VU Magazine 1975 - pagina 324

I/ZJ magazine 14 5~~

—

•

—

"• " "

'

—

•

'Elke vorm van solidariteit van de kerken en de Nederlandse bevolking met de armste groepen in Colombia is belangrijk'

/uigkracht uit op de bevolking ui de omgeving. Het inwonertal van Girardota verveel\oudigde zich door toeloop van het platteland. Men kwam in de verwachting werk te kunnen vinden, maar toen de 1100 best gekwalificeerden te werk waren gesteld, was de koek op. De werkloosheid onder de bevolkingtussende 15 en 21 jaar is thans 100 procent. Veel van deze door Enka aangezogen werkzoekenden hadden vroeger nog wel over een stukje grond beschikt, waarvan ze hun levensmiddelen konden oogsten. Hun situatie, was er slechter op geworden.

Neven-effecten Van Apeldoorn wees op twee neven-effecten van de Enka-vestiging. Het bedrijf betaalt zijn relatief weinige arbeiders zo goed, dat het voor andere bedrijven onaantrekkelijk was, om zich in de buurt te vestigen. Immers, die andere bedrijven, die naar alle waarschijnlijkheid veel arbeidsintensiever dan Enka zouden zijn, zouden worden gedwongen enigszins vergelijkbare lonen uit te betalen. Enka is daardoor in dat gebied een eenzame industriële vestiging gebleven. Een ander neven-effect was nog illustratiever voor de situatie: dat Enka, enigszins gegeneerd vanwege de geweldige werkloosheid in haar naaste omgeving (geen reclame voor het bedrijf) omzag naar mogelijkheden om alternatieve werkgelegenheid te vinden. Er was nog een groot deel van het fabrieksterrein beschikbaar, dat werd bestemd voor de tomatenteelt. De moeilijkheid was echter dat de iandbouwlonen op 30 pesos per dag (ongeveer drie gulden) en dat Enka zijn arbeiders in de fabriek ongeveer negen gulden betaalde. Wat moest worden betaald aan de tuinbouwers op het eigen terrein? De directie kwam er niet uit! In het klein — nota bene binnen één bedrijf — werden hier de problemen zichtbaar die zich in het groot afspelen wanneer zich een kapitaalintensieve industrie vestigt in een land als Colombia.

Buiten't circuit Het treurige verhaal dat in de tussenrapporten werd verteld, kwam er op neer dat bij de hulp die uit Nederland naar Colombia gaat via de erkende instituties (regeringen, hulpinstanties) en bij de vestiging van industrieën de armste groepen „ buiten het circuit" staat, om een uitdrukking van Goudsmit te gebrui-

ken. In hel Enka-voorbeeld wordt dan alleen nog maar beschreven hoe zo'n industriële kolos neerploft in een voornamelijk agrarische omgeving. De maatschappelijke verhoudingen in Colombia en de spelregels die er gelden, bleven er buiten. Die spelen natuurlijk wel degelijk een grote rol. Buitenlandse investeringen vormen een onderdeel van en zijn opgenomen in de Colombiaanse samenleving. Nederlandse bedrijven, zo merkt het rapport op, ,,zijn volledig ingebed in de economische structuur van Colombia en Nederlandse bedrijfsmanagers vinden net zo gemakkelijk de weg naar de

belangrijk gedeelte aangewezen op centrale richtlijnen van het moederhedrijj". ,, Vaak wordt in Nederland gezegd, dat de dochteronderneming op sociaal terrein autonoom is (terwijl soms de directie in Colombia over diezelfde zaken tegen de arbeiders zegt dat die in Nederland beslist worden)". Het Colombia-team vroeg zich af of de in Nederland genomen beslissing om de Colombiaanse dochter op sociaal terrein autonomie te verlenen niet net zo goed als een centrale richtlijn moet worden beschouwd. Bovendien bleek de autonomie, zeker voor wat de hoofdlijnen, niet altijd te

Duwvaart op de Rio Magdaiena hoogste Colombiaanse regeringskringen als hun Colombiaanse collega's". „Enerzijds is uit het onderzoek gebleken", aldus nog steeds het rapport, „dat de Nederlandse bedrijven in Colombia zich in hun gedrag aanpassen aan datgene wat in Colombia gebruikelijk is. Koppelbazen-systeem, schendingen van arbeidswet en CAO, ontduikingen van het uitkeren van sociale verplichtingen (bij voorbeeld t.a.v. pensioenen), vakbondsrepressie en manipulatie, pressie uitoefenen op het ministerie van arbeid bij arbeidsgeschillen etc. zijn- gangbare praktijken in Colombia, die ook Nederlandse bedrijven in meer of mindere mate toepassen. De gehele sociaal-politieke omgeving schept er de mogelijkheid en biedt er de ruimte voor. Anderzijds zijn Colombiaanse vestigingen van Nederlandse bedrijven voor hun beleid en gedrag voor een

bestaan. Eris dus een zekere ruimte om vanuit Nederland invloed uit te oefenen op het sociale beleid en op het gedrag van de dochterondernemingen in Colombia, In het rapport werden de mogelijkheden om vanuit Nederland invloed uit te oefenen op werken leefomstandigheden van arbeiders in Colombiaanse dochters van Nederlandse moeders als „beperkt maar wel aanwezig" gekenschetst (beperkt omdat de Nederlandse bemoeienis in Colombia vergeleken bij die van andere landen, met name uit NoordAmerika, beperkt is en ook omdat de problemen van de armen in Colombia hun wortels hebben in de structuur van het land). Desondanks kunnen de Nederlandse moeder-bedrijven mede-verantwoordelijk worden gesteld voor het sociale gedrag van hun Colombiaanse vestigingen en kunnen ze daarop worden aangesproken.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen