Studentenalmanak 1928 - pagina 117

EN DE IDEE VAN DEN KULTUURSTAAT 109

een rol. Doch de draagwijdte der reohtsgedachte is star

uitwendig gefixeerd tot de afgrenzing der individualistisch

gevatte vrijheidssferen. De rechtsgedachte mag op bepaalde

levensterreinen niet doordringen. Het is de oud-liberale

rechtsbeschouwing, welke de maatschappelijke krachten

vrij spel wil laten in een ongebreidelde contractsvrijheid,

het is die rechtsbeschouwing, die uitwendig passend op

een bepaalde historische situatie van het staatsieven, zijn

aanhangers in radelooze verlegenheid brengt, weuineer de

machtige historische bewegingswetten de bakens van het

getij verzetten. Het is de rechtsbesdhouwing zonder inner-

lijke levenskracht, zonder innerlijken adeldom, een machte-

looze pruttelende oude, die geen toekomst meer heeft en

bij een verandering van het historisch tijdsbeeld haar

steun zoekt in een beginselloos conservatisme. Een conser-

vatisme, gelijk zich dit reeds bij Kant's liberale volgelingen

Rotteck en Welcher zou openbaren.

Tenslotte is de derde mogelijkheid deze, dat men de

universaliteit der rechtsgedachte als een goddelijk souve-

reine gedachte handhaaft, doch in die reohtsgedacihte zelve

den immanenten wezenszin erkent, welke de universaliteit

des rechts haar zin-begrenzing geeft in de souvereiniteit in

eigen kring, verankerd in de belijdenis, dat de rechtsge-

dachte haar eigen souvereinen kring heeft, waarnaast tal

van andere wetsgedachten evenzeer hun binnen eigen

souvereinen kring universeelen goddelijken zin ontplooien.

Ziehier de consequentie van het Calvinistisch leerstuk

der souvereiniteit in eigen kring, dat niet in de hiunanis-

tische rede met haar absolutistisch continuïteitsprinciep,

doch in de belijdenis der goddelijke souvereiniteit is ge-

grond.

Vóór wij deze laatste opvatting nader gaan uiteenzetten,

moeten wij een oogenblik aandacht wijden aan de moderne

leer van den rechtsstaat, die in de universaliteit der rechts-

gedachte een compromis zoekt te treffen tusschen de souve-

reiniteit des rechts en de moderne idee van den kuituur-

staat.

In de kultuurstaatsidee breekt het htunanistisch persoon-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen