Studentenalmanak 1928 - pagina 153
A E S T H E T I E K , E E N B E D E R F DES L E V E N S 143
de oever, die de golf breekt en terugzendt, dóór den geest,
die dan in die zaligende en harmonisdhe beweging geraakt,
die ontroering heet, ^) Het is de echte geest-drift, die zich
ook aan het lichaam kan meedeelen en dit in gloed en
trilling zetten. Deze ontroering kan dan scheppend werken,
zoodat de geest zijn bouwsels begint voort te brengen, denk-
constructies in schoone vormen, waarin dan verder die op-
golving van het leven verloopt, verbruikt wordt. Al wat
zoo ontstaat, is aesthetiek, en deze bijzondere werking
van tiet bewustzijn zou misschien aesthese mogen heeten.
Het is de ontroerde waarneming van den levensdoorbraak,
die ook uit smart vreugde weet te bereiden. Dit kent
Boutens:
Alle smart, omhooggedragen,
Meerdert vreugdes gouden schat.
Bouten's grootheid is de zeldzame „hoogte" die hij be-
reikte.
De aesthese k a n analytisch gericht zijn, dan ontstaan
toch nooit zuiver logische uitspinsels, maar wijsgeerig-
aesthetische constructies van den in ontroering scheppenden
geest. Zoo werkt d e ontroering bij den denker gedachten-
bouw. Bij den componist wordt ze tot muziek, bij den
dichter tot poëzie.
Zondig is deze aesthese, en een voortdurende bedreiging
voor 'het leven, wijl zij het afleidt uit zijn bedding: de
geheele mensch, en het eenzijdig verbruikt, d, i.: misbruikt.
Zij verlamt ook de kracht der beweging, ontneemt haar
haar geweld, en ontneemt haar dus haar grootste waarde.
Want haar waarde, voor den mensch, is haar geweld, en
de winst aan groei, die zij voor hem bevat, is afhankelijk
van de intensiteit waarmee hij (als eenheid] haar onder-
gaat. Is de mensch waarlijk een eenheid, dan moet i e t
leven dat in hem is, ook de groei en bloei van den
^) Met de ontroering moet de aandoening niet verward worden.
Deze komt van buiten af, de eerste van binnen uit. Een aandoening
kan de ontroering veroorzaken.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van zondag 1 januari 1928
Studentenalmanak | 238 Pagina's
![Studentenalmanak 1928 - pagina 153](https://geheugenvandevu.digibron.nl/images/generated/studentenalmanak/studentenalmanak-1928/1928/01/01/1-thumbnail.jpg)
Bekijk de hele uitgave van zondag 1 januari 1928
Studentenalmanak | 238 Pagina's