Vrije Universiteitsblad 1969 - pagina 133

een aunvaaréttmar nMdél V00r gehoarteregeUngf door H. C. S. Waüenbarg - arts AWeling Verioskaode en Gynaecologie Acaderaisch Ziekenhuis Vrije Üniversitett

In landen als India, Japan, Zweden en ook de Verenigde Staten neemt de sterilisatie van man of vrouw een zeer belangrijke plaats in onder de methoden die gebruikt worden om een te sterke toeneming van de bevolking te voorkomen. In India werden in een periode van 9 jaar niet minder dan 400.000 sterilisatie-operaties uitgevoerd. Het is daarom op het eerste gezicht merkwaardig dat in de discussies die in ons land nu al jarenlang gevoerd worden over de problemen rond de dreigende overbevolking en de verantwoorde gezinsvorming, de mogelijkheid van sterilisatie slechts sporadisch ter sprake gekomen is. Misschien hangt dit wel samen met de beladen betekenis die het woord ,,sterilisatie" door toedoen van Hitler gekregen heeft. Ook hebben velen slechts een vage en vaak onjuiste voorstelling van wat sterilisatie eigenlijk inhoudt, een voorstelling waarin de begrippen sterilisatie en castratie niet zelden door elkaar lopen. Het lijkt mij daarom goed om eerst iets te vertellen over de medisch-technische kanten van de sterilisatie en daarna in te gaan op de vraag óf en, zo ja, voor wie deze ingreep een aanvaardbare oplossing kan betekenen. Wai is sterilisatie?

_,

|ii

Onder sterilisatie verstaat men in principe elke ingreep, waardoor het voor een individu blijvend onmogelijk wordt gemaakt zich voort te planten. Deze ingreep zou kunnen bestaan uit het wegnemen of door röntgenbestraling vernietigen van de eierstokken of testikels. Dit noemt men castratie. Hierbij wordt ook de produktie van mannelijke of vrouwelijke geslachtshormonen verstoord, waardoor bijvoorbeeld de jonge man tot een eunuch wordt. Het spreekt vanzelf dat dit zeer ongewenst is. Ook zou men bij de vrouw de baarmoeder kunnen wegnemen. In verband met geboortebeperking spreken we echter altijd over een zeer bepaalde methode van sterilisatie — de zogenaamde ,,sterilisatie in engere zin" — die bestaat uit het door middel van een operatie onderbreken van de afvoerwegen van eicel of zaadcel. Bij de vrouw verwijdert men daartoe een gedeelte van de eileiders, waardoor het eitje onbereikbaar wordt voor de zaadcellen, zodat geen bevruchting kan optreden. Bij de man snijdt men de afvoerbuizen van de testikels door, zodat- de zaadcellen niet meer naar buiten kunnen komen. Het vocht, waarin de man de zaadcellen bij de samenleving uitstort, wordt elders — o.a. in de prostaatklier — gemaakt en de produktie hiervan kan gewoon plaats blijven vinden. De gesteriliseerde man produceert dus ,,zaadloos sperma".

De ingreep is bij de man het eenvoudigst uit te voeren, maar ook bij de vrouw is het een kleine operatie die via de buik of via de schede uitgevoerd wordt. Anders dan bij de castratie treden geen ongewenste lichamelijke bijverschijnselen op, de produktie van geslachtshormonen wordt niet verstoord. Ook de beleving van de coïtus blijft ongewijzigd. Mogelijke

gronde»

voor

sterilisatie

Bij de bespreking van de verschillende redenen (indicaties) waarom men tot sterilisatie kan overgaan, wil ik vooropstellen dat het hier gaat om het zich geheel vrijwillig onderwerpen aan de ingreep. Een directe of indirecte dwang tot sterilisatie moet mijns inziens — ook wanneer het om geestelijk zwaar gestoorden gaat — worden afgewezen. Dit op grond van het fundamentele recht van de mens om zelf te beslissen over ingrepen aan het eigen lichaam. Men onderscheidt wel de volgende gronden voor sterilisatie. a. Ter voorkoming van een lichamelijk of geestelijk gestoord nakomelingschap, de zogenaamde eugenetische indicatie. Op deze indicatie stoelden de beruchte Naziwetten van 1933, waarbij het begrip „Minderwertigkeit" met een afschuwelijke willekeur op gehele bevolkingsgroepen (]oden, zigeuners) werd toegepast. De problematiek van de eugenetische indicatie valt echter buiten het bestek van dit artikel. b. Ter voorkoming van het lichamelijk of geestelijk ten gronde gaan van de vrouw ten gevolge van een zwangerschap. Ook deze medische indicatie, die bij het huidige niveau van het medisch kennen en kunnen in steeds minder gevallen gesteld kan worden, moet hier buiten beschouwing blijven. c. Ter voorkoming van een te groot nakomelingschap om sociale redenen. Sterilisatie op grond van deze zgn. sociale indicatie kan men beschouwen als een algemene maatregel voor een bevolking of als een individuele maatregel, in het kader van een verantwoorde gezinsvorming. Gelet op de voorwaarde van een vrijwillige individuele beslissing kan een scheiding van deze beide aspecten slechts kunstmatig zijn. Wij zullen ons nu verder bezighouden met de vrijwillige sterilisatie als maatregel voor geboortebeperking op sociale gronden hij normale mannen of vrouwen die de volle verantwoordelijkheid voor hun beslissing kunnen dragen.

7

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen