VU Magazine 1978 - pagina 330

iMit

]ff] magame 20

riteit aangegeven: nucleaire wapens; andere massa-vernietigingswapens (waaronder chemische); conventionele wapens; en de vermindering van strijdkrachten.

van alweer de Rozas, kwam driemaal per week bijeen om de voortgang van de kleinere commissies te bespreken en nieuwe standpunten van landen aan te horen. Tot voor de laatste week was men in de commissievergaderingen nauwelijks tot enige overeenstemming gekomen zodat het er naar uitzag dat de zitting ging mislukken. Om dit te voorkomen werd een beroep gedaan op de argentijnse voorzitter en zijn mexicaanse collega Garcia Robles een succesvol slotdocument voor te bereiden dat voor iedereen aanvaardbaar zou zijn. Deze beide superonderhandelaars kwamen in de laatste week met alternatieven voor de eerder niet aanvaardbaar gebleken voorstellen en legden deze voor aan de belangrijkste landen. Kon men niet tot overeenstemming komen, dan werd de betreffende passage vaak uit het conceptslotdocument gehaald. Het onderhandelingsproces onttrok zich aan het blikveld van de meeste van de naar mijn schatting 2000 diplomaten. De Speciale Zitting moest met twee dagen verlengd worden om tenslotte nog tot een enigszins redelijk actieprogramma te komen. Ambassadeurs die al maanden het concept-slotdocument kenden, wachtten niettemin met het doen van concessies tot op de laatste minuut. Hun onderhandelingspositie mocht anders eens verzwakt worden!

Slotzitting Tenslotte rapporteerden de voorzitters van de verschillende commissies dat men het vrijwel eens was over de behandelde tekst. De supercoördinator de Rozas liet om middernacht op 29 juni een tot 28 pagina's teruggebracht slotdocument ronddelen. In feite hadden slechts enkele landen het document in de laatste versie gezien, zodat nu overduidelijk werd dat de militair machtige landen hun wil oplegden aan de kleintjes die niets meer konden veranderen. De Braziliaanse delegatie verwoordde dit in de vergadering toen men opmerkte dat Brazilië nu voor het eerst met nieuwe teksten geconfronteerd werd, waarover ze zonder overleg zich nu moest uitspreken. Tot op het eind bleef er een dreiging tot mislukking van de conferentie. De laatste week circuleerde er namelijk een ontwerpresolutie die opriep tot een wapenboikot tegen Israël. Als deze, door Irak ingediende resolutie in stemming gebracht zou zijn, was de Speciale Zitting openlijk verdeeld beëindigd. De voorzitter liet deze resolutie die als een zwaard van Damokles boven de vergadering hing, op procedurele gronden niet aan de orde komen. De resolutie werd verwezen naar de Algemene Vergadering in het najaar van 1978. Dit was echter niet het laatste probleem. Om één uur 's nachts moest opnieuw een pauze ingelast worden omdat de russische delegatie een alinea ontdekte die niet overeenkomstig de gemaakte afspraken was geformuleerd. Frankrijk, in haar traditie als „enfant terrible" had op de achtergrond geregeld dat haar voorstellen - die niet door een ieder gedragen werden - toch in het slotdocument genoemd werden. Overleg tussen enkele van de honderden slaperige diplomaten leidde tot het zoveelste compromis, dat de wach-

I/U magazine 21

"Misdaad t ^ e n de mensheicf'

tenden om half drie 's nachts konden vernemen. Nadat medegedeeld was dat de kosten van de ontwapeningsmaatregelen voor de VN 2 miljoen gulden zouden bedragen, kon tegen de tijd dat bijna iedereen sliep het slotdocument in principe worden aanvaard.

lüeine delegaties Veel van de kleinere landen hadden grote problemen om de mammoet-conferentie goed te kunnen volgen. Om naast de diplomatieke verplichtingen, sociale contacten, recepties, contacten met de media, het voorbereiden van speeches en het rapporteren aan de eigen regering, alle kleine commissie-vergaderingen bij te wonen was een hele opgaaf voor kleine delegaties. Dit verminderde sterk hun invloed. De Nepalese missie was zo'n voorbeeld, de werkdag van de zes stafleden begon gewoonlijk met een voorbereidingsvergadering waarin de vorige dag werd doorgenomen en nieuwe prioriteiten werden vastgesteld. Dan naar het VN-gebouw om vergaderingen bij te wonen, standpunten voor te bereiden en informatie te verzamelen. Vervolgens werd het aanhoren van speeches afgewisseld met korte werkbesprekingen in de lounge van de gedelegeerden. Op het eind van de conferentie werd de tijdsdruk waaronder gewerkt werd steeds groter, en alleen belangrijke landen werden uitgenodigd voor bepaalde vergaderingen. De kleinere landen konden de uitputtingsslag toen niet meer volhouden en moesten via de wandelgangen, bevriende grote landen en de media op de hoogte blijven. De werktaal van de VN is in de praktijk engels, en alleen op grotere vergaderingen wordt het gezegde gelijktijdig vertaald. Schriftelijke stukken verschijnen het eerst in het engels. Voordat men

Alleen al uit Japan I [lamen 500 vertegenwoordigers va een vredesbeweging. In een rolst il (rechts) een overlevende van Hir sjima. Men exposeerde binnen en uiten het gebouw ook foto's vai lirosjima en Nagasaki. Sommige edelegeerden drongen aan op vei jdering van de foto's uit liet V.N.! louw „omdat ze zo afschuwelijk wai

de inhoud van de nieuwe stapel papier toch zich heeft kunnen laten doprdringen liggen er vaak al weer wijzigingsvoorstellen op tafel. Voor sommigen kwam daar nog als handicap bij dat als in New York gewerkt werd er niet gebeld kon worden met het ministerie thuis, waar het op dat moment nacht was. Het verblijf van deze politici, ambtenaren en hun assistentie in New York, en de nodige lange telexen telefoonverbindingen vormen naar verhouding een hoge uitgavenpost. De invloed die ze op het gebeuren hebben, is daarbij minimaal, gezien de werkelijkheid dat enkele militair machtige landen uiteindelijk het resultaat van de zitting bepaalden. Zoals een schooljongen zich thuis traint met trekveren om mee te tellen, zo moeten kleine landen blijkbaar eerst een sterk militair apparaat opbouwen om erkend te worden.

De slotverklaring Een slotdocument waarvan diplomaten weken iang ieder woordje wikten en wogen, is moeilijk voor de lezer in een paar zinnen samen te vatten zonder de gevoeligheden en achterliggende aspecten van het diplomatieke taalgebruikte negeren. Als doel van de ontwapeningsbesprekingen werd de afgelopen \aren „algehele en volledige ontwapening" gezien. Hierover was men het op de ontwapeningszitting ook weer snel eens, echter niet over de prioriteiten die gesteld moeten worden. Zijn het de derde wereld-landen die prioriteit leggen bij nucleaire wapens, omdat deze de hele wereld bedreigen, de noordelijke landen die hun veiligheid baseren op kernwapens willen daar niets van weten maar benadrukken gelijktijdige beperkingen van nucleaire en conventionele wapens. In het slotdocument staan tenslotte als prio-

Bij de besprekingen van de verschillende ontwapeningsvoorstellen bleek snel dat de noordelijke landen, die zich veilig voelen onder een nucleaire „paraplu", niet bereid zijn om concessies te doen ten aanzien van kernwapens. De beide supermachten, USSR en VS, hebben het lot van de wereld in handen met een nucleair vermogen dat voldoende is om de bewoonde wereld zeven keer te vernietigen. Ze zijn niet bereid tot nucleaire ontwapeningsmaatregelen zoals reeds in '68 afgesproken was in het,. Verdrag tegen de verspreiding van kernwapens". Dit Non-proliferatieverdrag eist wel van de niet-nucleaire landen dat ze blijven afzien van atoomwapens, zij worden zelf bedreigd door deze wapens maar mogen niet terugdreigen. Deze niet-gebonden, niet-nucleaire staten willen garanties van de nucleaire staten dat tegen hen geen atoomwapens gebruikt zullen worden. De VS wilde deze „negatieve veiligheidsgaranties" niet geven. De USSR kwam enigszins tegemoet aan het gevraagde door voor te stellen bilaterale verdragen te sluiten tussen nucleaireen niet-nucleaire landen. Dit is voor vele landen niet acceptabel. Toen de engelse premier Callaghan, ondanks pressie van de VS, toch „negatieve veiligheidsgaranties" aan niet-nucleaire landen aanbood, kwam de VS geïsoleerd te staan. Enkele dagen later maakte Washington, na spoedberaad van Carter met de amerikaanse VN-ambassadeur Andrew Young en militaire deskundigen, bekend dat de VS bereid was af te zien van de inzet van atoomwapens tegen niet-nucleaire landen. Maar dan mogen de laatsten ook geen bondgenoot zijn van een nucleaire mogendheid of daarmee verbondenen. Dit voorbehoud slaat op WarschauPact-landen en Noord-Korea. Een in erg vage termen gestelde passage hierover werd uiteindelijk opgenomen in het slotdocument. Het zal nog lang duren voor niet-nucleaire landen zich veilig zullen weten. Een belangrijk ander facet van de niet-verspreiding van kernwapens heeft te maken met nucleaire technologie voor vreedzaam gebruik. Het zijn de noordelijke, geïndustrialiseerde kernlanden die deze technologie willen blijven exporteren maar gelijktijdig wensen te voorkomen dat de importerende landen kernwapens in hun bezitzullen krijgen. Om de keuze tussen minder geld verdienen en een veiliger wereld te ontwijken proberen ze verbeterde internationale veiligheidsgaranties te bereiken. Dit om misbruik van geëxporteerde nucleaire technologie te voorkomen. In het bijzonder de VS vreest dat enkele niet-nucleaire landen proberen atoomwapens te ontwikkelen, onder het mom van import van betreffende technische kennis voor vreedzaam gebruik. Tegen de achtergrond van het Urenco-debat en de export van verrijkt uranium naar Brazilië is het verklaar-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen