Vries en Te Winkel te vervangen door een vereenvoudigd systeem.
In vu-kringen stuitte dat op brede weerstand. De senaat richtte zich met een adres tot de
minister om bezwaar aan te tekenen tegen afschaffing van de buigings-n voor de derde
en vierde naamval van mannelijke woorden. Afschaffing zou naar de senaat vreesde de
indruk wekken dat het Nederlands geen woordgeslachten of naamvallen kent. Dat zal
leiden tot een chaotisch gebruik van de geslachtsaanduidingen hij/zij, zijn/haar,
welks/welker, die in de schrijftaal onmisbaar zijn.^3 In dat opzicht heeft de senaat zeker
gelijk gekregen. De toegenomen onzekerheid omtrent woordgeslachten heeft in de thans
geldende officiële spellingsregels uitdrukking gevonden in volslagen willekeur. Willes
bezwaren gingen echter verder. Voor hem en zijn medestrijder Höweler^^' was het een
zaak van beginsel. Taal stond gelijk met de geschreven taal.^^^ Spellingshervorming was
daarom revolutionair, zoals Wille uitvoerig betoogde in zijn diesrede 'Taalbederf door
de school van Kollewijn'. Wille heeft het pleit verloren, maar in zijn nederlaag nooit be-
rust.^33
V O L L E N H O V E N EN D O O Y E W E E R D
Docenten van de Vrije Universiteit moesten niet enkel gereformeerd zijn. Een univer-
siteit met christelijke professoren was niet genoeg. De mannen die daar werkten
moesten gereformeerde, calvinistische wetenschap bedrijven, en ze waren zich daarvan
bewust. De vertegenwoordigers van deze generatie vulden dat op verschillende manie-
ren in, maar de ambitie is duidelijk te herkennen bij Wille, Van Schelven, Waterink, en
Gerbrandy. De zuiverste uitdrukking van het ideaal vinden we bij Vollenhoven en
Dooyeweerd. Christelijke wetenschap is hier niet slechts een leus, niet een einddoel in
CHRISTELIJKE WETENSCHAP 1926-1955 163
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van zaterdag 1 januari 2005
Publicaties VU-geschiedenis | 510 Pagina's
![Een hoeksteen in het verzuild bestel. De Vrije Universiteit 1880-2005. - pagina 167](https://geheugenvandevu.digibron.nl/images/generated/publicaties-vu-geschiedenis/een-hoeksteen-in-het-verzuild-bestel-de-vrije-universiteit-1880-2005/2005/01/01/1-thumbnail.jpg)
Bekijk de hele uitgave van zaterdag 1 januari 2005
Publicaties VU-geschiedenis | 510 Pagina's