VU Magazine 1978 - pagina 416

vil magazine 18 weet je wat je doet. Je schrijft gewoon een brief aan Louwrens Penning - die ken ik wel, die is nog uit onze familie, om het te vragen. Penning schreef me terug: ik weet wel wie je bent. Ik ben nog met jouw grootvader naar Koning Willem II geweest om opheffing van de vervolgingsmaatregelen tegen de afgescheidenen te vragen." Als kind vond ik de boeken van Penning prachtig. Toen ik in Zuid-Afrika was heb ik gezegd: waarom hebben jullie geen respect voor de zwarte Pieter Maritzen?"

Studie Johannes Verkuyl komt op de Chr. H.B.S. in Leiden terecht (1921-1923), (,,ik was erg verlegen temidden van die stadjochies"), de directeur zag wat in hem en bevorderde dat hij overging naar het Chr. Lyceum in Haarlem (1923-1927). Een lerares moedigde hem daar aan te gaan schrijven. Daarna volgde van 1927 tot 1932 de studie theologie aan de V.U. Rector werd Verkuyl van het studentencorps. Hij herinnert zich dat Idenburg in die tijd nog eens sprak over de koloniale politiek. „Colijn werd in de familie geadoreerd. Hij kwam wel eens bij ons thuis als hij door de Haarlemmermeer reed. Hij schaamde zich zijn afkomst niet en hield altijd contact met de boerenfamilies. Het was voor mij een hele belevenis om te praten met zo'n groot man als Colijn."

NCSV Maar in die jaren ging er naar de toenmalige gereformeerde normen reeds iets mis met Johannes. Colijn mocht dan in 1928 hebben bepleit de overtuiging te wekken dat het Nederlandse gezag ,,even hecht gevestigd is als de Mont Blanc in de Alpen rust", neef Johannes deed andere ideeën op in kringen van de N.C.S.V., de Nederlandse Christen Studenten Vereniging, waarvan hij lid was geworden, ondanks de waarschuwingen die de op gereformeerde isolements-handhaving bedachte, synode van 1920 tegen dit gezelschap had laten horen. Hij voelt zich er aanzienlijk beter thuis dan in het VU-dispuut Demosthenes. Daar in de NCSV ontmoet hij hervormden als Kraemer, Visser 't Hooft, Stufkens en Indonesiërs als de latere vice-president van Indonesië Jo Leimena. Als hij na z'n studie predikant w o r d t in Laren (1932-1937) wordt hij tevens studentenpredikant onder Aziatische studenten en dan leert hij tal van latere leiders van de Indonesische revolutie kennen. Ze slepen hem mee naar internationale Aziatische conferenties in Londen en daar maakt Verkuyl kennis met wat later de derde wereld zou gaan heten. ,,Die hele wereld ging toen voor mij o p e n " .

Jeugdcongres Diepe indruk heeft op Verkuyl gemaakt het Oecumenisch jeugdcongres dat vlak voor het uitbreken van de tweede wereldoorlog in juli 1939 in het concertgebouw in Amsterdam w o r d t gehouden onder het m o t t o „Christus Victor", ,,Christus

overwinnaar". Er zijn 1600 deelnemers uit 70 landen. Visser 't Hooft leidt. ,,Heel de wereld is e r " schrijven journalisten. Dat is niet juist. De roomskatholieken ontbreken en ook de gereformeerden doen officieel niet mee. Ernstige waarschuwingen laat o.a. de Kamper theoloog K. Dijk horen, want op het congres zou de grote scheidingslijn tussen modernisme en orthodoxie verflauwen. .Pit contrast is een zaak van geloven en niet-geloven." En zowel in r.k. als gereformeerde kringen w o r d t als bedenkelijk s y m p t o o m gesignaleerd dat de bond van jonge communisten aan de Britse deelnemers de volgende boodschap zou hebben meegegeven: '„Wij jonge communisten, wij verklaren voor de zoveelste maal dat wij hand in hand met de christelijke jeugd willen overgaan tot de maatschappelijke vooruitgang. Tevens verklaren wij dat voor de conferentie te Amsterdam, waar men bijeenkomt om de sociale kwestie te bestuderen, het socialisme (i.e. het communistisch socialisme) de enige oplossing biedt voor het probleem". Ver houden de gereformeerde jeugdorganisaties zich van dit congres al kost het even moeite het verhaal te geloven ,,dat hier onder christelijke vlag communistische propaganda wordt gevoerd". Prins Bernhard komt een persoonlijke boodschap voorlezen van Koningin Wilhelmina. Niets kan na 39 jaar prof. Verkuyl zich merkwaardigerwijs herinneren van gereformeerde waarschuwingen tegen dit congres. „O ja, hebben ze gewaarschuwdl" vraagt hij verwonderd. De argeloosheid waarmee hij grenzen overschrijdt zonder op de bordjes te letten, was toen reeds volop aanwezig. Het blijkt hem gewoon ontgaan, geboeid als hij dan reeds is door o.a. het contact met de Indonesische delegatie, waarvan o.a. deel uitmaakt mr. Yap Thiam Hien, thans als advocaat in Djakarta regelmatig op de bres voor de mensenrechten. Philip Potter was er ook.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen